آثار هنری عدالت‌محور نقش مهمی در برجسته کردن مسائل اجتماعی و بی‌عدالتی‌ها دارند و می‌توانند تأثیر مستقیمی بر آگاهی و مطالبه‌گری مردم بگذارند. در این نوع آثار، عدالت نه تنها موضوع روایت است، بلکه فرم و محتوای اثر نیز در خدمت بیان صادقانه و متوازن آن قرار می‌گیرد. پژوهش دقیق، انتخاب درست سوژه و رعایت اصول دینی، اخلاقی و انسانی از مهم‌ترین عوامل موفقیت اثر است، به‌طوری که هم نقد اجتماعی منتقل شود و هم امید و انگیزه تغییر در مخاطب زنده بماند.
به همین منظور با محمدمهدی خالقی، داور بخش عدالت پانزدهمین دوره از جشنواره مردمی فیلم عمار به گفت‌وگو نشستیم.
محمدمهدی خالقی، داور بخش عدالت پانزدهمین دوره از جشنواره مردمی فیلم عمار درباره نقش هنر در پررنگ‌تر کردن حضور مردم در مبارزه با فساد و بی‌عدالتی و در گفت‌وگو با میزان گفت: همیشه در این زمینه به پیام امام خمینی استناد می‌کنم. ایشان می‌فرمایند هنر در مدرسۀ عشق نشان دهندۀ نقاط کور و مبهم معضلات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، نظامی است. هنر در عرفان اسلامی ترسیمِ روشن عدالت و شرافت و انصاف و تجسیم تلخکامی گرسنگانِ مغضوبِ قدرت و پول است. به نظر من این سخن، دقیق‌ترین و بهترین مبنا برای پرداختن به عدالت در هنر و شکل‌گیری بخش عدالت جشنواره عمار است.
خالقی درباره نقش جشنواره عمار در جبران خلاء رسانه‌ای در مورد عدالت افزود: در دوره‌هایی که آثار با موضوع نقد اجتماعی و عدالت از سوی نهادها، سازمان‌ها و مسؤولان پذیرفته نمی‌شد، عمار به هنرمندان روحیه داد و مسیر تولید این نوع آثار را هموار کرد. این حمایت باعث شد فیلمسازان بتوانند آثار مستند، داستانی و گونه‌های دیگر را در زمینه عدالت و مطالبه‌گری مردم بسازند و به جامعه ارائه کنند.
وی درباره ویژگی‌های آثار موفق این بخش افزود: در بخش عدالت، سوژه‌یابی و پژوهش از اهمیت بیشتری نسبت به مرحله تولید برخوردار است. فیلمساز باید سوژه‌ای انتخاب کند که خود عادلانه باشد و پژوهش‌هایش دقیق و جامع باشد تا در ابتدا خود اثر از مسیر عدالت خارج نشود. آثار موفق معمولاً با شتاب ساخته نمی‌شوند؛ نیاز به حوصله، دقت و زمان دارند تا فرم و محتوای اثر هماهنگ شود.
خالقی درباره تفاوت بخش عدالت عمار با سایر جشنواره‌ها گفت: آثار عمار حتی زمانی که انتقادی و در قالب نقد درون‌گفتمانی هستند، همیشه امیدبخش‌اند و از سیاه‌نمایی فاصله دارند. رهبر انقلاب نیز در دیدار با جمعی از مستندسازان تأکید کردند که آثار انتقادی باید ساخته شوند، اما مخاطب نباید ناامید شود. این نگاه باعث می‌شود آثار عمار همواره یک دریچه امید برای مخاطب باز نگه دارند.
خالقی درباره چالش‌های داوری آثار بخش عدالت گفت: چالش اصلی ما یافتن آثاری بود که هم محتوای دقیق و عادلانه و هم فرم مناسبی برای ارائه هنرمندانه داشته باشند. بسیاری از آثار پژوهش و نیت خوبی داشتند، اما هماهنگی بین محتوا و فرم در آن‌ها به خوبی ایجاد نشده بود و انتخاب آن‌ها را دشوار می‌کرد.
خالقی درباره تأثیر شخصیت و خودسازی هنرمند در خلق آثار عدالت‌محور گفت: بر اساس مبانی بزرگان سینمای انقلاب، به ویژه شهید سید مرتضی آوینی، اثر هنری بازتاب درونی هنرمند است. قبل از اینکه کسی فیلم بسازد، باید نفس خود را مهار کند، خود را تزکیه کند و در جهت خوسازی تلاش کند، تا جامعه‌سازی اتفاق بیفتد. اگر هنرمند خود زلال و صادق باشد و سبک زندگی‌اش مبتنی بر دین و عدالت باشد، اثر او نیز تأثیر گذار خواهد بود.
وی با اشاره به دیداری دیگر با رهبر معظم انقلاب افزود: در یکی از دیدارها، دوستان از مقام معظم رهبری پرسیدند ما در سینما فعالیت می‌کنیم در حالی که سینما محیطی پر خطر و با امکان لغزش است، رهبر حکیم انقلاب اسلامی پاسخ دادند نگران نباشید؛ زره بپوشید و وارد سینما شوید. زره شما تقوا و نماز شب است.
داور جشنواره عمار در پایان گفت: تولید آثار در حوزه عدالت نیازمند صبر و حوصله فراوان است. در مواجهه با بی‌عدالتی، موانعی مثل مخالفت افراد فاسد و ذینفع، اجتناب‌ناپذیر است. کسی که خود را نساخته باشد، نمی‌تواند این فشارها و دشواری‌ها را تحمل کند و اثرش کامل و تأثیرگذار نخواهد بود. بنابراین، پایه و اساس موفقیت هر اثر در این بخش، خودسازی، استقامت، تقوا و صداقت هنرمند است.
شانزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار با موضوع «نبرد تمدنی ایران اسلامی با غرب وحشی» آغاز به کار کرد.هنرمندان می‌توانند آثار خود را تا 15 آبان‌ماه 1404 ارسال نمایند.ادامه
مهدی عشقی، دبیر بخش فیلمنامه شانزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار، به تشریح برنامه‌ها و رویکردهای محتوایی این دوره از جشنواره پرداخت.ادامه
جمعی از دست‌اندرکاران جشنواره مردمی فیلم عمار با حضور در منزل خانواده مهدیه اسفندیاری، مترجم و فعال فرهنگی بازداشت‌شده در فرانسه، نگرانی خود را نسبت به روند بازداشت وی و…ادامه
ورود به آرشیو
