داستان یک وداع تلخ / نگاهی بر مبارزات فلسطین با رژیم صهیونیستی

مبارزه و مقاومت فلسطینیان سالهاست که سوژه ی دوربین بسیاری از مستندسازان قرار گرفته است. سوژه‌ای جهانی که پرداخت به آن از زاویه دید هر فیلمساز اگرچه متفاوت بوده اما تمامی آنها در یک نقطه با یکدیگر متفق‌القول هستند؛ مظلومیت مردمان اصیل سرزمین زیتون، فلسطین.

مستند «وداع با اسلحه» روایتی متفاوت از مبارزات فلسطینیان است. این مستند تلاش کرده تا از اولین روزهای آغاز و چگونگی ورود یهودیان به این سرزمین اشاره کند و با روایت زمانی پیوسته هر رویداد پیش آمده در سال‌های گوناگون را به تفکیک اهمیت آن بازگو کند. در این مستند تلاش شده با استفاده از آرشیو تصویری گسترده شامل تصاویر و فیلم‌هایی که بیش از 100 سال قدمت دارند نگاهی جامع و روایتی منسجم و مستند ارائه شود. آرشیو تصاویری که در این مستند استفاده شده است پیش تر دیده نشده و به نوعی روایتی ناگفته از ماجرای اسرائیل و فلسطین است.

از طرفی این مستند را می‌توان روایتی دانست که تلاش کرده از سوی دو طرف درگیری مسائل را بررسی و از کلیشه‌سازی جلوگیری کند تا نکات جدیدی را بدون سوگیری برای مخاطب مطرح کند. از همین رو مستند «وداع با اسلحه» در کنار بیان رویدادها مستندی پرتره نیز هست؛ زیرا روایتی از زمان یاسرعرفات موسس و رهبر جنبش فتح و رئیس دولت خودگردان فلسطین بیان و تاثیر این شخصیت را در تمامی اتفاقات بررسی می‌کند.

از نکات مثبت و حائز اهمیت این مستند انسجام در روایت است که این انسجام ریشه در پژوهش مستندساز پیش از تولید دارد. به گفته سازنده این مستند یک سال پژوهش برای دست‌یابی به اطلاعات و محتوای با کیفیت این مستند انجام شده. همین اطلاعات و پژوهش گسترده با چنان ظرافتی کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند که در هیچ دقیقه‌ای از مستند، روایت از خط اصلی خارج نمی شود. از طرفی کارگردان تلاش کرده تا با درنظر گرفتن محدوده سنی مخاطبان مستند که بیشتر آنان را جامعه جوان تشکیل می‌دهد، اطلاعات را مناسب نوع نگاه و دریافت این قشر از مخاطبان تنظیم کند.

از دیگر منابعی که برای تولید این مستند استفاده شده است کتاب‌های متعددی بوده اند که تعداد آنها به 20 جلد می‌رسد. کتاب‌هایی که توسط یهودیان نوشته ‌شده و کتاب‌های دیگر همانند روزنوشت محمود عباس با عنوان «طریق اوسلو» که از زبان عربی به فارس توسط تیم سازنده ترجمه شده است. همین نوع انتخاب منابع استفاده شده در محتوای مستند و تنوع آن نگاهی دوطرفه به مسئله را ارائه می‌دهد به طوری که این مستند را کاملا می‌توان مستندی بدون سوگیری یا جانبداری از گروهی خاص دانست.

آنچه این مستند را از مستندهای دیگر با این مضمون متفاوت می‌کند، پرداخت به ماجرای صلح فلسطین و اسرائیل بعد از 45 سال مبارزه است. ماجرایی که شاید برای بسیاری از جوانان و نوجوانان امروز ابهام و سوال باشد که چرا هیچ صلحی میان فلسطین و اسرائیل برقرار نمی‌شود؟! آیا هیچ راه حلی برای حل این مشکل پس از صدسال جنگ و درگیری وجود نداشته؟!. این مستند به درستی خباثت رژیم جعلی اسرائیل را آشکار می‌کند که چگونه در دوران صلح با یاسرعرفات، آتش جنگ و اختلاف را دوباره شعله‌ور کرده‌اند و حتی به هم‌پیمان خود نیز رحم نکرده و او را با ترور بیولوژیک از میان برده‌اند. درواقع این مستند مصداق بارز تایید این گزاره است که “هیچ راهی برای صلح با این رژیم جعلی وجود ندارد و فلسطین برای انها یعنی از نهر تا بحر».

درواقع بررسی نتایج صلح‌های انجام شده و تاکید بر نوع مواجه جامعه جهانی و خود مردم فلسطین در این مستند مورد توجه قرار گرفته است. این مستند توانست با توجه به تعریف رده سنی مخاطبان خود از ابتدا فضاهای متفاوتی را جهت اکران داشته باشد. دانشگاه‌ها و مدارس اولین مکان‌هایی بودند که با اکران این مستند مخاطبان جوان بسیاری را با خود همراه کرد. از طرفی این اثر بارها در رسانه ملی از چند شبکه در معرض دید مخاطبان قرار داده شده است.

در پایان می‌توان مستند «وداع با اسلحه» را مستندی کامل برای آن دسته از مخاطبانی دانست که به دنبال چرایی شروع غارتگری رژیم صهیونیستی در فلسطین هستند و یا علاقمند هستند از داستان افراد تاثیرگذار در روند درگیری و مسیری بدانند که امروز راهی جز طوفان‌الاقصی و مبارزه برای فلسطینی‌ها باقی نگذاشته است.

 

برای تماشای مستند «وداع با اسلحه» از اینجا وارد شوید

فاطمه قربانی رضوان