در شانزدهمین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار، بخش فیلمنامه با هدف شناسایی و حمایت از استعدادهای نو، تمرکز بر تولید محتوا در تراز گفتمان انقلاب اسلامی، و پیوند دادن ایده تا تولید، فعالیت خود را آغاز کرده است.
دبیر بخش فیلمنامه شانزدهمین دوره از «جشنواره فیلم عمار» در گفتوگو با میزان بیان کرد: بخش فیلمنامه در شانزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار با هدف توجه به متن بهعنوان بنمایه اصلی تولید آثار تصویری برگزار میشود. این بخش تلاش دارد زمینهای برای شناخت و شکوفایی استعدادهای تازه در حوزه فیلمنامهنویسی فراهم کرده و بستر مناسبی برای حضور ایدهها و نویسندگان بومی ایجاد کند. همچنین تولید متن در چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی و تربیت هنرمند متعهد، از جمله دیگر اهداف این بخش به شمار میرود.
عشقی گفت: در این دوره، آثار در قالبهای متنوعی از جمله فیلمنامه کامل برای آثار سینمایی، سریال، تلهفیلم و داکیو درام پذیرفته میشوند. طرح و سیناپس بلند، طرح و فیلمنامه کوتاه داستانی و داکیو درام، طرح و فیلمنامه مستند در قالبهای کوتاه، بلند و مجموعه، طرح و فیلمنامه انیمیشن در ابعاد مختلف از جمله کوتاه، بلند، سینمایی و سریالی، و همچنین طرح و نمایشنامه تلویزیونی، از دیگر قالبهای مورد پذیرش هستند.
وی یادآور شد: افزون بر این، ایده و سیناپس کوتاه برای تیزرهای فرهنگی، نماهنگ و آیتمهای نمایشی و نیز ایده و طرح برنامههای تلویزیونی همچون استودیویی و مسابقهای، در این بخش مورد توجه قرار گرفتهاند.
دبیر بخش فیلمنامه شانزدهمین دوره از جشنواره فیلم عمار با اشاره به محورهای این بخش افزود: در فراخوان امسال، محور اصلی جشنواره «نبرد تمدنی ایران اسلامی با غرب وحشی» اعلام شده است. همچنین موضوعات تازهای چون آثار حوزه کودک و نوجوان، موضوعات مرتبط با پیشرفت، هنر انقلاب اسلامی و زنان نیز در بخش فیلمنامه مورد تاکید قرار گرفتهاند. این رویکرد با هدف تولید آثار عمیقتر و متناسب با نیازهای فرهنگی جامعه طراحی شده و نشاندهنده تلاش جشنواره برای پیوند هرچه بیشتر تولیدات هنری با مبانی فکری و تمدنی انقلاب اسلامی است.
وی افزود: با توجه به تأکید دبیرخانه جشنواره عمار بر موضوع «جنگ تمدنی ایران و غرب»، این رویکرد به شکل ویژهای در بخش فیلمنامه بازتاب یافته است. در این زمینه، خلق آثاری مدنظر است که زیباییهای تمدن آرمانی خودی و زشتیهای نظام سلطه متخاصم را نه در قالب شعار بلکه از طریق داستان، شخصیتپردازی و تصویر به مخاطب منتقل کنند.
عشقی ابراز کرد: فیلمنامههای موفق آنهایی هستند که بتوانند این تقابل بزرگ را در زندگی روزمره و مبارزات ملموس شخصیتهای خود جاری سازند. چنین نگاهی باعث میشود فیلمنامه فراتر از یک اثر تبلیغاتی موقت قرار گیرد و تبدیل به یک سند ماندگار هنری شود که پیامش برای نسلهای آینده نیز قابل فهم و تاثیرگذار باشد.
وی گفت: در ارزیابی آثار بخش فیلمنامه، هیئت داوران بر سه محور اصلی راهبرد، محتوا و فرم تمرکز دارد. تطابق مضامین آثار با موضوعات و سرفصلهای محتوایی جشنواره یکی از شاخصهای مهم داوری است. همچنین آثار مرتبط با موضوع ویژه جشنواره، یعنی «جنگ تمدنی»، با نگاه خاص و ویژهای مورد توجه قرار میگیرند.
عشقی تصریح کرد: علاوه بر این، خلاقیت، نوآوری، بکر بودن موضوع و توجه ویژه به ژانر نوجوان و بومیسازی محتوا از دیگر نکاتی است که میتواند نظر اعضای هیئت انتخاب را جلب کند و شانس موفقیت اثر را افزایش دهد.
وی بیان کرد: بخش فیلمنامه جشنواره عمار تنها به رقابت و داوری محدود نمیشود و برنامههای گستردهای برای حمایت از تولید و ساخت آثار برگزیده پیشبینی شده است. فرآیند داوری، اعلام و تقدیر از برگزیدگان صرفاً نقطه شروعی است که این بخش دنبال میکند.
عشقی با اشاره به برنامههای این بخش در شانزدهمین دوره از جشنواره عمار افزود: خرید آثار برگزیده و برنامهریزی برای تولید آنها از طریق معرفی به تهیهکنندگان و ارتباط با حامیان تولید آثار تصویری؛ شناسایی و بهکارگیری نویسندگان جوان و نوظهور در حوزه فیلمنامهنویسی؛ استخراج ایدههای خلاقانه و جذاب آثار ارسالی و تلاش برای تقویت و تکمیل آنها در قالب کارگاههای «بهبود و توسعه درام»؛ دعوت از فیلمنامهنویسان منتخب و مستعد برای تشکیل حلقههای تخصصی فیلمنامهنویسی؛ برگزاری کارگاههای نگارش فیلمنامه ویژه ارسالکنندگان آثار و تعریف پروژهها و فرصتهای کاری برای فیلمنامهنویسان مستعد و همسو با اهداف جشنواره از برنامههای برنامهریزی شده در شانزدهمین دوره از جشنواره عمار هستند.
وی در ادامه گفت: جشنواره عمار برنامههای متعددی برای ارتقای سطح تخصصی فیلمنامهنویسان و شرکتکنندگان در نظر گرفته است. چندین کارگاه آموزشی مرتبط با فنون و تکنیکهای فیلمنامهنویسی از مرحله ایده تا نگارش کامل فیلمنامه در طول سال برگزار خواهد شد.
عشقی خاطرنشان کرد: همچنین گعدههای منطقهای ویژه ارسالکنندگان آثار در سراسر کشور برگزار میشود تا فضای تعاملی و آموزشی بین نویسندگان جوان فراهم آید. در حاشیه جشنواره نیز برنامه ویژهای تحت عنوان «شب فیلمنامه» برگزار خواهد شد که فرصتی برای نقد و بررسی فیلمنامههای برگزیده و ایجاد فضای گفتوگو و تبادل نظر میان فیلمنامهنویسان، داوران و هنرمندان حاضر در جشنواره است.
وی با اشاره به ویژگیهای فیلمنامهنویسی بیان کرد: فیلمنامهنویسی با روحیه انقلابی برای ایجاد ارتباط مؤثر با مخاطب امروز باید فراتر از قالبهای صرفاً تبلیغاتی و شعارزده حرکت کند و به عمق انسانیت و واقعیتهای زندگی نزدیک شود.
عشقی ادامه داد: روایت باید داستانمحور باشد و از رویکردهای خشک و صرفاً تاریخمحور فاصله بگیرد. ارزشها و پیامهای انقلابی باید در بطن روایت و کنشهای شخصیتها جاری شود و نه به شکل مستقیم و تبلیغاتی به مخاطب منتقل شود. به جای القای شعار، فیلمنامه باید فضایی خلق کند که مخاطب به صورت طبیعی و در جریان داستان، به درک ارزشهای انقلابی برسد.
وی بیان کرد: فیلمنامهنویسان انقلابی نباید از نقد و نمایش سختیها و اشتباهات هراس داشته باشند؛ بلکه باید پلی میان ارزشهای انقلاب و مسائل روز جامعه ایجاد کنند. مفاهیمی چون عدالتخواهی، استکبارستیزی، ایستادگی و مقاومت باید در درام جاری و ساری باشد. دیالوگها باید به زبان مردم نزدیک و در خدمت شخصیتپردازی باشند و فیلمنامه ضمن بازنمایی گفتمان جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی، کشش دراماتیک لازم برای نگه داشتن مخاطب تا پایان داستان را فراهم کند.
عشقی در پایان تاکید کرد: شرکت در جشنوارهای چون عمار که ریشه در تفکر مردمی و انقلابی دارد، فرصتی ارزشمند است. این جشنواره صرفاً یک مسابقه نیست بلکه یک میدان و جبهه است؛ جبههای برای روایت راستین انقلاب و ارزشهای آن. به جوانان فیلمنامهنویس توصیه میشود نترسند، تجربه کنند، حتی اگر شکست خوردند دوباره برخیزند و مهمتر از همه قلم خود را زمین نگذارند؛ چرا که آنها سربازان این جبهه فرهنگی هستند و قلمشان سلاح آنان در این مسیر است.