به گزارش «عمار فیلم»، میزگرد جایگاه شعر و ادبیات در تصویرسازی ایران آینده با حضور ابراهیم اکبری دیزگاه، نویسنده و پژوهشگر ادبیات انقلاب، مصطفی رضایی نویسنده کتاب «زایو» و علی کرد به عنوان مجری کارشناس در اولین روز نمایش فیلمهای جشنواره عمار در سینمافلسطین برگزار شد.
اکبری دیزگاه در این نشست، با اشاره به چاپ نهم رمان «زایو» درباره تصویر آینده گفت: کار هر شعر و داستان اصیلی توجه و نگاه به آینده است و آینده در ادبیات، هم ساخته و هم دیده میشود.
وی ادامه داد: وقتی از آینده صحبت میکنیم، باید اکنون و حال را نیز ببینیم، آینده صورتهای تحول یافته امروز است. از این رهگذر باید به امکانات و فعلیتها توجه شود تا آینده ساخته شود.
اکبری دیزگاه توضیح داد: اگر نویسنده به معنای نبی باشد، سراغ ساختن میرود، ولی اگر چنین شأنی برای نویسنده در نظر گرفته نشود، مجبور میشود در اکنون و گذشته سیر کند و چنین نویسندهای به تکرار میرسد.
رضایی، نویسنده کتاب در پاسخ به سوالی درباره مبنای ساخت آینده، اظهار داشت: مسئله آینده زمانی مطرح است که هدف و آرمان داشته باشیم چه در زندگی شخصی چه در سطح کلان. به طور مثال تمام مسئولان و مدیران باید نگاه آینده نگارانه داشته باشند.
وی ادامه داد: ادبیات در نگاه اول باید سرگرم کننده باشد تا در آینده، اثرگذار باشد. اگر مخاطب را سرگرم نکنید، بازنده میشوید. بر اساس تجارب خود میگویم که نویسنده دو وجه بیرونی و درونی دارد. وجه بیرونی همان استفاده از فرم و تکنیک کار و مطالعه آثار گذشته است و وجه درونی مربوط به دریافت و تحلیل و جهان بینی نویسنده نسبت به یک واقعه است که این نیز ناشی از منشأ و آرمان است.
این نویسنده توضیح داد: رمان نیز شامل دو دسته است، رمانهای قدیمی مثل سبک «ژول ورن» و سبک دیگر وجه علمی تخیلی است که در قرن اخیر مواضع سیاسی نیز به آن اضافه شده است. از این ژانر در سینما هم استقبال شده که نگاه نویسنده در قبال آن به آینده است.
در ادامه این نشست، اکبری دیزگاه درباره ملزومات ایفای نقش نویسنده همانند نبی عنوان کرد: جواب این سوال، در واقع خود نویسنده است که قصد خلق جهانی را دارد، یعنی خودش باید چنین شأنی را برای خود قائل باشد. البته نویسندگان ما از سنت گریزان است و در عین حال از آینده هم بیبهره و به نوعی دچار سردرگمی هستند.
وی ادامه داد: ما با سه طیف نویسنده روبه رو هستیم که در هیچکدام دیدن افق و امید معنا ندارد و بیتوجهی به منزل و وطن در آثار آنها منجر به تحقیر ایرانیها شده است. گروهی در برابر این قضیه سکوت کرده، عدهای دائم درحال نق زدن و گروهی مادحین بیمبنا هستند، درصورتیکه نویسنده نبی به مدینه فاضله میاندیشد، چنین نویسندهای نه مادح است نه منتقد بلکه در طراحی مدینه همکار حاکم است. اما نویسنده افق بین نداریم، نگاه به آینده هم نداریم البته در این باره، رمان و شعر را ادبیات اصیل میدانم.
رضایی در بخش دیگری از نشست توضیح داد: من خودم علاقمند به فیلم و رمان هستم و سوالم این است که چرا علیرغم وجود قهرمانانی همچون پروفسور حسابی، شهید تهرانی مقدم و احمدی روشن، تولید اثر با چنین موضوعاتی نداریم. در حالیکه در هالیوود برای تنها یک قهرمان خود «محمدعلی کلی»، دو فیلم از دو زاویه متفاوت ساخته شده که یکی به بعد سیاسی و دیگری به بعد ورزشی او پرداخته است. من هم از روی همین احساس نیاز، وارد ادبیات شدم که اولین کارم هم رمان «زایو» بود، حس کردم باید این خلأ را جبران کنم.
اکبری دیزگاه در این بخش از نشست در سخنانی درباره رضایی، نویسنده «زایو» گفت: این طیف نوبسندهها بخاطر نبود افق و مسیر مشخص، معمولا در یکی از جریانات معمول در ادبیات میافتند.
وی اضافه کرد: علت اصلی این موضوع، انفعال است. وقتی نویسنده مدام نگاهش به غرب یاشد یا نگاه جشنوارهای و تمایل به جایزه گرفتن داشته باشد، نمیتواند قوی باشد. پس محکوم است که در گذشته و حال بماند و افق را بسته ببیند. و تبدیل شود به نویسندهای «موجود بین» به جای نویسنده «وجود بین»، تیراژ کتاب معیار خوبی برای اثرگذاری نیست.
رضایی در پاسخ به سوالی اصیل دانستن رمان توضیح داد: رمان نوشتن یعنی آینه گردانی که خرد و کلان جامعه را به آنها نشان میدهد و نتیجه آن رسیدن به توحید و خداشناسی است.
وی در پایان درباره استقبال کتاب خودش بیان کرد: به دنبال حمایت و منتظر دعوت شدن از جایی نبودم و صرفا نگاهی ملی و پیشرو داشتم. روند استقبال از این کتاب در دو سالی که از انتشارش گذشته، ابتدا با ناامیدی و سپس با حمایت و دیده شدن سپری کردم. مخاطب این کتاب، عموم مردم به ویژه نوجوانان و جوانان هستند که با خودم در تماس هستند و کتاب را نقد و بررسی میکنند.