خانه » اخبار » سعیدی: ریتم روان مستند، توقع از کارگردان را بالا برده است / پاجانی:تا افق حلب، یک روایت شخصی از شهید دانشگر است

به گزارش «عمار فیلم»، سیزدهمین گعده هفتگی فیلم‌سازان جوان سینمای انقلاب به همت دبیرخانه جشنواره مردمی فیلم عمار با نقد و بررسی مستند «تا افق حلب» به کارگردانی علی پاجانی و با حضور نعمت الله سعیدی، حجت الاسلام ساسان فلاح فر و محسن اردستانی به عنوان کارشناس و منتقد در حسینیه هنر برگزار شد.

علی پاجانی کارگردان مستند «تا افق حلب» در ابتدای این برنامه در سخنانی، گفت: مستند «تا افق حلب» پنجمین کاری است که انجام دادم. کارهایی هم که تا امروز انجام دادم در حوزه شهدا بود و یک کار را هم در مورد فاجعه منا انجام دادم که اجازه پخش پیدا نکرد.

این کارگردان ادامه داد: شهید دانشگر دوست من بود و رفاقت زیادی با هم داشتیم. حتی کلاس های تصویربرداری و مستندسازی موسسه شهید آوینی را هم باهم می رفتیم. بعد از اینکه یک سال از شهادت او گذشت دیدم کسی نمی آید مستندی درباره او بسازد. با توجه به تمامی این مسائل سال گذشته در همین ایام بود که کار ساخت این مستند را کلید زدم. اما کار تصویربرداری و تدوین کار کلا دو ماه طول کشید.

سعیدی: ریتم کار خوب است

نعمت الله سعیدی که به عنوان کارشناس در این برنامه حضور داشت در سخنانی، گفت: به صورت کلی از مستند «تا افق حلب» خیلی خوشم آمد. زیرا کار بسیار روانی است و مهمترین مزیت آن تدوین بسیار خوب آن است. چون این تدوین ریتم کار را خیلی خوب درآورده است. در حقیقت کار از نظر ریتم دچار هیچگونه افتی نمی شود.

وی افزود: مزیت بعدی کار، تحقیق آن است. کارگردان افراد بسیار خوبی را برای استفاده در این مستند گیرآورده است. اکثر مصاحبه شوندگان افرادی بودند که خوب صحبت می کردند و اطلاعات مفیدی را به مخاطبان می دادند. مجموعه تمامی این عوامل موجب شده تا این مستند کار موفقی شده باشد. اما همین روان بودن کار موجب شده تا توقع از این مستند بالا برود.

سعیدی ادامه داد: اگر بخواهیم جزئی تر به موضوع نگاه کنیم باید عرض کنم در تدوین مستند «تا افق حلب» فیلمساز می دانسته که محتوای مصاحبه های او چه چیزهایی است و چقدر به آنها طول بدهد. در حقیقت از گفتگوهای افراد یک خط داستانی ایجاد کرده است.

وی خاطرنشان کرد: برخی از تصاویری شامل عراق، سوریه و حتی خود شهید دانشگر یک جاهایی در این داستان می توانست به بهتر شدن مستند کمک کند که اگر این کار انجام می شد با کار بهتری روبرو بودیم. این تصاویر در واقع می توانست داستان این مستند را پررنگ تر کند.

حجت الاسلام ساسان فلاح فر هم که به عنوان کارشناس در این برنامه حضور داشت در سخنانی، گفت: ابتدا یک خداقوت ویژه ای به شما می گویم. زیرا در این زمانه ای که در آن قرار داریم پرداختن به موضوعات مقاومت و جبهه مقاومت بسیار اهمیت دارد و شما در این زمان وارد این عرصه شدید.

وی افزود: شهید دانشگری که در مستند «تا افق حلب» به آن پرداختید به تازگی از نوجوانی وارد دوره جوانی شده است. او به جبهه های نبرد با نیروهای داعش رفته و در آن کشورها اتفاق هایی برای او افتاده است. حالا ما در این مستند به سبک زندگی او می پردازیم تا ببینیم چگونه به این نقطه رسیده است.

فلاح فر ادامه داد: تا آنجایی که من اطلاع داشتم شهید دانشگر جدای از زندگی نظامی، زندگی فرهنگی داشته است. او یکی از اکران کننده های فعال جشنواره عمار بود. این موضوع نقطه اوج بزرگی برای این مستند می تواند باشد. زیرا او یک زندگی نظامی فرهنگی دارد و با یک کار فرهنگی به نقطه شهادت رسیده است.

دغدغه مند بودن، از موارد مهم کارگردانی است

وی خاطرنشان کرد: مستند «تا افق حلب» سبک زندگی را به مخاطبان نشان می دهد که یک جوان ایرانی در دنیایی که همه ما زندگی می کنیم توانسته نه از تهران و حاشیه آن بلکه از یک شهرستان به نقطه شهادت برسد. این اقدام به نظر من حرکت بسیار خوبی است.

محسن اردستانی هم در تکمیل صحبت های فلاح فر گفت: این موضوع که توفیق می شود تا برای شهدا کار کنید حتما دلیلی دارد. زیرا تا خود شهید اجازه ندهد نمی شود درمورد شهدا کاری را ساخت. پس حتما یک نگاهی از طرف شهید بوده که شما این مستند را تولید کردید و مطمئن باشید که در ادامه راه شیطان حتما به سراغ شما می آید تا شما را از مسیر خودتان دور کند.

وی افزود: یکی دیگر از مواردی که در کارگردانی بسیار مهم است دغدغه مند بودن کارگردان است. خوشبختانه شما از این امتیاز هم برخوردار هستید. زیرا به علت اینکه دوست شما بوده به دغدغه ای برای شما جهت ساخت این مستند تبدیل شده است.

اردستانی ادامه داد: یک نکته درمورد ساخت این مستند برای من جای سوال می ماند و آن اینکه با به تصویر کشیدن این شهید چه حرفی را می خواهید به مردم بزنید؟ زیرا همیشه یک کلیشه ای از شهدا در ذهن مردم است که این قبیل افراد همیشه در یک خانواده مذهبی به دنیا می آیند و نمازشب خوان هستند و به ناگاه به شهادت می رسند.

وی خاطرنشان کرد: اگر درمورد شهید دانشگر سوال می کنم به این دلیل است که به دلیل اینکه دوره ای را در سمنان گذارنده ام با وصیت نامه او آشنا شدم. من چند خط از وصیت نامه او را خواندن و آن را کولاک می دانم. بر همین اساس هم جای وصیتنامه او را در این مستند خالی می دانم. زیرا وصیتنامه حرف آخر یک شهید است.

تا افق حلب، یک روایت شخصی از شهید دانشگر است

علی پاجانی کارگردان مستند «تا افق حلب» هم در ادامه صحبت های اردستانی گفت: مطلب و پیامی را که خواستم از شهید دانشگر در مستند «تا افق حلب» به تصویر بکشم نوشتم به روایت علی پاجانی است. حتی به پدر شهید دانشگر هم گفتم که این مستند روایت من از این شهید بزرگوار است.

وی افزود: عباس دانشگر ابعاد مختلفی دارد و می شود کارهای فراوانی بر روی او انجام داد. روایت من رشد او است. رشد شهید دانشگر تا مقطع دبیرستان مقداری کند بود اما بعد از آن کمی سرعت گرفت و دو سال آخر زندگی خود رشد بسیار عجیبی داشت تا در نهایت به شهادت رسید.

حجت الاسلام ساسان فلاح فر در ادامه این برنامه گفت: در یک کار مستند چند عامل بسیار مهم است. نخست موسیقی است. لوگویی هم که در تیتراژ برای عنوان کار می آید بسیار مهم است. تیتراژ پایانی هم بسیار اهمیت دارد. زیرا در آن مرحله باید خستگی مخاطب از تن او خارج شود. بعد از تیتراژ پایانی است که مخاطبان می گویند مستند خوب یا بد است.

وی افزود: از طرف دیگر کپشن خوردن ها هم بسیار اهمیت دارد. به عبارتی بهتر نوع آوردن کپشن و نوع فونتی که برای آن استفاده می شود بسیار مهم است. بر همین اساس اسم کار خوب است اما در نهایت یک فونت است و از این روی می توانست از نظر رنگ هم مقداری زیباتر باشد.

محسن اردستانی هم در ادامه این برنامه گفت: خیلی خوب بود برای برخی از مطالبی که در این مستند بیان کردید مقدمه ای وجود داشت. هنوز هم منتظر هستم تا دلیل اینکه وصیتنامه شهید دانشگر را در این مستند نیاوردید به من بگوئید. زیرا آوردن آن بسیار مهم بود. وصیتنامه او نشان می دهد که چقدر فرد عمیقی است. مگر شما نمی خواستید رشد را در او نشان بدهید؟ به نظر من بهترین از این راهی برای نشان دادن رشد این شهید بزرگوار در مستند «تا افق حلب» وجود نداشت.

وی افزود: خیلی از دوستان به ما انتقاد می کردند که چرا در بحث مدافعان حرم  به موضوع دیدگاه آنها در ماجرای فتنه سال ۸۸ نمی پردازید؟ البته این حرف بسیار درستی است. شاید شما می توانستید با نوع پرداختن به شهید عباس دانشگر جواب این شبهه را بدهید که مدافعان حرم در برابر دریافت پول به عراق و سوریه اعزام می شدند.

حجت الاسلام ساسان فلاح فر هم در سخنان کوتاهی گفت: فیلم ها و آثار تولیدی ما خروجی روحیات ما است. شما در این مستند محبت بسیار زیادی به سردار اباذری داشتید. زیرا این مستند به نوعی برای شهید دانشگر نیست، بلکه مستند سردار اباذری است. به عبارتی بهتر مخطبان عظمت های سردار اباذری را بیشتر از ویژگی های شهید دانشگر متوجه می شویم.

علی پاجانی هم در پاسخ به فلاح فر گفت: چند دلیل داشت که سردار اباذری را در این مستند پررنگ کردم. اول اینکه شهید عباس دانشگر با سرداراباذری خیلی معاشرت داشت و همانند دو آینه دربرابر هم بودند و او سردار اباذری را حتی از پدر خودش هم بیشتر دوست داشت. دلیل دوم اینکه در فیلم عکسی نشان داده می شود که حضرت آقا ایستاده و سردار اباذری هم پشت ایشان قرار گرفته اند. دلیل سوم هم اینکه هیچ کس عباس دانشگر را به خوبی سردار اباذری نمی شناخت.

تقابل دو اسلام امریکایی و سیاسی باید دیده شود

نعمت الله سعیدی هم در انتهای این برنامه با اشاره به نقدهای محسن اردستانی و حجت الاسلام فلاح فر در سخنانی گفت: مستند «تا افق حلب» در چارچوب بحث دو نوع نقد زرگری و آسیب شناسانه قرار می گیرد و به نظر من باید آن را در دسته نقد زرگری قرار داد. این موضوع هم بسیار اهمیت دارد زیرا در حال حاضر کارهای پرغلط تری را رقبای ما می سازند و به مراتب بیشتر تشویق می شوند.

وی خطاب به کارگردان خاطرنشان کرد: با بسیاری از جزئیاتی که دوستان به آن اشاره می کردند موافق بودم. اما مشکلی که من داشتم درمورد تقابل اسلام سیاسی با اسلام اخلاقی و معنوی بود. اگر بخواهم مطلب مشخصی را به شما بیان کنم که برای کار بعدی خود که درمورد شهید می سازید از آن استفاده کنید باید بگویم که این تقابل دو اسلام در مستند تو نباید به این سمت برود که شهید خودمان را با اسلام آمریکایی، معنوی روایت کنیم.

سعیدی اضافه کرد: با نکته ای که درباره سردار اباذری بیان می شود هم کاملا موافق هستم. زیرا در برخی جاهای مستند به شکل رپرتاژ سردار اباذری درآمده است. اگر این امکان وجود داشته باشد که این موضوع را در مستند اصلاح کرد از این برداشت که جلوگیری می کند.

وی در پایان تصریح کرد: نکته آخر اینکه اگر آنچه شنیدم درست باشد و این مستند با بودجه دو الی سه میلیون تومان ساخته شده باشد واقعا شاهکار کردید.