خانه » یادداشت » یادداشتی بر مستند هپکوتیزم به کارگردانی سعید ساروقی

اولین چیزی که مرا هیپنوتیزمِ مستند کرد، اسمش بود. هپکوتیزم.

مستندی 40 دقیقه‌ای که حول محور زندگی فردی به نام علی است که حرکتی رفتی برگشتی با زمان دارد و همین بازگشت به عقب و ارتباط دادن آن با زمان حال، جذابیت خاصی به مستند می‌دهد و بر کشش داستان زندگیِ علی می‌افزاید.

مستند با تصویری از یک مرد در بالای پل شروع می‌شود که همه یک صدا نام او را فریاد می‌زنند؛ در تمام دقایق مستند، مخاطب با خود فکر می‌کند داستان این خودکشی و هپکوتیزم چیست؟ و همین سبب کششی می‌شود تا ادامه‌ی داستان را دنبال کند.

می‌توان گفت مستند ژانری اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و… دارد؛ یعنی کلا مردمی است و حرف دل را می‌زند.

اما چرا حرف دل؟

واقعه در استان مرکزی، شهر اراک رخ می‌دهد؛ واقعه‌ای که شاید حدود دو هزار و پانصد انسان و خانواده‌هایشان را درگیر می‌کند.

تمام این وقایع در سایه‌ی زندگی علی، شخصیت اصلی قصه روایت می‌شود.

علی کارگر کارخانه‌ای بزرگ است؛ ابتدا مسئول فضای سبز آن‌جاست و سپس راهی بخش فنی و کاری که از بچگی به آن علاقه داشته، می‌شود. کارخانه‌ای که حتی با کشورهایی مثل سوئد پروژه مشترک داشته و به آلمان صادارت انجام می‌داده است.

سیر زمانی در روایت اتفاقات شیرین و تلخ زندگی این 2500 نفر دیگر رعایت شده است. شخصیت‌ها به خوبی کنار هم قرار گرفته‌اند و انتخاب علی به عنوان شخصیت اصلی داستان یک نوع خلاقیت و جسارت کارگردان کار، سعید ساروقی، را می‌رساند.

اما چرا علی بهترین انتخاب بود؟ این را دقیقه به دقیقه مستند می‌گوید.

زندگی افراد قصه روی غلطک افتاده بود که در اواسط سال 1391 خبری آمد و اوضاع واژگون شد. کارخانه شد همه چیز کارگرها؛ از جانشان می‌گذشتند، از کارخانه هرگز

هپکوتیزم از کشمکش‌های بین کارگرها و مسئولین صحبت می‌کند؛ از اصطحکاک‌هایی که فقر و بیکاری در زندگی آن‌ها به وجود آورده؛ از طلاق و از هم پاشیده شدن خانواده‌ها، از اعتیاد برخی کارگرها و از شرمندگی مردها می‌گوید؛ و همین است که درک انسان را از روایت داستان و مشکلات اقتصادی که همه‌ی مردم با آن دست و پنجه نرم کرده‌اند، بیشتر می‌کند.

گذشت از خط قرمزها و جسارت زمانی در داستان مستند رخ می‌دهد که کارگرهای کارخانه حتی تا پای جان، پیگیریِ احیاء کارخانه را از مسئولین بزرگ کشوری، وزیر، رئیس قوه‌ی قضائیه و… خواهند داشت؛ پیگیری‌هایی که باز هم سنگلاخ‌ها و دردسرهایی مثل حکم جلب را پیش رو دارد.

این مستند به همت سعید ساروقی، نویسنده و کارگردان و به تدوینگری حمید قربانی افراچالی ساخته شده است. مستندی که دغدغه‌ی اجتماعی مردم را روایت می‌کند و نشان می‌دهد مطالبه‌گری با تمام سختی‌هایش اثربخش خواهد بود.

مطهره خرم