به گزارش «عمار فیلم»، گعده مجازی «راه‌نما» به همت دبیرخانه جشنواره مردمی فیلم عمار با نقد و بررسی مستند «برادری» به کارگردانی امین ناوکی، با حضور سجاد اسلامیان، کارشناس حوزه جهان اسلام بصورت زنده از صفحه اینستاگرامی و همچنین تارنمای اکران مردمی برگزار شد.
«برادری»؛ مستندی با محوریت وحدت میان مسلمانان از نگاه علامه امینی(ره)
ناوکی اظهار داشت: مستند برادری که با محوریت وحدت میان شیعیان و اهل تسنن ساخته شده، اولین کار حرفه‌ای من محسوب می‌شود. این مستند از زاویه دید علامه امینی به قضیه وحدت میان مسلمانان پرداخته است. مستندهای دیگری درخصوص زندگی‌نامه علامه امینی تولید شده اما هیچکدام به صورت تخصصی و کامل، بحث وحدت میان مسلمانان را مورد بررسی قرار نداده‌اند.
وی افزود: علامه امینی در دهه چهل و پنجاه، زحمات فراوانی برای تالیف کتاب الغدیر متحمل شده است؛ در آن دوره سفر کردن و جمع‌آوری منابع و اطلاعات برای نوشتن چنین کتابی بسیار سخت بوده‌است. یکی از سوالاتی که در ذهن من وجود داشت این بود که در کتاب الغدیر، آیا به مسئله وحدت میان شیعه و سنی پرداخته شده‌است یا خیر؟ پس از مطالعه این کتاب، تصمیم گرفتیم موضوع وحدت را در قالب هنری و رسانه‌ای به تصویر بکشیم و دیدگاه علامه امینی را بیان کنیم.
ناوکی ادامه داد: با افرادی که با علامه مرتبط بوده‌اند برای ضبط این مستند مصاحبه گرفتیم؛ برخی از این افراد، اهل تسنن بودند که علامه امینی با آنها ارتباط گرفته بود و حتی کتابی به زبان انگلیسی برای معرفی ابعاد شخصیتی علامه امینی تالیف کرده بودند.
وی گفت: مستند اصلی ۳۸ دقیقه بود و ما بخشی از زندگی‌نامه علامه امینی را در آن به نمایش گذاشته بودیم، پس از آن تصمیم گرفتیم روی مسئله وحدت مسلمانان به صورت جزئی و دقیق بنگریم که نتیجه کار این مستند حدود ۱۶ دقیقه‌ای شد که امیدواریم هدف و دیدگاه علامه را به خوبی منتقل کرده‌باشیم.
ناوکی با بیان اینکه قصد داشتیم بار دیگر شخصیت علامه امینی را به شیعیان جهان معرفی نماییم، خاطرنشان کرد: در کنار این معرفی نیز تصمیم گرفتیم تلنگری به ذهن مخاطب وارد کنیم که چطور یک شخص کتابی برای اثبات حقانیت شیعه می‌نویسد و خدشه‌ای به وحدت میان مسلمانان وارد نمی‌کند. بسیاری از شخصیت‌های مختلف اهل تسنن و همچنین دانشگاه الازهر مصر از علامه برای تالیف این کتاب تشکر کرده‌اند.
برای پرداختن به مسئله وحدت، باید تعریفی مشخص از آن داشته باشیم
اسلامیان اظهار داشت: مستند مختصر و مفیدی درخصوص علامه امینی(ره) شاهد بودیم. برای پرداختن به مسئله وحدت میان مسلمانان بایستی ابتدا تعریف مشخصی از آن داشته باشیم و پس از آن ببینیم چگونه در عرصه هنر می‌توانیم آن را به تصویر بکشیم. وحدت به معنای یگانگی، مغوله‌ای جدا از وحدت مدنظر ماست؛ یک فرد پس از چندین سال زندگی با همسرش، ممکن است در بسیاری از امور با او اختلاف نظر داشته باشد.
وی افزود: مقصود ما از وحدت، رویه و سبک زندگی مشترکی است که مسلمانان در مذاهب مختلف با یکدیگر دارند. این مسئله به تعایش و تقریب مذاهب مسلمانان است که می‌توانیم هم‌زیستی و همچنین برجسته‌سازی مشترکات فقهی و اعتقادی میان گروه‌های مسلمان اهل سنت و شیعیان را به تصویر بکشیم. نشان دادن سبک زندگی اهل تسنن و شیعیان دراستان‌هایی مانند گلستان وجود دارد و در کشورهایی مانند عراق و لبنان نیز دیده می‌شود که با به تصویرکشیدن هم‌زیستی مسالمت‌آمیز این افراد در کنار یکدیگر می‌توانیم چهره‌ی وحدت را ترسیم کنیم.
اسلامیان با اشاره به مستند برادری اظهار داشت: این اثر بیش از پرداختن به مسئله وحدت، به نوعی شخصیت علامه امینی را معرفی کرده است. مرحوم علامه امینی به مانند بسیاری از علمای شیعه، معتقد به مکتب اهل بیت(ع) و وحدت بوده‌اند. مستند برادری یک بیوگرافی خوب از ایشان بود.
علامه امینی(ره) در کنار تالیف کتابی مانند الغدیر، بر وحدت میان مسلمانان تاکید داشته‌است
ناوکی در ادامه با تایید صحبت‌های اسلامیان، هدف خود از ساخت مستند برادری را به تصویر کشیدن وحدت در خلال معرفی شخصیت علامه امینی بیان کرد و گفت: اینکه چنین شخصیتی، کتابی مفصل درخصوص واقعه غدیر خم می‌نگارد و تاکید بر روی مسئله وحدت میان گروه‌های مختلف مسلمانان دارد، بسیار جالب توجه است. کمااینکه تاکنون نیز افراد زیادی با آثار خود در رابطه با اثبات حقانیت شیعه، باعث خدشه وارد شدن به مسئله وحدت میان مسلمانان شده‌اند. گواه اینکه مرحوم علامه امینی قائل به وحدت بین گروه‌های مختلف مسلمانان بوده‌اند، نامه‌هایی است که علمای اهل تسنن در تایید کتاب الغدیر نوشته‌اند.
در اکران‌های بین‌المللی جشنواره عمار، بایستی تمرکزمان بر روی مشترکات باشد
اسلامیان در ادامه گفت: در فضای وحدت می‌توانیم فراتر از این‌ها گام برداریم؛ میان برخی علمای شیعه با افراد وهابی مناظراتی صورت گرفته است و اگر وهابیت از این فضای عنادآمیزی که حاصل تفکرات بزرگان آنها بوده‌است، فاصله بگیرند و پوشش تعصب کورکورانه از آنها گرفته شود، با آنها به عنوان بدنه‌ای از اهل سنت، به اشتراکاتی دست خواهیم یافت.
وی افزود: مسئله وحدت در اکران‌های بین‌المللی جشنواره عمار بسیار حائز اهمیت است؛ البته باید دقت کنیم مطالبی که در آثار نمایش داده می‌شود، برای مخاطبان حساسیتی ایجاد نکند و تمرکزمان بایستی بر روی مشترکات باشد. گسترش اکران‌های بین‌المللی باید در دستور کار دبیرخانه جشنواره عمار قرار بگیرد. در حوزه وحدت و تقریب مذاهب، کمبودهای بسیاری داریم و آثار کمی تولید شده‌است. متاسفانه پرداختن به چنین سوژه‌هایی در اولویت سازندگان نیست و این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی از جمله عدم جذب سرمایه‌گذار داشته‌باشد.
اسلامیان با اشاره به اینکه مشارکت در ساخت آثار با محوریت وحدت مسلمانان، ممکن است علاوه بر هزینه‌های مادی، هزینه‌های معنوی نیز برای سرمایه‌گذار در پی داشته باشد، گفت: مشکل دیگر نیز جهت‌گیری های رسانه‌ای داخل کشور است که بیشتر به سمت‌وسوی تقابل میان شیعه و سنی بوده تا تمرکز بر روی اشتراکات اعتقادی؛ هزینه‌های فراوانی برای اثبات این موضوع که شیعه حقانیت دارد و اهل تسنن فاقد حقانیت است، شده و فضای ساخت آثار را چنین جوی در بر گرفته است.
برای دسترسی به منابع پژوهشی، با مشکلات مختلفی مواجه شدیم
ناوکی در ادامه اظهار داشت: این مستند با هزینه شخصی و حمایت مالی دانشگاه‌مان ساخته شده‌اشت. هر کار مستندی در مراحل ساخت، مشکلات خاص خود را دارا می‌یاشد؛ در حوزه پژوهش برای تولید این اثر حدود ۸ ماه به طول انجامید و با بحران همه‌گیری کرونا مواجه شدیم که دسترسی ما را به منابع کتابخانه‌ای و مصاحبه با افراد مختلف سخت کرده‌بود. خوشبختانه با وجود این مشکلات، کار به نتیجه رسید.
اگر تحقیقات لازم برای ساخت یک اثر صورت‌نگیرد، دچار سطحی‌نگری نسبت به مسائل خواهیم شد
اسلامیان با تاکید بر اهمیت نقش پژوهش در ساخت آثار مستند، گفت: این اهمیت در حوزه جهان اسلام، دو چندان می‌شود؛ زیرا ما با جنس ساده‌سازی مسائل بین‌المللی و جهان اسلامی مواجه هستیم که همه ابعاد و اتفاقات را یک‌خطی می‌کند؛ در حالی که اصل موضوع دارای پیچیدگی‌های بسیار زیادی‌است. اگر تحقیقات لازم برای ساخت یک اثر صورت‌نگیرد، دچار سطحی‌نگری نسبت به مسائل خواهیم شد. اهمیت دیگر پژوهش، خارج شدن از جو غالبی است که فضای رسانه‌ای را در برهه‌های مختلف فرا می‌گیرد؛ مثال این موضوع هم سیل مستندهایی است که در سال ۲۰۰۶ برای جنگ ۳۳ روزه لبنان ساخته شد. در حالی که سوژه‌های بسیاری در سایر نقاط جهان اسلام مغفول مانده‌اند.
وی افزود: پژوهش زمانی می‌تواند به ما کمک کند که باعث آشنایی‌مان با موضوعاتی خارج از فضای رسانه‌ای حاکم بر جامعه شود. ارزش کار یک هنرمند و مستندساز، همین است که بتواند مسائل را شناسایی کرده و به آنها ضریب بدهد و لازمه اصلی این کار، تحقیق و پژوهش است.
اسلامیان با بیان اینکه ساخت مستند، کاری درونی و نیازمند دغدغه است، خاطرنشان کرد: کسی که به این عرصه ورود پیدا می‌کند، باید هر روزش با این دغدغه فکری بگذرد که چه چیز را می‌تواند برای مخاطبانش، به تصویر بکشد. اگر می‌خواهیم در عرصه بین‌المللی نیز حضور داشته باشیم، ابتدا بایستی با ادبیات و خواسته‌های طرف مقابل‌مان آشنا شده و دغدغه‌های او را بشناسیم.
ناوکی در پایان گفت: انشاالله با کمک و استفاده از نظرات کارشناسی متخصصان و صاحب‌نظران این حوزه، بتوانیم آثار بهتری را تولید کنیم.
«محمدصادق رویگر» دبیر جشنواره مردمی فیلم عمار در استان فارس، استقبال کارگردان مستند «قاعده بازی» در اکران مردمی این استان را جالب و قابل توجه دانست.ادامه
چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار استان خوزستان، با حضور خانواده شهدا، اقشار مختلف مردم، اهالی هنر و رسانه، شامگاه ۱۳ بهمن، با اجرای برنامه‌های متنوع و تقدیر از اکران کنندگان…ادامه
بسته اکران مردمی چهاردهمین جشنواره فیلم عمار شامل ۹ اثر داستانی و ۸ مستند از آثار بخش مسابقه و برگزیدگان چهاردهمین دوره است.ادامه
ورود به آرشیو
