به گزارش «عمار فیلم» به نقل از خبرگزاری فارس، وحید جلیلی مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی شب گذشته در سلسله جلسات “گفتار عصر” حسینه هنر با موضوع سی و ششمین جشنواره فیلم فجر، مسئله چالشهای عبور از سینمای سانسور را مطرح کرد و گفت: یکی از موضوعات جنجال برانگیز امروز سانسور است که مدتها راجع به آن بحث میشود، اما اتفاق عملی نمیافتد.
وی سینمای سانسور را بحث اساسی امروز سینما دانست و بیان کرد: ما به جای اینکه بخواهیم از سانسور صحبت کنیم، باید از سینمای سانسور بگوییم! سینمای سانسور یعنی سینمایی که در آن بسیاری از قابلیتها کنار گذاشته میشوند و اجازه شکوفایی به آنها نمیدهند، ما در حوزه قابلیتهای فنی رشد کردیم، چون از زمانی که امام(ره) وارد ایران شد، در فرصت کوتاه سخنرانی جهانی خود در بهشت زهرا، یک سرفصل به سینما اختصاص داد!
جلیلی با تاکید بر این رویکرد امام(ره)، افزود: این در شرایطی بود که بسیاری روشنفکران نمیتوانستند بفهمند که چه فرصتی در لجنزار سینمای آن زمان به چشم امام خمینی (ره) آمده! جشن سینما هم از همان زمان شروع شد و همان رویکرد موجب شد که امروز بین ۱۵ کشور اول بوده و از بیشتر کشورهای اروپایی جلوتر باشیم.
این فعال فرهنگی با اشاره به اینکه سینما فقط امکانات فنی نیست، بیان کرد: نظریهپردازی، فیلمنامهنویسی و جریانهای پساتولید یعنی نقد سینما هم مهم است، خلاء بسیار جدی در حوزه نقد سینما داریم که این حوزه یک صدم خود سینما هم رشد نکرده! البته نقد سینما با نقد فیلم فرق دارد.
وی در توضیح تفاوت نقد فیلم و سینما گفت: نقد سینما سه سرفصل اصلی دارد، مشاهده سینما به عنوان یک کلیت، روشنفکران ما میگویند در آمریکا انتقاد درشت میکنند و ما نمیتوانیم، در سینمایی که ۷۰۰ تا فیلم میسازد و کمتر از ۵ درصدش انتقادی است، همان هم در سیستم توزیع و مدیریت فرهنگی غرب گم میشود! در حالی که در ایران سالانه ۱۰۰ فیلم ساخته میشود و ۹۰ تای آنها بر محور تلخیها است! لااقل بحث عدالت رسانهای را رعایت کنیم.
مسئول شورای سیاست گذاری جشنواره مردمی فیلم عمار از دولتی بودن سینما یاد کرد و افزود: سینما بیشتر سهمش دولتی است، مثل بانکها که رانتی است، در سال چند فیلم داریم که در آن میخواهند از شر یک جنازه خلاص شوند یا فیلمهایی که درگیر قصاص هستند، چقدر است و چه درصدی از جامعه با ابن موضوعات درگیر است؟ پس توازن نداریم.
جلیلی دومین مسئله مهم در نقد سینمایی را مطرح کرد و گفت: فیلمهای ساخته نشده دومین مسئله هستند، اگر سینمای ما وضعیت طبیعی داشت و به گنجینههای دراماتیک موجود در کشور وفادار بود، اوضاع این نبود، حتی یک فیلم که انقلاب اسلامی را بتواند نشان بدهد نداریم، در تمام این ۳۷ سال! کشورهایی مانند تونس از ما تقاضای چنین فیلمی کردند و ما نداشتیم، فیلمهای ساخته نشده ما براساس قهرمانان، ظرفیتها و مسائلی که کشورمان پشت سر گذاشته بسیار زیاد است.
وی با اشاره به برخی از سوژههای حیاتی و فراگیر کار نشده در ۳۷ سال گذشته از جشنواره فجر، گفت: هر ترور یک قصه جنایی است و ما ترورهای منافقین را داشتیم، کشورمان در ردیف اول آماج سرویسهای ترور جهانی در همه این سالها بوده، صدها هزار قهرمان جنگ و انقلاب داریم، قهرمانانی که در جهاد سازندگی عمران و آبادانی کردند، چه در ایران چه غیر از آن، چرا راجع به اینها در سینما کار شایسته ای انجام نشده است؟
مسئول شورای سیاست گذاری جشنواره مردمی فیلم عمار بیان کرد: پرداختن به کلیت سینما فراتر از عوامل فنی، سومین مسئله است، ما نقد نقد نداریم، حاتمیکیا نقدی کرد بر نقد و همه دارند اعتراض میکنند، روشنفکران هربار نظری میدهند، یکبار وجهه هنری سینما را مهم میدانند یک بار تجاری را، اتفاق تازهای در بحث نقد فیلم و سینما در ۲۰ سال اخیر نیفتاده است.
جلیلی با انتقاد به رسانه ملی، اظهار داشت: رسانه ملی کلیدواژههایی به فضای نقد وارد میکند، نفتیترین رسانه به نفتی بودن برخی فیلمها انتقاد میکند! فریدون جیرانی ۴۰۰ ساعت برنامه هفت را صاحب میشود در حالی که بسیاری از ما ممنوعالتصویر بودیم، در حالی که سینمای خانگی نتوانست جایی را بگیرد و معلوم شد چقدر نفتی است!
وی اعتراض حاتمیکیا را واقعیت محض برشمرد و افزود: بحثهای خلاف واقع را در برنامه “نفت” یا همان “هفت” بیان میکردند، “بی بی سی” وار و “من و تو” وار! دهها مورد مشابه این که استراتژی و راهبرد دوستان روشنفکر ما شده و من چون با آنها اتمام حجت کردم، حالا علنی میگویم.
مسئول شورای سیاست گذاری جشنواره مردمی فیلم عمار با تاکید بر رفتار معاندانه این جریانها، افزود: برآورد کردند که تا ۱۵ سال آینده بچههای انقلابی راهی برای سینما و عرصههای هنری ندارند، از رویشهای انقلاب در عرصه هنر بیخبرند، ای کاش عقب افتاده بودند، دوستان صدا و سیما ارتجاعی هستند، حتما هم باید مقابل لاتاری بایستند، رویشهای جوان که پیدا میشوند باید مقابلشان ایستاد!
جلیلی در انتقاد به رسانه ملی بیان کرد: اگر سینما عقبمانده بود، باید سیما به کمک آن میآمد و جبران میکرد اما امسال خوشبختانه باوجود کمکاریهای دوستان، دست بچههای انقلاب پر بود، با همه امکانات در حوزه کارهای سینمای انقلابی کم آوردید و باید هم “به وقت شام” را بزنید، ۶ سال است که حتی یک فیلم کوتاه درباره مدافعان حرم نساختید.
وی افزود: ۷ سال است فیلمی که در سرزنش رضا شاه پهلوی ساخته شده توقیف میکنند و اینها اصلا اتفاقی نیست، صدا و سیما باید از علمداری ارتجاع دست بردارد، این سازمان با همافزایی با جبهه انقلاب برسد و رویشهای باکیفیت انقلاب اسلامی را باور کند.
مسئول شورای سیاست گذاری جشنواره مردمی فیلم عمار این نوع صحبتها را پیشاپیش سانسور شده دانست و گفت: ما در حوزه هنر و اندیشه تحریم شدیم، فضای زرد و حاشیهسازی در عرصههای مختلف وجود دارد و دوستان در فضای انقلابی نیستند، انفعال نفسانی خود را تعمیم میدهند، مدیرانی داریم که ۱۰ سال است، هستند و دل نمیکنند.
جلیلی با مقایسه فیلمهای ارزشی جشنواره بیان کرد: مدرنترین فیلم جشنواره ما “به وقت شام” و نزدیک به ترازهای جهانی بود، بهروز افخمی به روشنفکری حمله کرد و این خط قرمز شما بود و او را از هفت برداشتید، میترسند از اینکه نسل جدید انقلابیهای هنری رونمایی شود، از صدا و سیما میخواهیم بیطرف باشد! فریاد حاتمیکیا از عمق جان بود.
وی در خصوص اهمیت به وقت شام افزود: بدیهیترین مسائل مانند جنگ با داعش را اگر توان نداشته باشیم، برای تودههای ملت نمیتوانیم تبیین کنیم، پس تکلیف سایر حوزهها مشخص است، نه تنها نقد میکنید بلکه هجو میکنید، کاش تعصبی که نسبت به فلان بازیگر فیلم فارسی داشتید نسبت به مدافعان حرم داشتید.
مسئول شورای سیاست گذاری جشنواره مردمی فیلم عمار با بیان راهکار برونرفت از این جریان ارتجاعی، بیان کرد: باید به آنها نشان داد که حنایشان رنگی ندارد، در لاتاری یک شخصیت حزباللهی داریم که در هیچ فیلمی ندیدهایم یا به ندرت وجود داشته مانند حاج کاظم آژانس شیشهای و لاتاری را کارگردانی با تفکر سیاسی خود آنها ساخت و این یعنی سیاستزدگی کنار میرود، باید نقد سینما را اجرایی کنیم.
جلیلی با بیان اینکه فیلمهای انقلابی این جشنواره نقدهایی هم داشت، گفت: این حرفها به معنای تایید کامل و همه جانبه این فیلمها نیست، ما هم نقدهایی داریم، اما از منظر نقد سینما این کارها امکان تحول جهشی در سینمای ایران را فراهم میکنند، با همین شرایط یکی از بهترین جشنوارهها را داشتیم.
وی در خصوص به بورس گذاشتن سینما و سرمایهگذاری مردم، بیان کرد: این حرفها را سالهاست که میزنند و میخواهند بگویند که فیلمهای انقلابی رانتی بوده و به انتخاب مردم نیستند، در حالی که ۱۰ فیلم برتر تاریخ ایران پر است از فیلمهای انقلابی، ما به استقبال این کار میرویم.
مسئول شورای سیاست گذاری جشنواره مردمی فیلم عمار راهکار دیگر برونرفت از این چالشها را اقداماتی مانند جشنواره عمار دانست و بیان کرد: به جای اینکه بچه حزباللهیها مسئول ممیزیها شوند، باید به قدری اثر تولیدکنند که خرابها کلیت فضا را خراب نکنند، مانند آب کری که به راحتی پاکی خود از دست نمی دهد.