خانه » اخبار » وحید جلیلی:مرضیه دباغ الگوی بزرگ برای زنان جهان است/«ماجرای نیمروز» و «ایستاده در غبار» محصول بازآفرینی تکنیک شهید آوینی

به گزارش «عمارفیلم»، مراسم رونمایی و اکران مستند «مادرانه» به کارگردانی «علیرضا باغشنی» با حضور جمعی از خانواده‌ها در سالن سوره حوزه هنری برگزار شد.

بر اساس این گزارش، وحید جلیلی مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در سخنانی در این مراسم گفت: یکی از کارهای اصلی جبهه فرهنگی انقلاب از ابتدای انقلاب تا امروز در حوزه رسانه و هنر بازنمایی میادین جهاد بوده است. این موضوع موجب اتفاقات خوبی در هنر انقلاب شده است و هنرمندان انقلاب فرمهای جدیدی را تا به امروز تجربه کردند و همین امروز هم می بینید که برکاتش ادامه دارد. به طور مثال سینمای ما با بازآفرینی تکنیک منحصر به فردی که شهید آوینی و دوستان او در روایت فتح به وجود آوردند توانستند را از حوزه مستند به حوزه دراماتیک ترجمه کند و آثاری مثل «ماجرای نیمروز» و «ایستاده در غبار» را ما داریم می بینیم و این هنوز اول عشق است و ادامه پیدا خواهد کرد.

وی افزود: اگر رسانه و هنر ما روی به هنر و میادین گوناگون جهاد بیاورد چه بسا با تحولاتی در حوزه فن هم مواجه خواهیم شد. قاعدتا نیمی از میادین جهاد که در معارف ما و ادبیات دینی ما تصریح هم شده جهادی است که در خانه ها در جریان است و محور آن همسران و مادران هستند.

جلیلی ادامه داد: جای دریغ و تاسف است که این میدان گسترده جهاد تا کنون آن گونه که درخور بوده و به آن میزانی که ظرفیت داشته بازنمایی نشده و به نظر من هر دو طرف ضرر کردند. یعنی اضافه شدن به سازمان هنر هم می توانست ایده ها را برای مجاهدانش شیرین تر کند و هم می توانست برکاتی برای هنر و رسانه انقلاب داشته باشد.رئیس شورای سیاستگذاری جشنواره عمار خاطرنشان کرد: مستند مادرانه یکی از این نمونه ها است. امیدواریم این نمونه ها بیشتر شود و به مرور ارتقاء پیدا کند. مثال های مختلفی می شود زد، اگر در مرزهای ما جنگی در جریان است که امنیت فیزیکی کشور را تهدید می کند، در دل خانه های ما هم مجاهدانی حضور دارند که آنها هم امنیت معرفتی، معنوی و فرهنگی جامعه ما را حفظ می کنند و حتما شایسته این هستند که مورد توجه جدی تر اهالی فرهنگ از سطوح اندیشه ورزی تا سطوح هنری قرار بگیرند.

وی اضافه کرد: نکته مهم دیگر این هست که مادر یک کلیدواژه جهانی است. ما چه بخواهیم با جهان صحبت کنیم، در گستره جغرافیای بشری حرف بزنیم و مخاطب پیدا کنیم، چه بخواهیم با تاریخ صحبت کنیم مادر کلیدواژه ای است که برای همه نسل های آینده هم قابل فهم است و برای همه اقوام گوناگون بشری در جهان امروز هم قابل فهم هست و به یک معنا گاردشکن است. به این معنا که وقتی صحبت شما مادر باشد مخاطب با علاقه بیشتری و یا با پیش داوری کمتری با اثر شما مواجه خواهد شد و این یک فرصت کم نظیر است و باید از آن در کار فرهنگی، رسانه ای و هنری استفاده کامل انجام شود.

جلیلی عنوان کرد: وقتی به تاریخ معاصر خودمان نگاه می کنیم. چه در ادبیات و چه در سینما و در هنرهای گوناگونی که داریم، واقعیتش این است که از این ظرفیت کم استفاده شده است و یا برعکس استفاده شده است. شهید بهشتی یک جمله ای دارند و می گویند که اکثریت مارکسیست های ما با خواندن «کاپیتال» مارکس، مارکسیست نشدند بلکه با خواندن «مادر» ماکسیم گورکی، به کمونیزم علاقمند شدند.

وی اظهار داشت: یعنی اگر ما بخواهیم دیگر مفاهیم دینی و انقلاب خودمان را هم تبیین کنیم یکی از مهمترین محمل هاش و بسترهای آن همین میدان مادری است و عرصه مادرانگی است. اخیرا با یکی از دوستانی که در حوزه ادبیات کار می کند صحبت می کردیم پرسیدم مثلا در حوزه ادبیات دراماتیک ایران چه بازنمایی از تصویر مادر شده است؟ او هم تائید می کرد که با واقعیت مادر ایرانی خیلی متفاوت است. یعنی وقتی ما به واقعیت فرهنگی اسلامی ایرانی که نگاه می کنیم مادر ستون و پیشران خانه است. مادر محافظ و پالایشگر است و با محوریت مادر، خانه به یک معنا به یک پالایشگاه و مرکز توبه تبدیل می شود. آقای میرشکاک می‌گفت تهاجم فرهنگی نمی آید گناه را زیاد کند، تهاجم فرهنگی می آید توبه را کم کند.

مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب افزود: خانه جایی است که با محوریت مادر و مجموعه مختصاتی که مادر اسلامی و ایرانی دارد پالایش می کند و اگر جامعه می خواهد فرهنگش مصون بماند و تازه گردانی شود و پیش برود حتما و حتما باید این مرکز راهبردی را حفظ کند. ما مراکز راهبردی زیادی را تاسیس می کنیم و خواهان تاسیس آنها هستیم ولی گاهی اوقات یادمان می رود که مهمترین مرکز راهبردی جامعه دینی و انقلابی خانه ها است و این در ادبیات قرآنی و حدیثی ما مکررا بر آن تاکید شده است.

وی ادامه داد: نکته دیگر درگیری جدی است که امروز در فضای جنگ نرم در بازنمایی تصویر زن مدرن و زن انقلاب وجود دارد. در این زمینه هم واقعیت این است که ما به نسبت آنچه که ظرفیت داشتیم خیلی عقب هستیم و جریان روشنفکری و غرب زده شاید به جرأت بتوان گفت دهها برابر ظرفیتی که داشته کار و تلاش کرده تا تصویر جذاب و شیرینی از یک زن غرب زده یا یک زن مدرن در فضای رسانه‌ای هنری، علمی، آکادمیک و آموزشی نشان داده است.

مدیر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی خاطرنشان کرد: همانگونه هم که در مستند «مادرانه» دیدیم، خوشبختانه نسل امروز ما یک نسل گسترده از زنان نخبه جوان داریم که به مادری خودشان افتخار می کنند و جامع بین همه ارزش های سنتی و تاریخی ما و امتیازاتی هستند که به شکل گزینشی و حساب شده و با چشم باز از فضاها و جهان های جدید اخذ می کنند. این می تواند گام بلندی به پیش باشد، در این زمینه هم الگوها کم نیستند که در زنان پیشکسوت انقلاب اسلامی که یاد کنیم از زنده یاد خانم مرضیه حدیدچی دباغ که به معنای واقعی کلمه الگوی بزرگ برای نه فقط زن ایرانی که به نظرم برای همه زنان جهان می تواند تلقی شود. دهها و صدها مورد مشابه او که ما همچنان مثل بسیاری از ذخایر مادی خودمان که استخراج نکردیم این گنجینه ها و دفینه های معنوی، معرفتی و فرهنگی هم همچنان مغفول هستند و امیدوار هستیم بخشی از این بار را خود مادران گرانقدری که امروز رسالت مادری برای آنها اولویت اول هست بخشی از این بار را بر دوش بگیرند و بازخوانی، بازگویی و بازنمایی الگوی مادر و همسر انقلابی با توجه به معرکه ای که در حوزه جنگ نرم بر سر این موضوعات وجود دارد به نظرم یکی از ضرورت های امروز ما است.

وی یادآور شد: امیدوارم که خداوند توفیق بدهد که به این گنجینه ها بیشتر توجه شود. همین پیام اخیر حضرت آقا در مورد گام دوم، من می بینم ذهنیت‌هایی شکل می گیرد راجع به جوانان جوانانی که حضرت آقا می‌گویند بیشتر ممکن است ذهنیت مذکری باشد ولی واقعیت این است که بخش مهمی از بار انقلاب اسلامی بر دوش بانوان و به خصوص بر دوش مادران و همسران بوده و در گام دوم هم باید الزامات و اقتضائات گام دوم در زندگی خانوادگی و حیات طیبه خانوادگی به تفصیل شناخته شود و همه به آن التزام پیدا کنیم.

سعیده فیروزآبادی از اعضای مرکزی مادرانه قبل از رونمایی و اکران مستند «مادرانه» به روی سن آمد و در سخنانی، گفت: هفت سال از اولین بار که مادرانه دور هم جمع شدند می گذرد. ما فقط نیامده بودیم که فقط بچه داشته باشیم و از شیرینی در آغوش گرفتن آنها لذت ببریم. یا اینکه او را بزرگ کنیم تا خوب تربیت شود و آینده موفقی داشته باشد. بلکه سر ما سوداهای بیشتری داشت. اما زمانی که مادر شدیم دیدیم که اوضاع اصلا شبیه آن چیزی که فکر می کردیم نیست.

فیروزآبادی ادامه داد: دو راه پیش روی ما بود. یا باید یک مادر خوب فداکار باشیم که در خانه باشد و به فرزندان خود رسیدگی می کند. راه دوم پیش روی ما این بود که اگر می خواهیم تمامی دین خود را به نظام ادا کنیم باید دل خود را سفت کرده و بچه ها را از خودمان جدا کنیم. هرکدام از این دو راه را که می خواستیم انتخاب کنیم گویی خطی را بر روی وجود خودمان می کشیدیم و برخی از خواسته ها و دغدغه های خودمان را باید نادیده می گرفتیم و تغییر می دادیم.

این عضو مرکزی مجموعه مادرانه خاطرنشان کرد: هیچ کس مادر را آنگونه که باید ندیده بود و فکری برای آن نکرده بود. مسائل و مشکلات فراوان و متعددی در مسیر تردد مادران به همراه کودکان خود در سطح شهر وجود دارد. حالا چه برسد به آن نهاد، دانشگاه و ارگانی که می توانست پذیرای اندیشه های مادر و کارهای او به عنوان یک نیروی تحصیل کرده، موثر و کارآفرین باشد.

وی اضافه کرد: ما تنها بودیم و خیلی زود متوجه شدیم که به غیر از خودمان کسی را نداریم. برای همین هم دور یکدیگر جمع شدیم تا به برکت ما شدن قوی تر و مصمم تر بشویم و مسیر خود را خودمان بسازیم. درو هم جمع شدیم تا از دغدغه های هم بگوییم و با هم یادبگیریم و با هم مادر بودن را تجربه کنیم.

فیروزآبادی در پایان تصریح کرد: ما در زمانه انقلاب و یا جنگ نبودیم. ما در حال تجربه کردن راهی بودیم که تا امروز تجربه نشده بود. ما باید طرح خودمان را پیدا می کردیم و چاره ای جز آغاز کردن از همین قدم های کوچک نداشتیم.

گفتنی است پیش از اکران مستند «مادرانه» با حضور خانم بصیری مادر شهید ملامحسن از علیرضا باغشنی کارگردان این اثر تقدیر شد.