در گفت‌و‌گوی «میزان» با مهدی عشقی مطرح شد:

توصیه به فیلمسازان جوان؛ قلم خود را زمین نگذارید

مهدی عشقی، دبیر بخش فیلم‌نامه شانزدهمین جشنواره عمار، با تأکید بر اینکه این جشنواره یک «میدان» و «جبهه فرهنگی» است، از فیلم‌نامه‌نویسان جوان خواست برای روایت انقلاب نترسند، تجربه کنند و حتی در صورت شکست، قلم خود را زمین نگذارند.

در شانزدهمین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار، بخش فیلم‌نامه با هدف شناسایی و حمایت از استعدادهای نو، تمرکز بر تولید محتوا در تراز گفتمان انقلاب اسلامی، و پیوند دادن ایده تا تولید، فعالیت خود را آغاز کرده است. 

دبیر بخش فیلم‌نامه شانزدهمین دوره از «جشنواره فیلم عمار» در گفت‌وگو با میزان بیان کرد: بخش فیلم‌نامه در شانزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار با هدف توجه به متن به‌عنوان بن‌مایه اصلی تولید آثار تصویری برگزار می‌شود. این بخش تلاش دارد زمینه‌ای برای شناخت و شکوفایی استعدادهای تازه در حوزه فیلم‌نامه‌نویسی فراهم کرده و بستر مناسبی برای حضور ایده‌ها و نویسندگان بومی ایجاد کند. همچنین تولید متن در چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی و تربیت هنرمند متعهد، از جمله دیگر اهداف این بخش به شمار می‌رود.

عشقی گفت: در این دوره، آثار در قالب‌های متنوعی از جمله فیلم‌نامه کامل برای آثار سینمایی، سریال، تله‌فیلم و داکیو درام پذیرفته می‌شوند. طرح و سیناپس بلند، طرح و فیلم‌نامه کوتاه داستانی و داکیو درام، طرح و فیلم‌نامه مستند در قالب‌های کوتاه، بلند و مجموعه، طرح و فیلم‌نامه انیمیشن در ابعاد مختلف از جمله کوتاه، بلند، سینمایی و سریالی، و همچنین طرح و نمایشنامه تلویزیونی، از دیگر قالب‌های مورد پذیرش هستند.

وی یادآور شد: افزون بر این، ایده و سیناپس کوتاه برای تیزرهای فرهنگی، نماهنگ و آیتم‌های نمایشی و نیز ایده و طرح برنامه‌های تلویزیونی همچون استودیویی و مسابقه‌ای، در این بخش مورد توجه قرار گرفته‌اند.

دبیر بخش فیلم‌نامه شانزدهمین دوره از جشنواره فیلم عمار با اشاره به محورهای این بخش افزود: در فراخوان امسال، محور اصلی جشنواره «نبرد تمدنی ایران اسلامی با غرب وحشی» اعلام شده است. همچنین موضوعات تازه‌ای چون آثار حوزه کودک و نوجوان، موضوعات مرتبط با پیشرفت، هنر انقلاب اسلامی و زنان نیز در بخش فیلم‌نامه مورد تاکید قرار گرفته‌اند. این رویکرد با هدف تولید آثار عمیق‌تر و متناسب با نیازهای فرهنگی جامعه طراحی شده و نشان‌دهنده تلاش جشنواره برای پیوند هرچه بیشتر تولیدات هنری با مبانی فکری و تمدنی انقلاب اسلامی است.

بازتاب رویکرد «جنگ تمدنی ایران و غرب» در بخش فیلم‌نامه جشنواره عمار

وی افزود: با توجه به تأکید دبیرخانه جشنواره عمار بر موضوع «جنگ تمدنی ایران و غرب»، این رویکرد به شکل ویژه‌ای در بخش فیلم‌نامه بازتاب یافته است. در این زمینه، خلق آثاری مدنظر است که زیبایی‌های تمدن آرمانی خودی و زشتی‌های نظام سلطه متخاصم را نه در قالب شعار بلکه از طریق داستان، شخصیت‌پردازی و تصویر به مخاطب منتقل کنند.

عشقی ابراز کرد: فیلم‌نامه‌های موفق آن‌هایی هستند که بتوانند این تقابل بزرگ را در زندگی روزمره و مبارزات ملموس شخصیت‌های خود جاری سازند. چنین نگاهی باعث می‌شود فیلم‌نامه فراتر از یک اثر تبلیغاتی موقت قرار گیرد و تبدیل به یک سند ماندگار هنری شود که پیامش برای نسل‌های آینده نیز قابل فهم و تاثیرگذار باشد.

معیارهای هیئت داوران بخش فیلم‌نامه

وی گفت: در ارزیابی آثار بخش فیلم‌نامه، هیئت داوران بر سه محور اصلی راهبرد، محتوا و فرم تمرکز دارد. تطابق مضامین آثار با موضوعات و سرفصل‌های محتوایی جشنواره یکی از شاخص‌های مهم داوری است. همچنین آثار مرتبط با موضوع ویژه جشنواره، یعنی «جنگ تمدنی»، با نگاه خاص و ویژه‌ای مورد توجه قرار می‌گیرند.

عشقی تصریح کرد: علاوه بر این، خلاقیت، نوآوری، بکر بودن موضوع و توجه ویژه به ژانر نوجوان و بومی‌سازی محتوا از دیگر نکاتی است که می‌تواند نظر اعضای هیئت انتخاب را جلب کند و شانس موفقیت اثر را افزایش دهد.

بخش فیلم‌نامه جشنواره عمار؛ فراتر از داوری، حمایتی برای تولید آثار برگزیده

وی بیان کرد: بخش فیلم‌نامه جشنواره عمار تنها به رقابت و داوری محدود نمی‌شود و برنامه‌های گسترده‌ای برای حمایت از تولید و ساخت آثار برگزیده پیش‌بینی شده است. فرآیند داوری، اعلام و تقدیر از برگزیدگان صرفاً نقطه شروعی است که این بخش دنبال می‌کند.

عشقی با اشاره به برنامه‌های این بخش در شانزدهمین دوره از جشنواره عمار افزود: خرید آثار برگزیده و برنامه‌ریزی برای تولید آن‌ها از طریق معرفی به تهیه‌کنندگان و ارتباط با حامیان تولید آثار تصویری؛ شناسایی و به‌کارگیری نویسندگان جوان و نوظهور در حوزه فیلم‌نامه‌نویسی؛ استخراج ایده‌های خلاقانه و جذاب آثار ارسالی و تلاش برای تقویت و تکمیل آن‌ها در قالب کارگاه‌های «بهبود و توسعه درام»؛ دعوت از فیلم‌نامه‌نویسان منتخب و مستعد برای تشکیل حلقه‌های تخصصی فیلم‌نامه‌نویسی؛ برگزاری کارگاه‌های نگارش فیلم‌نامه ویژه ارسال‌کنندگان آثار و تعریف پروژه‌ها و فرصت‌های کاری برای فیلم‌نامه‌نویسان مستعد و همسو با اهداف جشنواره از برنامه‌های برنامه‌ریزی شده در شانزدهمین دوره از جشنواره عمار هستند.

برگزاری کارگاه‌ها، نشست‌های آموزشی و نقد فیلم‌نامه‌های برگزیده در حاشیه جشنواره

وی در ادامه گفت: جشنواره عمار برنامه‌های متعددی برای ارتقای سطح تخصصی فیلم‌نامه‌نویسان و شرکت‌کنندگان در نظر گرفته است. چندین کارگاه آموزشی مرتبط با فنون و تکنیک‌های فیلم‌نامه‌نویسی از مرحله ایده تا نگارش کامل فیلم‌نامه در طول سال برگزار خواهد شد.

عشقی خاطرنشان کرد: همچنین گعده‌های منطقه‌ای ویژه ارسال‌کنندگان آثار در سراسر کشور برگزار می‌شود تا فضای تعاملی و آموزشی بین نویسندگان جوان فراهم آید. در حاشیه جشنواره نیز برنامه ویژه‌ای تحت عنوان «شب فیلم‌نامه» برگزار خواهد شد که فرصتی برای نقد و بررسی فیلم‌نامه‌های برگزیده و ایجاد فضای گفت‌وگو و تبادل نظر میان فیلم‌نامه‌نویسان، داوران و هنرمندان حاضر در جشنواره است.

ویژگی‌های فیلم‌نامه‌نویسی انقلابی برای ارتباط موثر با مخاطب معاصر

وی با اشاره به ویژگی‌های فیلم‌نامه‌نویسی بیان کرد: فیلم‌نامه‌نویسی با روحیه انقلابی برای ایجاد ارتباط مؤثر با مخاطب امروز باید فراتر از قالب‌های صرفاً تبلیغاتی و شعارزده حرکت کند و به عمق انسانیت و واقعیت‌های زندگی نزدیک شود.

عشقی ادامه داد: روایت باید داستان‌محور باشد و از رویکردهای خشک و صرفاً تاریخ‌محور فاصله بگیرد. ارزش‌ها و پیام‌های انقلابی باید در بطن روایت و کنش‌های شخصیت‌ها جاری شود و نه به شکل مستقیم و تبلیغاتی به مخاطب منتقل شود. به جای القای شعار، فیلم‌نامه باید فضایی خلق کند که مخاطب به صورت طبیعی و در جریان داستان، به درک ارزش‌های انقلابی برسد.

وی بیان کرد: فیلم‌نامه‌نویسان انقلابی نباید از نقد و نمایش سختی‌ها و اشتباهات هراس داشته باشند؛ بلکه باید پلی میان ارزش‌های انقلاب و مسائل روز جامعه ایجاد کنند. مفاهیمی چون عدالتخواهی، استکبارستیزی، ایستادگی و مقاومت باید در درام جاری و ساری باشد. دیالوگ‌ها باید به زبان مردم نزدیک و در خدمت شخصیت‌پردازی باشند و فیلم‌نامه ضمن بازنمایی گفتمان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، کشش دراماتیک لازم برای نگه داشتن مخاطب تا پایان داستان را فراهم کند.

پیام به فیلم‌نامه‌نویسان جوان در آستانه جشنواره عمار

عشقی در پایان تاکید کرد: شرکت در جشنواره‌ای چون عمار که ریشه در تفکر مردمی و انقلابی دارد، فرصتی ارزشمند است. این جشنواره صرفاً یک مسابقه نیست بلکه یک میدان و جبهه است؛ جبهه‌ای برای روایت راستین انقلاب و ارزش‌های آن. به جوانان فیلم‌نامه‌نویس توصیه می‌شود نترسند، تجربه کنند، حتی اگر شکست خوردند دوباره برخیزند و مهم‌تر از همه قلم خود را زمین نگذارند؛ چرا که آن‌ها سربازان این جبهه فرهنگی هستند و قلم‌شان سلاح آنان در این مسیر است.