به گزارش عمارفیلم به نقل از روزنامه جوان؛ جشنواره فیلم‌های مردمی عمار، روز گذشته شاهد اکران یک مستند خاص به نام «وداع با اسلحه» بود. این مستند که عنوانش ارتباط مستقیمی با محتوای آن دارد، به زندگی یاسرعرفات پرداخته است. چرایی پرداختن به شخصیت عرفات و اینکه چرا این شخصیت و زندگی پر فراز و نشیبش می‌تواند برای مخاطب ایرانی مفید و حتی مهم باشد، بهانه‌ای بود تا گفت‌وگوی کوتاهی با امیرحسین کاربخش راوری، کارگردان و علیرضا منتظری، تهیه‌کننده این مستند و سید مهدی دزفولی معاون جریان‌سازی مرکز مستند سفیرفیلم داشته باشیم.
آقای کاربخش، چطور شد به فکر ساخت مستند درباره عرفات افتادید؟
گویا حتی در خارج از ایران هم درباره زندگی عرفات و مبارزات او مستندسازی نشده است و این اولین مستند مفصل و طولانی درباره وی است که از قضا در ایران هم تولید شده است!
کاربخش: مسئله فلسطین متأسفانه بعضاً برای بخشی از مردم ایران از یک مسئله کلیدی و خاص و مهم که در سال‌های قبل و ابتدایی انقلاب بود خارج شده است. همیشه از ظلمی که به مردم فلسطین به دست یهودی‌‌‌‌ها و صهیونیست‌‌‌‌ها انجام شده بود حرف‌های زیادی گفته می‌شد اما هیچ وقت تصویر و فیلم این وقایع را به صورت تحلیلی و بازگویی تاریخی به نمایش در نیاورده بودند. تصویری که بتواند چیستی زندگی فلسطینی‌‌‌‌ها و سرگذشت‌شان را با بهره‌گیری از عناصر درام نشان بدهد و بگوید مایی که داریم حدود 70 سال از فلسطین هر روز چیز‌‌‌‌هایی می‌شنویم، بدانیم که ماجرا چیست و در فلسطین چه گذشته است. از سال ۱۳۹۸ و در دوره ریاست جمهوری ترامپ که بحث‌‌‌‌ها بر سر معامله قرن، معاهده‌ای که از سوی امریکا و اسرائیل برای پایان بخشیدن به درگیری میان فلسطینی‌‌‌‌ها اسرائیلی‌‌‌‌ها نوشته شده بود، خود مسئله فلسطین دوباره داغ شد و این سؤال دائماً در ذهن ما می‌چرخید که ماجرای فلسطین چیست؟ و اگر صلح رخ دهد چه اتفاقاتی را رقم خواهد زد؟
چرا این مسئله را به طور مستقیم دستمایه مستند نکردید؟
کاربخش: نمی‌شد به این موضوع به صورت خبری و هم صرفاً مستند معمولی پرداخت. به این فکر افتادیم که اگر مستند یاسر عرفات را بسازیم در کنار پرداختن به فراز و نشیب‌های زندگی عرفات، می‌توانیم سرگذشت مردم فلسطین را حداقل تا ابتدای قرن کنونی یعنی تا حدود سال 2007 میلادی بگوییم و این عبرت آموز است.
حالا چرا عرفات و چرا به این صورت مفصل؟! مستند نزدیک به 100 دقیقه است!
کاربخش: ما پژوهش‌‌‌‌هایی را برای رسیدن به پاسخ سؤالات‌مان آغاز کردیم. در این مسیر به صلح اسلو رسیدیم که در یک طرف نخست‌وزیر وقت اسرائیل (اسحاق رابین) و در سمت دیگر آن، رهبر سازمان [جنبش] آزادیبخش فلسطین (یاسر عرفات) و به عنوان میانجی این معاهده رئیس‌جمهور وقت امریکا (بیل کلینتون) قرار داشت. همین ما را با واقعیت عجیبی روبه‌رو کرد، که حقایق مختلفی در دلش جا گرفته بود. قصه زندگی یاسر عرفات از آنجا به بعد برای ما تبدیل به یک خط سیر اصلی شد. قصه‌ای پر فراز و نشیب که تصمیمات او در هر برهه زمانی، زندگی مردم فلسطین را هم دستخوش تغییر قرار می‌داد. زندگی مردم فلسطین از ابتدا رنگ و بوی مبارزه و نبرد با صهیونیست‌‌‌‌ها و پیش‌تر از آنها بریتانیایی‌‌‌‌ها که سرزمین‌شان را به اشغال در آورده بودند، به خود گرفته بود. مبارزاتی که عرفات از کودکی شاهد آن بود، و آرزوی بازگشت به وطن بعد از شکست در جنگ سال ۱۹۴۸ او را برای رقم زدن این رؤیای بزرگ به گرفتن سلاح در دست فراخواند.
آقای منتظری، به نظر می‌رسد که در طول کار، بیشتر به دنبال گره‌گشایی از سؤالاتی بوده‌اید که ذهن جوان ایرانی را درباره فلسطین مشغول کرده، درست است؟
منتظری: بله، هدف ما هم همین بوده است که در یک مستند مختصر و خلاصه شده بتوانیم بیشترین اطلاعات را به نسل جدید و کنونی در ایران و خارج از ایران بدهیم که اساساً مسئله فلسطین چه بوده و چه هست. سفیرفیلم قبل‌تر نیز مستند‌‌‌‌هایی با این رویکرد تولید کرده بود. ما در این مستند نیز تلاش کردیم با سخن گفتن از دل تاریخ برای امروز حرف‌های عمیقی برای گفتن داشته باشیم. این را هم باید بگویم که در میان همه این اتفاقات و اطلاعات تاریخی مستند ما به این حقیقت رسید که بزرگ‌ترین شکست‌های فلسطینی‌‌‌‌ها در زمانی رخ می‌داد که آنها تصمیم می‌گرفتند سلاح‌شان را زمین بگذارند و از ادامه مبارزه دست بکشند و به اصطلاح سازش کنند.
کدام بخش از زندگی عرفات در این مستند مورد توجه است؟
منتظری: مستند وداع با اسلحه به سه مقطع مهم تاریخ فلسطین می‌پردازد که یاسر عرفات در همه آنها حضور دارد و آخرین آنها به صلح اسلو بازمی‌گردد که عرفات تصمیم می‌گیرد این بار راهی غیر از مبارزه انتخاب کند و با دشمنانش دست دوستی بدهد.
آقای دزفولی، محوریت مستند از جایی بحث سازش و عواقب سازشکاری می‌شود!
منتظری: هدف ما در واقع این است که بتوانیم با انتشار این مستند، برای نسل جدید در ایران و خارج از ایران بگوییم که سازش با دشمنی همچون اسرائیل و امریکا لزوماً بهترین کار نیست و تجربه افرادی همانند عرفات مقابل چشمان ما قرار دارد. آیا عرفات با صلح با اسرائیلی‌‌‌‌ها بهترین نتیجه را برای مردم فلسطین رقم زد؟ تجربه 20 سال اخیر می‌گوید خیر.
مستند «وداع با اسلحه»، هنوز رونمایی رسمی و اکران عمومی نشده است و اکران جشنواره عمار محدود بود. دلیل این کار چیست؟
منتظری: ببینید «وداع با اسلحه» هنوز برخی کارهای فنی دارد که باید انجام شود و به اتمام برسد و همچنین زمان آن کمی تعدیل شود. ما با صحبت‌‌‌‌هایی که در سفیر داشتیم به این جمع‌بندی رسیدیم که تایم مستند کمی بالاست و شاید در حوصله مخاطب نباشد که مستندی با حدود 100 دقیقه را ببینید.
یعنی برای اکران عمومی این مستند کوتاه‌تر می‌شود؟
منتظری: قرار بر این شده که مستند حدود 15 دقیقه کوتاه شود.
رونمایی رسمی از «وداع با اسلحه» چه زمانی است؟
منتظری: ان‌شاءالله امیدوارم در روز قدس که حدود سه ماه آینده است کارهای مستند به اتمام برسد و این مستند به صورت رسمی اکران عمومی و رونمایی شود و بتوانیم به مناسبت روز قدس در دانشگاه‌‌‌‌ها و مراکز فرهنگی این مستند را به صورت انبوه عرضه و اکران کنیم. در واقع اکران جشنواره عمار تستی برای این بود که بدانیم نظر مخاطبان درباره مستند چیست و مستند را چگونه ارزیابی می‌کنند و نسخه نهایی را به امید خدا نهایتاً تا سه ماه آینده به مخاطبان عرضه خواهیم کرد.
منبع: روزنامه جوان
فیلم نشست خبری مستند «وداع با اسلحه» در سیزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار:
ورود به آرشیو
