به گزارش عمارفیلم، قانون عملیات بانکی بدون ربا در ۱۰ شهریور ۱۳۶۲ به تایید شورای نگهبان رسید و بعد از آن، چنین روزی «روز بانکداری اسلامی» نامگذاری شد؛ اما با وجود این مسئله، در سالهای اخیر اعتراض برخی مراجع و کارشناسان نسبت به عملکرد سیستم بانکی کشور را شاهد بودهایم.
محمد اسفندیاری مستندساز جوان کشور در مستند خود با عنوان «وام اهلی» به بررسی بانکداری اسلامی در کشور و چگونگی وضعیت وامهای اعطایی به مردم توسط بانکها پرداخته است.
وی در گفتوگو با خبرنگار سینمایی خبرگزاری فارس درباره مستند «وام اهلی» گفت: دغدغه اینکه چرا بانکها با خیالی آسوده مدلهای مختلفی از وامها را به مردم میدهند و صدای اعتراضی هم از کسی بلند نمیشود، موجب شد تا مستند «وام اهلی» را جلوی دوربین ببرم. بانکها بر روی وامهای خود سودهای ۱۹ درصدی از مردم میگیرند و آن را اسلامی هم میدانند.
وی افزود: بعد از اینکه تحقیقات خود را در این حوزه آغاز کردم به منظور به دست آوردن اطلاعات و کسب آگاهیهای بیشتر جلسات و گفتوگوهایی را با دانشجویان دانشگاه امام صادق (ص) انجام دادم. پس از پژوهشهای فراوان به این نتیجه رسیدم بانکها با روشهای خاصی توانستهاند قوانین را دور بزنند و روی وامهای اعطایی به مردم و سودهایی که از آنها میگیرند، کلاه شرعی بگذارند.
اسفندیاری خاطرنشان کرد: بانکها به غیر از جریمه تأخیر توانستهاند تمامی گلوگاهها را دور بزنند؛ اما متاسفانه در مرحله تحقیقات خود درگیر شدن با بانکها را سخت و دشوار دیدم. حوزه، دانشگاه علامه و دانشگاه امام صادق(ع) به نوعی فعالیت آنها را تائید میکنند.
وی اضافه کرد: در تحقیقاتم به یک داستان و اتفاق واقعی رسیدم و دیدم این ماجرا بهترین گزینه برای ساخت مستند «وام اهلی» است. گروهی بودند که خاطرهای از ایجاد یک صندوق خانگی وام قرضالحسنه داشتند که این خاطره آنها، خط اصلی مستند را تشکیل میدهد.
این کارگردان یادآور شد: مصطفی شمسی شخصیت اصلی «وام اهلی» خاطره خود از ایجاد این صندوق قرض الحسنه را روبروی یک کارشناس مجری بیان میکند و در نهایت به مدلی میرسند که حاصل آن تشکیل صندوقهای وام خانگی است. این خاطرات و اتفاقهای رخ داده را با ۲۰ نفر که بازیگر نبودند بازسازی کردم که این موضوع، روایت ماجرا را از نظر کارگردانی و سینمایی برایم جالب کرده بود.
وی توضیح داد: برای تولید هرچه بهتر این مستند، قراردادهای مختلف وام بانکی را مطالعه و بررسی کردم و با وامهای مختلفی چون مضاربه و مشارکتی آشنا شدم.
این کارگردان اظهار داشت: با توجه به تحقیقات و پژوهشهایی که انجام دادم فکر نمیکنم اتفاق خاصی درمورد موضوع وامهای بانکی رخ بدهد، زیرا کسی در جامعه اهمیتی هم به آن نمیدهد. حتی سازمانهای همسو با جریانهای انقلابی هم به نوعی درگیر بانکها هستند. این باتلاقی است که همه ما هر روز بیشتر از قبل در آن فرو میرویم.
اسفندیاری متذکر شد: عنوان «وام اهلی» از مدل زندگی گروهی از مردمی که سوژه ساخت این مستند شدند به من الهام شد. این افراد، روستانشینهایی بودند که به دلیل شرایط بد اقتصادی از روستاها به شهرها آمدند و به نوعی هم درگیر وام افسارگریخته شهری شده بودند.
وی تصریح کرد: ساخت مستند ۴۵ دقیقهای «وام اهلی» تجربه بزرگی برای من بود که بعداً زمان نهایی آن به ۳۷ دقیقه کاهش پیدا کرده و تا امروز از شبکه استانی همدان و شبکه مستند سیما پخش شده است. بازخوردهای مخاطبان بعد از تماشای مستند «وام اهلی» خوب بود و از دیدن آن اظهار خشنودی میکردند چون بازخوردها عموما در جهت مقابله با بانکها بود.
این کارگردان خاطرنشان کرد: مردم موضوع وام را مشکل جدی خودشان عنوان میکنند و بسیاری از افراد را میشناسم که این صندوقهای خانگی را با هدف جلوگیری از درگیر شدن با وامهای بانکی ایجاد کردند.
گفتنی است علاقمندان می توانند مستند «وام اهلی» را از سایت عماریار Ammaryar.ir دریافت کنند.