به گزارش «عمارفیلم»، مجتبی همتی فر، مسئول اندیشکده دال، در دومین جلسه از نخستین دوره آموزشی معرفتی «همبازی» که در حسینیه هنر برگزار شد، با بیان این که زمانی که سخن از بازی به میان می آید نیاز به همبازی و مکان بازی مطرح می شود، اظهار داشت: وقتی که هدف تربیت و یادگیری در بازی کردن است یعنی شما برای آن شأنیت در نظر گرفته اید و در این مرحله مربی نیز به واسطه آن مطرح می شود.
وی مفهوم همبازی در دنیای امروز را مفهوم غریبی عنوان کرد و افزود: در این شرایط است که مراکزی نظیر مهدکودک ها به میان می آید و نخستین مهدکودک ها در ایران الگوبرداری از یتیم خانه های غربی و به نوعی یتیم خانه های مدرن غربی بود.
تغییر سبک زندگی زنان همراه با افزایش مراکز نگهداری کودکان
همتی فر با اشاره به اهمیت تربیت کودکان زیر ۷ سال و شکل گیری شخصیت کودک در این سن اظهار داشت: تغییر سبک زندگی در زنان جامعه ایرانی سبب شده تا زن ایرانی میل فراوانی به اخذ تخصص در رشته های گوناگون و اشتغال در محیط های مختلف را داشته باشند و این امر تقاضا برای خدمات تربیت و نگهداری کودک را زیاد کرده است.
مسئول اندیشکده دال، در ادامه تصریح کرد: امروز در کشور افزون بر این که مرکز نگهداری کودکان تا سن ۱۲ سالگی وحود دارد، شاهد مراکز نگهداری به صورت شبانه وزی هستیم و رشد مراکز نگهداری از کودکان با رشد آمار کودکان همخوانی ندارد.
وی با بیان این که تصور والدین بر این است که با بچه کمتر می توانند تربیتی بهتر داشته باشند، گفت: تربیت فرزندان نسبت به گذشته از اهمیت بیشتری برخوردار شده و خانواده ها می کوشند تا بهترین شرایط را برای رشد کودک خود فراهم کنند.
افزایش ۴ برابری مهدکودک ها در ۱۰ سال
مسئول اندیشکده دال، با اشاره به افزایش ۴ برابری مهدکودک ها در کشور در طول ۱۰ سال اخیر اظهار داشت: در سال ۸۰ حدود ۴۲۰۰ مهدکودک در کشور فعالیت می کرد که این رقم در سال ۹۶ به ۱۷ هزار عدد رسیده است.
همتی فر با بیان این که مهدکودک های پیشرو و به نوعی مهدکودک هایی که دیگر مهدهای تهران از آن ها الگوبرداری می کنند در شمال شهر تهران قرار دارند، گفت: این مهدهای پیشرو کلاس هایی نظیر آموزش زبان خارجه و رقص های باله را به فراخور تقاضای والدین آموزش می دهند و این ها به مراکز پایینشهر نیز سرایت می کند، در حالی که چنین کلاس هایی نیاز کودک پایین شهری نیست.
وی با اشاره به نابسمانی های موجود در حوزه مدیریت مهدکودک در کشور اظهار داشت: متأسفانه باید گفت که ۱۴ نهاد می توانند با مجوز های خود زمینه تأسیس یک مهدکودک را فراهم کنند به طوری که سازمان محیط زیست هم می تواند با مجوزی تحت عنوان خانه دوستداران طبیعت و امثالهم چنین اجازه ای را صادر کند.
سکولاریسم تربیتی در مهدکودک ها با مجوز
مسئول اندیشکده دال، با بیان این که ولنگاری در مقوله راه اندازی، مجوز و محتوای ارائه شده در مهدکودک ها سبب شده تا عده ای به دنبال سکولاریسم تربیتی باشند اظهار داشت: هر کودکی که در چنین مهدهایی تربیت یابد در آینده می تواند به پاشنه آشیلی برای نظام تبدیل شود.
همتی فر با بیان این که عمده مهدکودکهای کشور شناخت دقیقی از الگوهای تربیتی مطرح ندارند و برخی از اجزای الگوهای مطرح با فرهنگ جامعه ایرانی همخوانی ندارد، اظهار داشت: بنا به قرائت متفاوت مراکز دینی از تعالیم اسلامی و تجربه های آنان مدل های تربیتی مراکز اسلامی تنوع و تفاوت قابل توجهی دارد.
در بخش دیگری از این برنامه سرکار خانم میرمحمدی، از اعضای اندیشکده دال به مروری بر الگوهای مطرح تربیتی در مهدکودک های ایران پرداخت.
شاخصه های تربیت الهی محور کودکان
قسمت پایانی این برنامه صحبت های خانم محمدی، کارشناس مسائل تربتیی کودکان بود که در آن به ۳ کلیدواژه بازی؛ هویت، سلامت و امنیت اشاره کرد و افزود: یک کودک از زمانی هویت خود را پیدا می کند که دیده و شنیده شود و این مسئله از دوران جنینی آغاز می شود.
این کارشناس مسائل تربیتی در ادامه تصریح کرد: در دوران کودکی فرزند، تا قبل از ۳ سالگی، پدر و مادر تا هر میزان در هویت بخشی به کودک خود تلاش کنند در آینده ثمرات آن را خواهند دید.
محمدی به شاخصه های تربیت الهی محور اشاره کرد و افزود: در تربیت الهی محور بنا بر فرآیندسازی است و این مسئله مهم است که کودک چگونه رشد می کند، به کمال می رسد و چه مسیری خانواده برای او ترسیم می کند.
وی با بیان این که اگر فرزندان هویت الهی داشته باشند، آرام آرام مسیرشان به سمت هدایت خواهد رفت، اظهار داشت: در بحث محتوا محوری ما به کیفیت نگاه می کنیم و انواع ابزار را برای فرزندمان مهیا می کنیم اما باید ببینیم چه خروجی دارد؟
محمدی با بیان این که محتوای وجودی بچه تنها با نفس مادر ساخته خواهد شد و در این مسیر همراهی مادر بسیار مهم است، گفت: حس دیده شدن و شنیده شدن فرزند که اشباع شود، سعی می کند کاری انجام ندهد که مادر ناراحت نشود.
کودکان در ۶ ماهگی نیازی به تخت خواب و موکت همرنگ ندارد
این کارشناس مسائل تربیتی در ادامه تصریح کرد: عده ای از خانواده ها تنها به ظاهر اهمیت می دهند و به دنبال این هستند که موکت های اتاق کودک با تخت خوابش همرنگ باشد که این اصلا به چشم یک بچه سه ساله نمی آید در حالی که بچه در سال های نخست زندگی نیاز به هویت بخشی دارد و مادری که ساعت ها بیرون از منزل است، زمانی که به منزل باز می گردد حوصله و توانی برای رسیدگی به فرزندان ندارد.
محمدی با اشاره به عمل گرایی جهت تربیت کودک و دوری از سخنرانی و نصیحت های طولانی اظهار داشت: اعمال پدر و مادر در جان فرزند نفوذ می کند و جهت فرهنگ سازی یک کار برای فرزندمان این عمل باید تدریج و استمرار یابد و فرهنگ به مثابه بذری است که در زمین مساعد و در کنار شرایط خوب رشد می کند.
عدم تمایل به فرزند آوری خانواده ها ظلم به خودشان است
وی با بیان این که کودکان در کنار خواهر و برادر خود احساس امنیت می کنند، گفت: خانواده هایی که میل به فرزندآوری ندارند ظلم به خود می کنند.
این کارشناس مسائل تربیتی به اهمیت تنوع راهکارهایمان در تربیت فرزند اشاره کرد و افزود: باید با توجه به روحیات اخلاقی و شاخصه های فرزندمان راهکارهای تربیتیمان را ارائه کنیم و بدانیم ۲ فرزند ۲ قلو هم ممکن است متفاوت باشند و برخی از بچه ها ممکن است اگر تشویق شوند از مسیر خارج و برخی دیگر دارای روحی لطیف و برخی برون گرا و درون گرا باشند.
وی با بیان این که اگر رسیدگی به فرزندمان با احترام باشد بچه ها نیز از کارمان راضی خواهند بود، اظهار داشت: قاطعیت توأم با احترام و محبت سه ضلعی است که باید در کنار هم باشد و فقدان هر کدام از این ها سبب می شود کودک در آینده در جامعه با مشکل برخورد کند.
این کارشناس مسائل تربیتی در ادامه تصریح کرد: پسوند آقا و خانم که به نام کودک اضافه می کنیم سبب می شود این کودک در آینده امنیت عاطفی داشته باشد.
وی به اهمیت چالش محور بودن والدین در تربیت فرزندان اشاره کرد و افزود: معلمانی که آسان می گیرند شاگردانی بی سواد تحویل می دهند و معلمان سخت گیر به مراتب شاگردان بهتر و مستعدتری را رشد می دهند.
این کارشناس مسائل تربیتی رسوب در شیوه تربیت را سرکوب استعدادها و خلاقیت ها برشمرد و خاطرنشان کرد: این تصور غلط که ما بخواهیم با شیوه ای فرزندمان را تربیت کنیم که ما به همان شیوه تربیت شده ایم را کنار بگذاریم.
وی به اهمیت تربیت کودک به عنوان رهبر در زندگی خود اشاره کرد و افزود: فرزندمان باید بتواند راهبر و لیدر زندگی خود باشد و این نیاز به قرار دادن کودک در آزمایش های مختلف دارد و ما باید به نوعی برای کودکمان مسئله ایجاد کنیم تا ببینیم که او چگونه با این مسائل برخورد می کند.
به کودکانمان اجازه تحلیل و تشخیص خطا بدهیم
محمدی در ادامه تصریح کرد: امروزه زوج ها به دلیل عدم اعتماد به نفس کوچکترین مشکلات خود را با خانواده ها در میان می گذارند چرا که از کودکی پدر و مادر برای آن ها تصمیم گرفته و در کوچکترین اتفاقات و پیش آمدهای زندگی به کودکمان اجازه تحلیل و تشخیص خطا نمی دهیم.
این کارشناس مسائل تربیتی با اشاره به اهمیت عقل گرایی و ویژگی های عقل گرایی در تربیت فرزند، تصریح کرد: نقاد بودن کودک از ویژگی های عقل گرایی اوست، به گونه ای که کودکمان در نقد، خوبی طرف مقابل را واضح و روشن سازد.
وی در پایان سخنان خود آزادنگری خالی از هرگونه حب و بغض، پایان نگر و فرجام طلب بودن را از دیگر ویژگی های عقل گرا بودن که نیاز است خانواده ها به کودکانشان تعلیم دهند برشمرد.