سال ۸۹، در اولین سالگرد حماسه نهم دی، طبیعی بود که تلویزیون فیلمهای با موضوع فتنه را نمایش دهد. اما این اتفاق نیفتاد. به همین دلیل، تعدادی از فعالان فرهنگی، تصمیم گرفتند در حد توان خود، برای رساندن این فیلمها به دست مردم تلاش کنند. آنها با فعالان فرهنگی چند استان و شهرستان ارتباط گرفتند و درخواست کردند این فیلمها را با هر امکاناتی که دارند در فضاهایی مثل مسجد، هیئت و… نمایش دهند.
به این ترتیب، اولین دوره جشنواره در حدود ۳۰ نقطه از شهرهایی مثل مشهد، جیرفت، تبریز، تهران و… به صورت مردمی برگزار شد و حدود ۱۹ اثر اکران شدند. با توجه به اینکه این حرکت، ادای تکلیفی به ندای «أین عمار» رهبری بود نام مبارک حضرت عمار به این جشنواره اطلاق شد.
در آن سال، قصدی بر برگزاری جشنواره دائمی نبود، اما کمی بعد، مدل برگزاری یک جشنواره متفاوت، از این تجربه اقتباس شد و دبیرخانه دائمی جشنواره شکل گرفت. جشنواره عمار، علاوه بر اقبال مردمی، بارها مورد توجه رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفته است.
«اکران مردمی»، تلاشی داوطلبانه برای نمایش عمومی فیلمهای مردمی و مورد نیاز جامعه است که برخی از نهادهای رسمی آنها را بایکوت میکنند. شرایط اکران مردمی به این شکل است:
امکانات پخش: هر چیزی که در دسترس باشد، از ویدئوپروژکشن تا تلویزیونهای خانگی و لپتاپ.
زمان و مکان: هر زمان و مکانی که امکان نمایش فیلم برای اکرانکننده وجود دارد و مخاطب جمع میشود.
مخاطبان فیلمها: اکرانکننده خودش بر اساس نیازها، مخاطب (کودک، نوجوان، بزرگسال، مرد و زن) را انتخاب و فیلم مناسب آن را از مجموعه فیلمهای اکران مردمی برمیگزیند.
حواشی اکران: «اکران مردمی»، میتواند بهانهای برای فعالیتهای فرهنگی مختلف باشد تا اکران کننده در کنار نمایش فیلم، با توجه به توانش، فعالیتهایی مثل شعرخوانی، نقد فیلم، بحث درباره موضوع فیلم، برپایی نمایشگاه کتاب، دعوت از خانواده شهدا و… تدارک ببیند.
هزینه دریافت فیلم و اکران: فیلمها به رایگان در اختیار اکرانکننده قرار داده میشود. نمایش برخی از فیلمها بسته به نظر سازندهی آن، رایگان است و نمایش برخیها به صورت بلیطفروشیِ اختیاری (یعنی خرید بلیط توسط مخاطب بعد از تماشای فیلم و در صورت رضایت صورت میگیرد). در این صورت اکرانکننده هر اندازه موفق به بلیطفروشی شد آن را به سازنده فیلم میدهد تا بتواند با آن هزینه، آثار بعدی خود را تولید کند.
در مجموع، اکران مردمی توانسته است به دیده شدن آثار سینمای انقلاب کمک قابل توجهی کند. حتی بعضاً آثاری که در ساعات نامناسب از تلویزیون پخش شده بودند بعد از ورود به چرخه اکران مردمی جشنواره، بسیار بهتر و بیشتر دیده شدند.
سینمای ایران به رغم نقاط قوتش، با خلأهای جدی روبرو بود. خلأهایی که همواره دغدغه مردم و افراد متعهد از جمله امام خمینی (ره)، شهید آوینی و مرحوم سلحشور بوده است. درست است که جشنواره عمار در دوره اول برای روشنگری درباره فتنه تأسیس شد اما شکلگیری جشنواره فرصتی فراهم کرد تا قدمی برای رفع خلأهای دیرپای سینمای ایران برداشته شود. از این جهت، برخی از اهداف ادامه جشنواره عمار عبارتند از:
اضافه کردن مخاطبان جدید به سینمای کشور؛
بسیاری از فیلمهای سینمای ایران، بیش از چند هزار مخاطب ندارند. فیلمهای پرمخاطب هم معمولاً چند صد هزار نفر مخاطب پیدا میکنند. یعنی حدود نیم درصد جمعیت ایران که غالب آنها از مردم شهرهای بزرگ و به ویژه شمال تهران هستند، چون بقیه مردم (مثل روستاها یا مردم شهرهای بدون سینما) یا دسترسی به سینما ندارند یا ارتباط خوبی آن ندارند. فیلمسازان برای جلب نظر این مخاطب نیمدرصدی، مطابق ذائقهی آنها فیلم میسازند. به همین دلیل، غالب تولیدات هر سال سینمای ایران مربوط به سوژهها، لوکیشنها، موضوعات، دغدغهها و ویژگیهای شمال تهرانی است.
جشنواره عمار سعی میکند علاوه بر این مخاطب محدود، به اکران مردمی فیلمها در شهرها و روستاهای مختلف، جغرافیای مخاطبان سینما را به عدالت و واقعیت ایران نزدیک کند تا فیلمسازان، هنگام تولید، دغدغههای همه مردم را در نظر بگیرند.
«قهرمانمحوری» در سینمای بدون قهرمان؛
هر ملتی برای حفظ و تقویت روح حماسه و مقاومت در خود، نیاز به قهرمان و الگو دارد، به همین جهت است که سینمای هالیوود، علیرغم نداشتن قهرمانان واقعی، همواره قهرمانان خیالی برای مخاطبش، خلق میکند. در سینمای ایران، به خصوص در دهههای اخیر، جریان فیلمسازی به سینمای بدون قهرمانی روی آورده است که نتیجهاش مأیوس کردن مردم و حذف روحیه مقاومت در آنهاست. جشنواره عمار تلاش میکند به قهرمانان بیشمار جامعه که کسی ارادهای برای فیلمسازی درباره آنها ندارد توجه کند، مثل شهدای هفتم تیر، رئیسعلی دلواری، شهدای ترور، علمای مبارز و… .
خروج مخاطب از انفعال؛
در حوزههای مختلف مانند اقتصاد، سیاست و امنیت یک جامعه، همواره گفته میشود که باید توده مردم، تعیینکننده باشند. بدون مردم مشارکت مردم کارخانهها تولیدی نخواهند داشت، در دفاع مقدس حتماً شکست میخوردیم و امروز چنین امنیتی هم نداشتیم. مردم به قدری مهم هستند که بالاترین مقامات اجرایی کشور را انخاب میکنند. اما در عرصه فرهنگ، هنر و رسانه به شکل مشکوکی «مردم» نه فقط تعیینکننده و تولیدکننده نیستند، حتی شأنیت «مخاطب بودن» را هم برایش نادیده میگیرند. دلیلش قطعاً این است هنر و رسانه میتوانند بر همه شاخههای دیگر تأثیر بگذارند.
جشنواره عمار، تلاشی است تا توده مردم به عنوان مخاطبانی فعال، تعیینکننده مسیر تولید و تصمیمگیری سینمای کشور شوند. خصوصاً اینکه سابقهی بعضاً سیاه سینما، موجب شد غالب مردم بهویژه طیف متدین جامعه از آن فاصله بگیرند، اما امروز با پیشرفت تکنولوژی (و ظهور اینترنت، ماهواره، شبکههای اجتماعی و…)، ضرورت مشارکت مردم و خصوصاً افراد مسئولیتپذیر به عنوان تولیدکننده در هنر و سینما به وضوح مشخص شده است.
تکمیل چرخه تولید، توزیع و مصرف؛
جشنواره عمار تلاش دارد با ایجاد چرخهی تولید، توزیع و مصرف، و ترغیب توده مردم به خرید فیلمهای سینمای انقلاب، موجب شود سینماگران متعهد و مردمی بتوانند مستقل از مدیران محافظهکار، آثار هنری متناسب با نیاز انقلاب اسلامی را تولید کنند.
«جشنواره عمار»، تنها جشنوارهای است که توفیق دیدار اختصاصی با مقام معظم رهبری را داشته است، در این دیدار که بعد از سومین دوره بود، گزارشی از فعالیتهای این جشنواره ارائه شد. مقام معظم رهبری با ابراز خرسندی از برگزاری این جشنواره و دعا برای دستاندرکاران آن، نکاتی را مطرح کردند:
-یکی از صنایع بدیعیه، حُسن استهلال است. شروع خوب، نام خوب، نشانه خوب، این کار را انجام دادید. اسم «عمار » خیلی مهم است.
-سینما، واقعاً یک اوج و قله است. یک چیز آمیخته هفتجوش عجیب است. توجه سینما به دین و حقایق و آمدن معارف یک حرکت مبارک است. این را یک لحظه نگذارید متوقف شود.
-محیط بد{سینما} را چه کار باید کرد؟ اگر بنا بر اصلاح است، فکر کنید… یکی از این راهها این است که شما یک لباس ضدگلوله بپوشید، بروید؛ با زره بروید. زره شما؛ اقبال فراوان به ارتباط با خدا، نماز شب، نوافل.
-شما دارید مجاهدت میکنید. توی محیط سینما آنهایی که افتخار میکنند به انقلاب و دفاع مقدس مجاهدت میکنند.
-در فیلمسازی، در کارها مراقب باشید. مغلوب قالب کردن جو سینمای غرب نشوید.
-برای هنرمند مهمترین، تشویق، دیده شدن از سوی مخاطب است. شما یک فیلم فاخر بسازید، پول زیادی هم بگیرید، اما کسی نگاه نکند!
-نگاه به پسند نکنید. گله نکنید از اسکار که به فلان فیلم ضد اسلامی جایزه داده است. جنگ است، دعواست. دو جریان مقابل هماند.
-دوستانی که وارد این کار شدهاند، بدانند این کار بسیار مهم است. بسیار کار خوب حسنه و جهاد است بلاشک، اما کار بلندمدت است.
موضوع فیلمها: موضوعات متنوعی مانند ابعاد گفته نشدهی تاریخ معاصر، بیداری اسلامی و جهانی، مشکلات و معضلات مردم، اقتصاد مقاومتی و تولید ملی، سبک زندگی، حجاب، دفاع مقدس، انتخابات، مفاسد اقتصادی و اداری، خانواده، جوانان، فتنه سال ۸۸، جنگ نرم، نماز جمعه و… را شامل میشود.
قالب فیلمها: همه قالبها مثل مستند، داستانی، انیمیشن، نماهنگ، موشنگرافیک، پاورپوینت و «فیلم ما» (فیلمهای مردمی)
مدت زمان: در جشنواره فیلمهایی از ۱ تا ۹۰ دقیقه وجود دارند.
کیفیت فیلمها: کیفیت آثار جشنواره هر سال بهتر میشود. امروز، در مقایسه با دوره اول که تعداد آثار خوب جشنواره، کمتر از انگشتان یک دست بود، در هر دوره چند صد اثر با کیفیت عالی در جشنواره شرکت میکنند.
اعلام فراخوان و معرفی فیلمهای برگزیده
«جشنواره مردمی فیلم عمار» هر سال در ایام بزرگداشت حماسه مردمی «نه دی» برگزار میشود و در آن برترین آثار سینمای انقلاب معرفی و تقدیر میشوند.
اکران مردمی
تلاشی داوطلبانه برای نمایش آثار سینمای انقلاب است که با توجه به هویت مردمی آن فرد در هر مکان، زمان و با هر وسیله نمایشی که در اختیار دارد، فیلمهایی مناسب با طیف مخاطبانش را اکران میکند.
اکران بلیتی(اختیاری و اجباری)
همانطور که گفته شد جشنواره، برخی از اکرانهای خود را به صورت بلیتی برگزار میکند.
بخش بین الملل
جشنواره عمار، از چهارمین دوره، برای حمایت از فیلمسازان مستقل دنیا، فعالیت خود را در حوزه بینالملل آغاز کرد.
سایت بخش بین الملل جشنواره مردمی فیلم عمار http://ammarpopularff.com
بخش «فیلمِ ما» (فیلمهای مردمی)
در کنار بخش حرفهای، مردم میتوانند با دوربین تصویربرداری خانگی یا تلفن همراه از سوژههای اطراف خود مثل «ننه عصمتها»، «خاطرات خانواده شهدا» و… فیلم بسازند و در بخش »فیلم ما» شرکت کنید. هدف از این بخش، این است که خاطرات قهرمانان و سوژههای مردمیای که شاید چند ماه بعد از دنیا بروند ثبت بشوند تا فیلمسازان حرفهای در آینده بتوانند درباره آنها فیلم بسازند.
فروش آثار و محصولات
جشنواره عمار علاوه بر بلیتفروشی در اکرانها، در طول سال، اقدام به ارائه و فروش محصولات خود میکند.
تولید فیلم
مدرسه سینمایی عمار سعی میکند در حد امکاناتی که دارد برخی از آثار دارای اولویت جامعه را تولید کند و ضمن تولید، به ارتقای کیفی و فنی فیلمسازان جوان و متعهد، کمک کند.