به گزارش «عمار فیلم» به نقل از عصر ایرانیان، «جریانسازی» و «دمیدن روح خودباوری» در میان جوانان نسل سوم انقلاب اسلامی، دو هدفی است که حالا پس از ۸ دوره میتوان جدیتر از همیشه از نیل به آن در جشنواره عمار سخن گفت. هشتمین دوره عمار، میزبان موضوعات نسبتامتنوعی است؛ دفاع مقدس، فلسطین، فتنه ۸۸، محرومیت، خرید کالای ایرانی، خدمت به والدین، وطندوستی، اخلاق اقتصادی، واقعه کشف حجاب سال ۱۳۱۴ به فرمان رضاخان و… تنها بخشی از گستره موضوعاتی است که امسال در جشنواره عمار مورد توجه فیلمسازان و شرکتکنندگان بخش داستانی هشتمین دوره عمار قرار گرفته است.
عمار حامی تولید داخلی
برخی از آثار را اگرچه نمیتوان به معنای دقیق کلمه فیلم کوتاه داستانی دانست اما درنظر گرفتن وجوه داستانی در تهیه تیزرها و پیامها، خلاقیت چشمگیری را به آنها وارد کرده است. فضای لطیف و همدلانهای که فیلم کوتاه «صداها» ایجاد میکند در کنار برانگیختن کنجکاوی مخاطب نسبت به اتفاق اصلی داستان، وجه ممیزه این اثر است که آن را در خاطر مخاطب ماندگار میکند. این ماندگاری، البته مهمترین ویژگیای است که آثاری با هدف تهییج مردم به خرید کالای داخلی، باید حتما مدنظر قرار دهند تا آنان را از طرق فرهنگی به کنشگری اقتصادی و اجتماعی دعوت نماید. از سوی دیگر یونیفرم ارتشی شخصیت محوری اثر، در کنار کودکانی که با گوش کردن به موسیقی کالاها، ایرانیبودنشان را تشخیص میدهند، تضاد زیبایی را ایجاد میکند که عملا مخاطب را به دنبال خود میکشاند و مفهوم حراست از وطن را در قالبهای مختلف القا مینماید. اثر دیگری که قادر است با تصویر جذاب و گیرای خود، مخاطب را به کنشگری در جهت مصرف کالای داخلی وادار نماید، با نام «کارگران مشغول کارند» در هشتمین دوره عمار شرکت کرده است. اثر، مستقیما خود را در گره زدن فضای تولید و مصرف پرتاب میکند و مسئلهای را که معمولا در نگاه عموم مردم جزئی و قابل چشمپوشی است، مورد توجه قرار میدهد. آیا واقعا با یک خرید من اتفاقی برای افزایش و کاهش قدرت تولید داخلی میافتد؟ این سوالی است که به شکلی طنازانه محور کشمکش داستان قرار میگیرد و در این بازی، برخلاف تصور همیشگی، فروشنده نیز در کنار تولیدکننده تمایل دارد که جنس ایرانی را به دست مصرفکننده برساند. خروج از کلیشه فروشندههای فرصتطلب، تصویر ایران همراه و همدل را گیراتر و جذابتر میکند. «کارگران مشغول کارند» واقعا «آدمبد» ندارد، بلکه مصرفکنندگان سختگیری دارد که باعث میشوند که کیفیت و تنوع کالاها بالا برود. همین رویکرد، به ضمیمه شدن حس وطندوستی به اثر به شکل اثرگذاری کمک میکند.
انسان انقلاب، خلاصه شده در آرمان
توجه به تاریخ، یکی دیگر از رویکردهای قابل تقدیر عمار است. «لحاف چهلتکه»، یکی از برجستهترین آثار در این حوزه است که به موضوع کشف حجاب رضاخانی براساس اتفاقی واقعی میپردازد. فضاسازی قابلقبول و طراحی صحنه ولباس حرفهای، داستان ویژه و روایت خلاقانه اثر را حمایت میکند و مخاطب را با حس ماندگاری از انتقامجویی به دل تاریخ میبرد و بازمیگرداند. اگرچه روایتهای خلاقانه و بدیع را میتوان ویژگی برخی از آثار جشنواره عمار امسال دانست. «لبخند» یکی دیگر از این آثار است که بدون نمایش چهره قهرمان، شخصیتپردازی لطیف او را بر داستان سیطره میدهد. این اثر، از انسان انقلاب اسلامیتعریف خلاصهشدهای در آرمان ارائه میدهد که از محرومیتزدایی تا خانوادهمحوری و تا دفاع از مرزهای عقیده در سوریه را یکجا طی میکند و همچنان دوستداشتی است.
دغدغههای جاری جامعه به عمار سرریز کند
آن چه مشهود است اقبال جدی عمار به موضوعات روز و دغدغههای اجتماعی است که میتوان آن را تحت تاثیر ارتباط مستقیم گردانندگان جشنواره با نخبگان و فعالان فیلمسازی در سراسر کشور دانست. با این حال به نظر میرسد برای جریانسازی، عمار باید بیش از همیشه به مسائل کف جامعه و رویکردهای متفاوت مردم به آنها نظر کند. این اتفاق نه تنها میتواند در تولید آثار متنوعتر اثرگذار باشد بلکه طبیعتا سبب میشود جامعه، شناختش را از خودش به واسطهگری رسانه، از مسیر روایتهای متعهد به انقلاب اسلامیبازیابی کند. در این راستا، مسئولیت اصلی بر دوش نهادهایی است که بیشترین سهم را در تولید آثار دارند. سه دسته اصلی اثرگذار بر تولید آثار، لازم است که سازندگان را به سمت دغدغههای اصلی مناطق خود سوق دهند نه این که آنان را از فضای بومیخود جدا سازند و این اتفاق میتواند یکی از بزرگترین مخاطرات عمار در راستای جریانسازی باشد. در واقع، «موضوع»، جریان انقلاب اسلامیرا از سایر جریانهای فکری فرهنگی موجود جدا نمیکند بلکه «موضع» است که تکلیف جامعه را نسبت به همسویی و همراهی با گزینههای موجود تعیین مینماید. جریان یافتن نگاه دینی و انقلابی به زندگی روزمره مردم، پیامهای کاربردیتر و ملموستری را برای جامعه به ارمغان میآورد و این مسئله را نه مرهون «انتخاب موضوع» بلکه مدیون «اتخاذ موضع» خواهد بود.