به گزارش «عمار فیلم»، «دریابست» مستندی به کارگردانی محمود شهبازی است که به ماجرای صید غیرمجاز ورود کرده و در هفتههای اخیر با پخش آن در تلویزیون و فضای رسانهای، عرصه بر ماهیگیری کشتیهای غیرمجاز خارجی تنگ شده است و اتفاقات خوبی در جهت حراست از منابع دریایی جنوب کشور که نقش اصلی را در اقتصاد محلی و زندگی صیادان جنوب دارد، رخ داده است. پخش بخشهایی از این مستند در مجلس، باعث شد وزیر جهاد کشاورزی کارت زرد بگیرد. بعد از آن نیز نیروی دریایی سپاه، اقدام به توقیف کشتیهای صیادی غیرمجاز کرده است. در یادداشتی که میخوانید از زاویهای متفاوت به مستند «دریابست» پرداختیم.
آب گل آلود سرچشمه
دولت در رأس برنامه هایش، چشم به بیرون دارد؛ به همین دلیل همۀ تخم مرغ هایش را در سبد برجام گذاشت؛ بالطبع چنین رویکردی در تمام بدنۀ دولت منتشر می شود؛ بنابراین ملاک تقرب یک مدیر یا کارشناس نزد مافوق خود، می شود اینکه چقدر در حیطه کاری، با فعالان خارجی بسته است؟ آیا با آنها مذاکره کرده؟ آیا امتیازات خوبی به آنها داده؟و…
این مسئله نیازی به نظریهپردازی و آموزش به مدیران رده های بعدی ندارد؛ هر فعلی که وزیر یا مدیر ارشد انجام میدهد، الگویی برای رفتار زیردست خواهد بود. وقتی بتوان با پنهانکاری، تفاهمنامهها و توافقنامههای مهم و حیاتی بین المللی را پذیرفت و اجرا کرد – مانند سند۲۰۳۰، اجرای FATF و تعهد وزیر وقت اقتصاد – و آب هم از آب تکان نخورد، رده های زیرمجموعه هم به همین سیرۀ حسنه اقتدا میکنند.
برجام دریایی
تا جایی که این رویه، ماهی گیران مظلوم جنوب را هم درگیر خود می کند. شیلات جزیی از دولت است و خودش را تابع سیاستهای کلان آن میداند. شیلاتی که با سرمایه گذاری چینی و در پوشش شرکت های داخلی قرارداد میبندد و به آنها مجوز بهره برداری در حجم وسیعی از آب های خلیج فارس را میدهد تا مانند جاروبرقی کف دریا جارو کند؛ درحالی که مجوزی برای بهرهبرداری در این مناطق برای قایقهای کوچک صادر نمیشود و مواقعی هم که مجوز داده می شود، دیگر چیزی برای صید در دریا نیست؛ به این برجام دریایی باید آفرین گفت.
به فرمودۀ مسئولی، برجام یک الگوی جهانی برای حل مسائل داخلی و خارجی است؛ و انصافا که مدیران توانمند به خوبی توانستهاند آن را در حوزههای مختلف پیاده کنند.
هنگامی که ابعاد مختلف برجامهای داخلی رسانهای میشود، برای جمع کردن حواشی و تبعاتش، امتیازاتی به مردم داده می-شود یا اینکه هیچ پاسخی داده نمی شود. رسانه به شرط آنکه ابزار دست قدرتمندان نباشد، به راحتی میتواند خلافکار و قانونگریز و مردمستیز را به استیصال بکشاند.
قابلمه، مسئله اینست
آنجا که مسئول شیلات در مقابل مستندات راوی فیلم «دریابست» دربارۀ فعالیت غیرقانونی ۵ کشتی ماهیگیری چینی در زمانهای ممنوعیت صید در دریا به لکنت زبان میافتد و سخن از گذاشتن قابلمه از سوی کشتیها بر روی دستگاههای ردیابشان میکند، طنز تلخی شکل میگیرد که اشک خانوادههای از همپاشیده صیادان بومی به واسطه عدم امکان صید از دریا را درمی آورد.
«دریابست» قصد دارد این طنز تلخ را به لبخندی واقعی بر لبان صیادان بومی بدل کند؛ نه مثل برنامۀ خنداونه که از زاویۀ حفظ محیط زیست به این موضوع می پردازد؛ آن هم در گفتگو با مسئول مربوطه ای که وجود کشتیهای چینی را از بیخ تکذیب میکند؛ آنگاه جناب خان میگوید: پس خیالمان راحت باشد که همه چی آرومه! پس همه با هم بخندیم!
گریه وانه
رسانه به موضوعات ضریب میدهد؛ اما از کدام زاویه و به چه میزان جدی و پای کار؟ خنداونه در پیگیریاش مخدر است، اما «دریابست» فعال است و گزنده و بیدارکننده؛ خندوانه مقطعی و زودگذر است و بهترین مطلوب برای مسئول گریزپا؛ اما «دریابست» پیگیر است و بیچارهکنندۀ مسئول متکبر! این است تفاوت مطالبۀ ایجابی، فعال، امیدساز و به دور از سیاه نمایی در گفتمان انقلاب اسلامی برای حل مشکلات مردم با مطالبۀ تفریحی، منفعل، کاذب و غیرمسئولانه در برابر مشکلات مردم!
زدن قلب فساد
«دریابست» میتواند به «شیلاتگیت» بدل شود و اثرات شیرینی برای منطقۀ جنوب به همراه بیاورد؛ به شرط آنکه در یک جبهۀ رسانهای طرح شود و ابعادی اجتماعی به خود بگیرد از نوع مطالبۀ گروههای مردمی، بسیجیان، عدالتخواهان واقعی، قضات مستقل و…
«دریابست» نمونۀ مجاهدۀ فعال جوانان انقلابی است که در جنگ اقتصادی، قلب فساد را نشانه رفته.
جمال یزدانی