محمد‌حسن یادگاری:

جام جهانی 2022 را هواداران تیم ملی، سیاسی کردند

«محمدحسن یادگاری» کارگردان مستند «محرمانه دوحه» گفت: با اینکه فوتبال و به طور کلی ورزش تا حدودی ظرفیت کنش‌گری نمادین را دارد اما آنچه سال گذشته در جریان جام جهانی رخ دارد خارج از تحمل آن بود. ما  سعی کردیم تاثیر اعتراضات داخلی و حواشی دسته‌های ضدهواداری در عملکرد تیم ملی را به نمایش دربیاوریم.

به گزارش عمار فیلم؛ «محمدحسن یادگاری» کارگردان و تهیه کننده مستند «محرمانه دوحه» در خصوص علت نامگذاری این مستند، اظهار داشت: ما در این کار به روایت حضور تیم ملی فوتبال ایران و هوادارانش در جام جهانی 2022 و حواشی آن پرداختیم. در مستند محرمانه دوحه ماجراهایی را به تصویر کشیدیم که تاکنون پوشش رسانه‌ای داده نشده است. ما واکنش تماشاگران روی سکوها را به ویژه در بازی ایران- انگلیس به تصویر کشیدیم. ازاین جهت می‌توانم بگویم این مستند از منظری متفاوت سند تصویری حضور ایران در جام جهانی 2022 است.

این تهیه کننده و مستندساز، با بیان اینکه محور حرف این مستند هویت ملی ایرانی است، عنوان کرد: مستند محرمانه دوحه روایتی تاریخی را بازگو می‌کند. در این کار، تیم ملی فوتبال را به عنوان پدیده ورزشی در نظر‌گرفتیم که ذیل منافع ملی تعریف می‌شود. به شخصه انتقاداتی را به سیاست‌مداران دارم؛ اما موضوعاتی که مرتبط با منافع ملی هستند، خط قرمز من محسوب می‌شوند.

وی افزود: ما در این مستند با گزارشگران، کارشناسان و مربیان سابق فوتبال، روزنامه‌نگاران ورزشی و…. گفتگو کردیم و نظرات آنها را درباره آنچه در جام جهانی 2022 گذشت، جویا شدیم.

یادگاری پیرامون نحوه انتخاب موضوع مستند، اظهار کرد: تا قبل از اعتراضات و اواخر شهریور ۱۴۰۱، به دلیل هم‌گروهی با انگلیس و آمریکا، تا حدودی پیش‌بینی می‌کردم که جام جهانی برای ایرانیان پُرماجرا خواهد بود. به همین دلیل خودم را قبل از شروع بازی‌ها آماده کرده بودم. پس از شروع اعتراضات و ناآرامی‌ها متن و موضوع مستند نیز برایمان واضح‌تر و در نهایت مسیرمان مشخص شد.

این کارگردان مستندساز، ادامه داد: مسئله ورزش سیاسی همیشه وجود داشته است، در جریان جام جهانی 2022 مصداق بارز آن در ارتباط با منافع ملی ما اتفاق افتاد. اگر یادتان باشد در جام جهانی ما 6 گل خوردیم و بخش زیادی به این دلیل بود که سیاست وارد ورزش ما شد. گاهی اوقات، بازی‌های سیاسی از سمت سیاستمداران و مدیران غیرورزشی اتفاق می‌افتد؛ اما سال گذشته، سیاست از طریق هواداران وارد تیم ملی شد.

وی افزود: درگیری‌های روی سکو و توهین‌هایی که به بازیکن‌ها و عوامل فنی می‌شد، تمرکز تیم ملی را کم کرد. با اینکه فوتبال و به طور کلی ورزش تا حدودی ظرفیت کنش‌گری نمادین را دارد اما تا این حد و با این حجم از کنش سیاسی هم از تحمل آن خارج است و می‌تواند تبدیل به یک بحران بشود.

یادگاری در خصوص چالش‌های ساخت مستند محرمانه دوحه، ابراز کرد: ایده اولیه مستند از خودم بود، تلاش کردم مدیران را قانع کنم از این کار حمایت کنند. تا دو هفته قبل از جام جهانی، هیچ مدیری دغدغه این را نداشت که قرار است چه اتفاقی رخ بدهد، در حالی که من این مساله را از یک سال قبل پیش‌بینی کرده بودم. متاسفانه مدیران ما اعتقادی به نگاه استراتژیک به خصوص در حوزه ورزش ندارند. برای مثال سال بعد المپیک پاریس با رویکرد فمینیستی برگزار خواهد شد و مدیران ما هیچ برنامه‌ای برای این ماجرا ندارند.

این کارگردان مستندساز، با بیان اینکه ما در جام جهانی قطر بایکوت رسانه‌ای بودیم، ابراز کرد: در زمان برگزاری جام جهانی قطر، بسیاری از اخبار در رسانه‌های رسمی پوشش داده نمی‌شد. ما در این مستند سعی کردیم تاثیر اعتراضات داخلی و حواشی دسته‌های ضدهواداری را به نمایش دربیاوریم. اگر تلویزیون شجاعت و درایت پخش این مستند را داشته باشد و بعد از آن در برنامه‌ای به تجزیه و تحلیل و نقد آن بپردازد، اتفاق خوبی است. متأسفانه ما رسانه خلاق نداریم و در مقابل استراتژی رسانه‌ای محدودکننده داریم. ممنوعیت در رسانه بیشتر از خلاقیت است. می‌توان گفت رسانه ما استراتژی خبری ندارد، معمولا خبرنگاران خبره در زمینه ورزشی کار نمی‌کنند و بیشتر کسانی وارد این حوزه می‌شود که شور و اشتیاق دارند. همه این مسائل به بحث کلان مدیریت رسانه مربوط می‌شود.

یادگاری با تاکید بر مدیریت رسانه و داشتن استراتژی رسانه‌ای، مطرح کرد: مهمترین مهارتی که یک متخصص علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه به‌دست می‌آورد، مهارت پیش‌بینی وقایع اجتماعی آینده است. در حال حاضر وقایع مهمی پیشروی آینده ورزش ایران است که کاملاً قابل پیش‌بینی است.

کارگردان مستند محرمانه دوحه پیرامون روند ساخت مستند، ابراز کرد: حدود 9 ماه جلسات و ارائه‌های مختلفی از پروژه داشتم، اما هیچ نهاد مرتبطی از ما حمایت نکرد. در نهایت معاونت فضای مجازی صداوسیما و مرکز مستند سوره حوزه هنری با اینکه به صورت مستقیم در این حوزه مسئولیت نداشتند، به کمک ما آمدند و توانستیم این اثر را بسازیم. اگر مسئولیت‌پذیری مدیران جوان، خودجوش و دلسوز نبود این پروژه پیش نمی‌رفت و این برهه حساس و عبرت‌آموز تاریخی ثبت نمی‌شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: تیم ملی هر کشوری یک نماد ملی و پدیده زنده است. جامعه و تیم ملی هیچ وقت از هم جدا نیستند و هر دو از هم تاثیر می‌پذیرند. از این جهت توجه به تیم ملی، حواشی و هواداران و اتفاقاتی که حول و حوش آن می‌افتد حائز اهمیت است. با اینکه این مستند 30 درصد ایده آل مورد نظر من است اما قابل دفاع است و سوژه حساسی دارد.

 

در چهاردهمین دوره جشنواره عمار همانند دوره‌های پیشین، فرصتی فراهم شده‌است تا علاقه‌مندان بتوانند منتخب فیلم‌های این جشنواره را به‌صورت رایگان و با اینترنت نیم‌بها در سامانه عماریار تماشاکنند. اکران برخط مستند «محرمانه دوحه» در سکوی عماریار (ورود از اینجا) 24 ساعت پس از اکران در سینما فلسطین تهران انجام خواهدشد.