خانه » یادداشت » شبکه فرهنگی که فقط از خدا حساب می‌برد

به گزارش «عمار فیلم»، حاشیه‌نگاری هشتمین روز اکران‌های مرکزی جشنواره عمار در سینما فلسطین

یاشاسین ایران

پوسترهایی از فیلم‌های کوتاه اقتصاد مقاومتی را روی مربع‌های کوچک نصب کرده‌اند کنار دکور استودیوی برنامه تلویزیونی جشنواره. هرکدام را که پشت و رو کنی، دو تا پوستر می‌بینی از دو تا فیلم داستانی کوتاه یا نماهنگ که بچه‌های عمار برای اقتصاد مقاومتی ساخته‌اند: خداروشکر، «خوب گوش کن»، «اتفاق ساده» و… «یاشاسین ایران». عجیب نیست و عجیب است. عجیب است که این کارگردان‌ها، نویسنده‌ها و فیلمسازان جوان چه‌طور بدون آن‌که این تئوری‌ها، درس‌ها و استادها را دیده باشند یا واحدهای سینما را پاس کرده باشند، این‌قدر خوب ساخته‌اند و مردمی، واقعی، اثرگذار و آینده‌نگر و… و عجیب نیست چون پیش از این هم در سال‌های تولید علم مقاومتی و در هشت سال دفاع مقدس و در پانزده سال انقلاب اسلامی و در بسیاری گذرگاه‌های سخت دیگر، دیده‌ایم – و تمام جهان دیده است – که فرزندان خمینی بزرگ، چگونه معجزه کرده‌اند و عیسی‌وار، از مُرده‌های روزمره و گرفتار قفس لیبرالیسم و سکولاریسم و ایسم‌های دیگر، روح‌های بزرگ و رهبران و سرداران فاتح آفریده‎‌اند.

 پریروز دکتر امینی در نشست تصویراجتماعی ایران، از حال و آینده می‌گفت که سبک «کاپرا» در فیلمسازی، یکی از سبک‌های مناسب برای سینمای مقاومت است، زیرا قصه‌گو است، «قهرمان محور» است، مماس بر شرایط اجتماعی ساخته می‌شود و تعهد اجتماعی دارد، یعنی به دنبال عبور دادن جامعه از بحران است. اما امروز و با مرور فیلم‌های اقتصاد مقاومتی، می‌بینم که سبک عمار، در فیلمسازی، مثل عصای حضرت موسی(ص) همه غول‌های جادویی و مارها و افعی‌های جادوگران را می‌بلعد و حتی می‌تواند همه بینندگان منصف را به راه درست هدایت کند.

فقط خدا

روزهای آخر جشنواره‌ها که می شود، معمولاً سالن‌ها خالی‌تر از روزهای اول است و سرسرای سینماهای محل اکران، خلوت و سوت و کور می‌شود. اما امروز – یعنی دو روز مانده به پایان جشنواره – در سالن شماره یک سینما فلسطین، حدود ۴۰۰ نفر دارند مستندی را نگاه می‌کنند. سالن شماره ۲ تقریباً پُر است و در سالن شماره ۳ همین سینما، ۲۶۰ تا ۲۷۰ نفر مشغول تماشای «همیشه با من» حسن ساجدی هستند. در سرسرای سینما هم که خدا برکتش بدهد، حداقل ۱۰۰ نفر این‌طرف و آن‌طرف می‌روند. یا دارند با بچه‌های عمار و شبکه‌های تلویزیونی و خبرگزاری‌ها مصاحبه می‌کنند و یا با همدیگر ارتباط گرفته‌اند و درباره کارهای آینده صحبت می‌کنند. به صورت خودجوش و از روی فضولی وارد بحث یک گروه چهار نفره شدم. داشتند یک ایده را پرورش می‌دادند و درباره کارهای نو و بدیعی که می‌شود حول و حوش آن ایده انجام داد صحبت می‌کردند. البته به دلیل رعایت حق مؤلف، از افشای ایده مذکور معذورم!

معلوم است که این جمعیت وقت نماز که می‌شود، در نمازخانه یک وجبی سینما فلسطین جایشان نمی‌شود و بیرون می‌زنند تا نماز اول وقت را در یکی از دو مسجد نزدیک سینما فلسطین بخوانند. درست نبش میدان فلسطین، مسجد بزرگ امام جعفرصادق(ع) است و تقریباً روبروی سینما، آن‌سوی خیابان آیت الله طالقانی هم مسجد امام محمدباقر(ع) قد برافراشته است. با توجه به فضای خیابان ولی عصر(عج) و محیط تجاری آن منطقه، بعید می‌دانم هیچ یک از این مساجد در روزهای معمولی سال، شاهد این جمعیت جوانان و زنان و مردان محجوب و محجبه، آن هم هنگام نماز مغرب و عشاء بوده باشند.  بالاخره جشنواره عمار است و هم به عمران و آبادی فرهنگ می‌رسد و هم مساجدالله را آباد می‌کند. إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاهَ وَآتَى الزَّکَاهَ وَلَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسَى أُولَئِکَ أَنْ یَکُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ (سوره توبه – آیه ۱۸).

شبکه فرهنگی ملت

امسال را نمی‌دانم. اما فیلمهای جشنواره عمار در سال گذشته، بدون داشتن حتی یک سینما در کشور، بیش از یک میلیون نفر تماشاگر داشته است. تقریبا به اندازه فیلم‌های سینمایی در مدت مشابه. بدون در نظر گرفتن اینکه فیلم‌های جشنواره عمار اغلب مستند یا داستانی کوتاه هستند و معمولاً مشتری فیلم سینمایی بلند، بیشتر است. یعنی با یک حساب سرانگشتی می‌توان به این نتیجه رسید که یک شبکه مردمی و خودجوش فرهنگی، به اندازه امکانات رسمی و بودجه‌دار می‌تواند اثرگذار باشد، چه از نظر وسعت و چه از نظر عمق. بگذریم که در این شبکه مردمی، دیگر نیازی نیست هنرپیشه و آدم مشهور را بیاورید بنشانید جلوی دوربین و التماس کنید تا حق مؤلف رعایت شود و نسخه رسمی فیلم خریداری شود و غیره و غیره. حتی می‌خواهم بگویم که اگر سازماندهی بهتری در این شبکه انجام شود و فیلم‌ها به موقع و با گستردگی مناسب به دست اکران‌کننده‌های مردمی برسد، چه بسا که دو تا سه برابر اکران فیلم‌های سینمایی نفوذ و گسترش داشته باشد. نیازی هم به خرج و برج سینماداری و سالن‌داری و این حاشیه‌ها نیست. اکران‌کننده‌های مردمی با پول خودشان و در محل زندگی، کار، تحصیل یا مسجد و حسینیه، همدیگر را خبر می‌کنند و فیلم‌ها را اکران می‌کنند. «ایوان رنگین کمان» امسال، جا برای عکس‌های فرستاده شده از اکران‌های مردمی نداشت از بس که زیاد بودند.

از دبیر اجرایی جشنواره مردمی فیلم عمار شنیدم که تلاش می‌کنند سال بعد همه هدیه‌های برگزیدگان مردمی باشد و توسط مردم اهدا شود. امسال بخش قابل توجهی از این هدایا توسط مردم شهرها و روستاهای مختلف ایران به برگزیدگان اهدا شده است. هدایایی که آن‌قدر روح دارند و آن‌قدر خواستنی هستند که بعید نیست در جشنواره دهم، نام مرا به جای حاشیه نویسی، پای یکی از فیلم‌های شرکت کننده در جشنواره ببینید.

گفتنی است اکران های مرکزی نهمین جشنواره مردمی فیلم عمار از ۱۰ دی آغاز شده و تا چهارشنبه ۱۹ دی ادامه در محل سینمافلسطین ادامه دارد. اختتامیه این جشنواره، پنجشنبه ۲۰ دی برگزار می شود.

بهزاد توفیق فر