خانه » اخبار » سینما در دل مردم

گفت و گو با حمید صالحی، دبیر اجرایی دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار

مسیر حرکت جشنواره عمار را برای ما شرح می‌دهید؟

 بعد از فتنه۸۸ بود که در اولین سالگرد حماسه‌ ۹دی، فضایی در میان اهالی هنر و رسانه شکل گرفت که نگاه‌شان به مقوله فتنه، رسانه‌ای بود، نه امنیتی و فتنه۸۸ را حاصل کم‌کاری‌های رسانه‌ای و فضای هنری کشور می‌دانستند. در اولین سالگرد ۹دی یعنی در دی‌ماه۱۳۸۹ تقریبا ۱۹مستند درباره فتنه۸۸ ساخته شد که جایی برای عرضه آن‌ها نبود؛ نه سینماها در این فضا بودند و نه صداوسیما. باوجوداین هنرمندانی که با هدف روشنگری فعالیت داشتند، جایی برای به نمایش درآوردن مسائلی که در آثارشان روایت کرده بودند، نداشتند.

در این خلأ بود که یکسری فعال فرهنگی و افراد رسانه‌ای دور هم جمع شدند و با استفاده از ظرفیت مردمی امکان پخش آثار مرتبط با فتنه را از طریق ظرفیت‌های مردمی فراهم کردند و با اعلام فراخوان، شهرهای زیادی آمادگی خود را برای پخش این فیلم‌ها نشان دادند و حدود ۳۰نقطه مثل تبریز، مشهد، ایذه و… به‌صورت خودجوش اعلام آمادگی کردند یعنی به‌نوعی می‌توان گفت که تا آن زمان تصمیمی بر شکل‌گیری جشنواره وجود نداشت. در سال۹۰، دوستان و جوانانی که سال قبل تجربه اکران آثار در سراسر کشور را در مکان‌ها و جوامع عمومی داشتند، با همفکری در این جهت که چگونه می‌توان این فضا را متحول کرد، ایده شروع به کار یک جشنواره را طراحی کردند. فراخوان دادند و با دریافت ۲۵۰اثر به دبیرخانه، فعالیت‌شان ادامه پیدا کرد و با برگزاری جشنواره در آن سال، تصمیم می‌گیرند روند برگزاری جشنواره را به‌صورت ادامه‌دار در سال‌های بعد دنبال کنند. امسال جشنواره درحال سپری کردن دوازدهمین دوره است که در این دوره بیش ‌از ۳۳۰۰اثر به دبیرخانه

جشنواره عمار رسید.

هدف از شکل‌گیری این جشنواره چه بود؟

استفاده از ظرفیت‌های مردمی در سراسر کشور برای سینمای انقلاب و اضافه کردن مخاطبان به مخاطبان سینمای ایران از اهداف اولیه شکل‌گیری جشنواره عمار بود. ظرفیت بسیار زیادی در مردم کشور وجود داشت که جشنواره عمار این فضا را به وجود آورد تا علاوه‌بر بیان دغدغه‌های مردم، جدا از سه‌میلیون مخاطب رسمی سینما، بقیه مردم نیز به هنر نزدیک شوند.

جشنواره عمار در این سال‌ها چه تاثیری داشته است؟

یکی از نکاتی که جشنواره عمار بانی آن بود، دیده شدن و بها دادن به هنرمندان انقلابی است. از همان اوایل فیلمسازان در اکران‌های مردمی حضور داشتند و با مردم فیلم‌ها را مشاهده می‌کردند. در این میان، علاوه‌بر اینکه بازخوردهای مردم به آن‌ها می‌رسید، برکات زیادی هم در این میان وجود داشت؛ حضور هنرمندان در میان مردم سبب شد آن‌ها با دغدغه‌های مردم و آحاد جامعه آشنا شوند و بخش مهمی از فیلم‌های جشنواره عمار بیان دغدغه‌ها و مسائل مردم سراسر ایران شد. دغدغه همیشگی جشنواره عمار نزدیکی بخش‌های هنر رسانه و اندیشه بود که حلقه‌هایی در این زمینه شکل‌گرفته است.

جشنواره مردمی فیلم عمار فرصتی شد برای فیلمسازانی که بستری برای دیدن شدن نداشتند. با توجه به اکران‌های مردمی که صورت گرفت، بازخوردها باعث شد شبکه فیلمسازان جشنواره عمار گسترش یابد و جشنواره عمار ویترینی شود برای نمایش فیلم‌های فیلمسازانی که فضایی برای دیده شدن نداشتند؛ به عبارت دیگر، فیلمسازان جشنواره عمار از قشرهای مختلف مردم و در سنین مختلف هستند که قهرمانان اطراف‌شان سوژه فیلم‌ها بوده که با موبایل فیلمبرداری کرده و برای جشنواره فرستادند. مثلا امسال در این جشنواره فیلمی از استان فارس داشتیم که قهرمان داستان در بستری از اتفاقات، مطالبات مردم را به نمایش درآورد و فرصت نقد درون‌گفتمانی را فراهم کرد؛ به‌طورکلی می‌توان گفت جشنواره عمار دسترسی به فیلم‌ها و توزیع آثار جبهه انقلاب به مناطق محروم را نیز سهل‌الوصول کرده است.

در این سال‌ها جشنواره در چه‌ حوزه‌هایی فعالیت داشته است؟

از همان ابتدا جشنواره در بخش داستان و مستند بود، بعد از آن پویانمایی، نماهنگ، برنامه تلویزیونی و بخش‌های فیلم ما (که از نظر تولید محتوایی مردمی است) به جشنواره اضافه می‌شود.

سایت «قصه ما» چگونه شکل گرفت؟

مردم در جشنواره عمار در بخش اکران و تولید نقش پررنگ دارند و مشکلات و دغدغه‌های‌شان نیز در تولیدات این جشنواره منعکس می‌شود، به این صورت که در بخش اکران، فعالان فرهنگی در سراسر کشور به‌صورت داوطلبانه فیلم‌ها در اختیارشان قرار می‌گیرد تا اکران شوند. درواقع در بخش تولید محتوا، جشنواره عمار از مردم کمک گرفت و سایت «قصه ما» را رونمایی کرد .

ما در سایت «قصه ما» از مردم خواستیم قهرمانان اطراف خود را شناسایی کنند و در سایت «قصه ما» بارگذاری کنند که این تولیدات در حوزه مستند، داستانی و تلویزیونی به نمایش درمی‌آید؛ بیان دغدغه‌ها و مسائل مردمی جزو جدانشدنی از تولیدات جشنواره عمار است.

امسال شرایط جشنواره فیلم عمار به چه صورت بود؟

به‌طورکلی مساله توزیع و سازمان تماشای سینمای ایران دارای نقص بود و جشنواره عمار به حوزه تکمیل چرخه تولید، توزیع و مصرف ورود پیدا کرد و توانست در دوازدهمین دوره جشنواره به این هدف برسد و چرخه تولید، توزیع و مصرف را تثبیت کند. امسال ۳۳۰۰اثر در بخش‌های مختلف داستانی، مستند، پویانمایی، نماهنگ و… به جشنواره رسید که حدود ۳۰۰اثر به جشنواره راه پیدا کرد و در آیین افتتاحیه از بخش‌های پویانمایی، نماهنگ، برنامه تلویزیونی، فیلم ما و فیلمنامه تقدیر شد. در این مراسم از مرحوم محمدسرور رجایی که نویسنده و شاعر افغان بودند، پاسداشت شد و بناست در آیین اختتامیه آثار برگزیدگان بخش مستند داستانی معرفی شوند و از مسعود جعفری‌جوزانی، خالق آثاری چون «شیر سنگی» و «سریال در چشم باد» تجلیل شود. همچنین جشنواره امکان مشاهده آثار راه‌یافته به بخش مسابقه را در سایت «عمار یار»، به‌صورت آنلاین فراهم کرده است.

دبیرخانه امسال در دوازدهمین دوره، نخستین فراخوان جشنواره علوم انسانی را منتشر کرد که در چند سرفصل تقسیم‌بندی شده است و در اسفندماه ۱۴۰۰ در قالب جشنواره‌ای مستقل برگزار می‌شود. جشنواره علوم انسانی به‌عنوان جشنواره انضمامی به جشنواره فیلم عمار است که از فیلم‌ها می‌توانیم در حوزه‌های انسان انقلاب اسلامی، جامعه انقلاب اسلامی، جهان انقلاب اسلامی و آینده انقلاب اسلامی مباحث نظری استخراج کنیم.

فکر می‌کنید با توجه به مسائلی که در جامعه وجود دارد، باید فعالیت در چه زمینه‌ای بیشتر باشد؟

با وجود اینکه فیلمسازان عمار در سراسر کشور حضور دارند، با پیگیری مشکلاتی که در آن مناطق وجود دارد، این مسائل را روایت می‌کنند یعنی فیلمساز عمار فقط روایت مطلق ندارد. در نقد درون‌گفتمانی اگر فیلم‌ها پیگیری نشوند و جامعیت نداشته باشند، در جشنواره پذیرفته نمی‌شوند که این اتفاق، جریان مثبتی است. جشنواره عمار سعی کرده تا امروز به مسائل واقعی مردم نگاه کند و در این راستا راه‌حل پیشنهاد دهد.

منبع: صبح نو