مرضیه هاشمی، روزنامهنگار آمریکایی-ایرانی، مجری تلویزیون و دبیر جدید جشنواره مردمی فیلم عمار در گفتوگو با روزنامه تهران تایمز مشتاقانه از نقش رو به رشد جشنواره در نمایش هنر انقلابی و فراهم کردن بستری برای شنیده شدن صداهای کمفروغتر صحبت کرد.
هاشمی به بیان دیدگاهی برای توسعه دامنه جشنواره عمار فراتر از خاستگاههای منطقهای آن در راستای پذیرش چشماندازی جهانیتر پرداخت.
هاشمی گفت: «جشنواره عمار از زمان آغاز به کار توسط نادر طالبزاده، فیلمساز فقید ایرانی، در تقابل با رویدادهایی مانند جشنواره فیلم فجر فعالیت کرده است. این جشنواره به فیلمسازان انقلابی فرصت ارائه آثارشان و تبادل پیامهایی که اغلب نشنیده میمانند ارائه میدهد.» وی بر اهمیت کشف استعدادهای نوظهور به ویژه هنرمندان جوانی که دیدگاههایشان به روایت منحصر به فرد جشنواره کمک میکند، تاکید کرد.
هاشمی به عنوان دبیر جشنواره و داور بخشهای مختلف آن از آرمانهای جشنواره عمار برای گشودن بیشتر درهای جشنواره «نه فقط به روی ایران یا منطقه، بلکه به جهان» ابراز اشتیاق کرد. هدف این رویکرد جسورانه ایجاد اتحاد میان هنرمندان جبهه مقاومت که با هژمونی غربی مواجه هستند و اطمینان از فراهم شدن امکان لازم برای دیده شدن از طریق هنرشان برای آنهاست.
به سوی توسعه بینالمللی
هاشمی در پاسخ به پرسشی درباره گذار جشنواره عمار از یک رویداد بومی به یک رویداد بینالمللی، به لزوم رشد تدریجی آن اذعان کرد: «ما از ابتدا میدانستیم که پرش بیش از حد سریع میتواند موجب شکست ما شود. پیشرفت طبیعی آثاری را از مناطق همسایه مانند یمن به جشنواره آورده و به تدریج راه را برای عرضه جهانی بیشتر هموار میکند». وی بر اهمیت حفظ کیفیت آثار دریافتی نیز تاکید کرد.
وی افزود: «با این وجود در جهانی مملو از سانسور، بسیاری از هنرمندان به ویژه هنرمندان کشورهای غربی به دنبال بسترهایی برای تبادل حقایق خود هستند. بسیار مهم است که با آنها ارتباط برقرار کنیم و آثارشان را به نمایش بگذاریم. اولویت کنونی ما روابط عمومی موثر است – اطلاعرسانی درباره جشنواره عمار و آنچه از آن حمایت میکند.»
نماد هنر انقلابی
هاشمی تمایز روشنی بین جشنواره عمار و جشنوارههای اصلی که به نظر او اغلب سبکهای غربی را تقلید میکنند بیان کرد. او گفت: «هدف ما این نیست که یک فرمول هالیوودی را تکرار کنیم، بلکه قصد داریم روایتهای واقعی را که با احساسات ضدامپریالیستی سروکار دارند برجسته کنیم. هدف ما این است که به دیدگاههای نادیده گرفته شده فرصت ابراز داده و داستانهای آنها را با جهان به اشتراک بگذاریم.»
هاشمی با توجه به واقعیت حیاتی رسانه معاصر و اثر آن بر روایتهای پیرامون جنبشهای مقاومت اذعان داشت در حالی که رسانههای غربی قدرت قابلتوجهی دارند، این نفوذ در حال کاهش است. وی خاطرنشان کرد: «همانطور که مردم پس از انقلاب ایران را دست کم گرفتند، حالا شروع به دیدن واقعیتهای چندوجهی تقابلات جهانی کردهاند که تصورات غلط قبلی را به چالش میکشد.»
تاکید بر قهرمانی در ناملایمات
هاشمی جایزه وفا را نیز معرفی کرد، جایزهای به نام وفا العُدینی، خبرنگار و فعال فلسطینی که به همراه خانوادهاش در حمله هوایی اسرائیل در اواخر سپتامبر به شهادت رسیدند. هاشمی گفت: «این روزها شاهد هدف قرار دادن سیستماتیک خبرنگاران و تلاش برای ساکت کردن آنها توسط رژیم صهیونیستی هستیم. هرگز چنین چیزی را در چنین مقیاسی ندیدهایم.»
همچنین ادامه داد: «هدف این جایزه تقدیر از خبرنگارانیست که جان خود را برای تبادل حقیقت به خطر می اندازند. این کار موضعگیری علیه خاموش کردن این صداها و گواهی بر ایثار کسانیست که برای افشای واقعیت موجود در میدان تلاش میکنند.»
هاشمی با در نظر گرفتن نقش فیلمسازی در زمان فشار و سانسور همهجانبه، فیلمسازان را تشویق کرد تا بجای تکیه بر روایتهای فیلمنامهای، داستانهای واقعی را به تصویر بکشند. او گفت: «مخاطبان امروزی تشنه واقعیت هستند. دوران فانتزیهای بزرگ گذشته است. مردم میخواهند حقیقت قهرمانانشان را ببینند». او اظهار داشت فرصتی بینظیر برای فیلمسازان وجود دارد تا داستانسرایی را از نو تعریف کنند.
وی افزود: «در این زمانه که واقعیتهای باورنکردنی در حال وقوع است که صرفا نیاز به بازنمایی دارند، به ابرقهرمانان تخیلی و جعلی نیازی نداریم. قهرمانانی باورنکردنی داریم که شایسته این هستند که همانطور که هستند دیده شوند.»
هاشمی اضافه کرد: «برای فیلمسازان و مستندسازان ما مهم است که این افراد را برجسته کنند. من معتقدم که جهان، تمام دنیا، پس از آنچه در یک سال گذشته شاهد بودیم علاقه زیادی به دانستن حقیقت قهرمانان واقعی از جمله سپهبد قاسم سلیمانی و آنچه او انجام داد، خواهند داشت.
در بیشتر موارد مردم علاقه دارند بدانند او چگونه علیه تروریسم مبارزه کرد و چگونه جان خود را، نه تنها برای ایران بلکه برای کل منطقه فدا کرد. یا شهید سنوار را در نظر بگیرید. در این موارد باید واقعیت را منعکس کنیم. ما ابرقهرمانان واقعی داریم. فقط باید به جهانیان نشان دهیم که آنها چه کسانی هستند و حقیقت را در مورد آنها ارائه کنیم.»
وی در ادامه توضیح داد: «برای انجام این کار راه چالشبرانگیزی در پیش داریم، زیرا مخاطبان غربی گمراه شدهاند و تصویری منفی از این قهرمانان واقعی به آنها ارائه کردهاند. اول باید بر آن روایت غلبه کنیم. باید سخت کار کنیم، شکی در این نیست.»
وی خاطرنشان کرد: «ما با بیش از صد سال پروپاگاندا دست و پنجه نرم میکنیم و واقعیت تاسفبار این است که غربیها و رژیم اسرائیل در انتشار اخبار جعلی و اکاذیب هیچ خط قرمزی ندارند، در حالی که ما خط قرمزهای خود را داریم.
با این وجود معتقدم مردم حالا بسیار بیشتر از قبل از 7 اکتبر برای شنیدن حقیقت آماده هستند. وقایع سال گذشته بسیاری از باورهای نادرست آنها را در هم شکسته است. مناقشات جاری و نسلکشی در غزه مردم را بر آن داشته تا همه چیز را زیر سوال ببرند.»
آینده عمار: چشماندازی جمعی
با نگاه به دهه آتی، هاشمی ابراز امیدواری کرد که جشنواره عمار به یک مجمع بزرگ برای جبهه ضدامپریالیستی تبدیل شود. هاشمی گفت: «با تغییر پویایی قدرت در جهان، به ویژه از غرب به شرق، جشنواره عمار میتواند به عنوان پلی برای متحد کردن هنرمندان سراسر جهان عمل کند. با هم میتوانیم نه تنها از مسلمانان، بلکه از هر کسی که در برابر ظلم مقاومت میکند حمایت کنیم.
این جشنواره اکنون جایگاه قابل توجهی بین مردم ستمدیده دارد. قبل از شروع این مصاحبه ویدئویی از بچههای غزه به دستم رسید که در آن از من و جشنواره عمار با مهربانی یاد کرده و حمایت خود را اعلام کردند. میخواهم از این فرصت استفاده و از آنها تشکر کنم و بگویم که ما واقعا قدردان حمایت آنها از جشنواره هستیم. مشتاقانه منتظر دریافت آثاری از غزه برای شرکت در جشنواره هستیم.»
هاشمی در پایان بر اهمیت هنرنمایی در مبارزه با نسلکشی و بازنمایی حقیقت آنچه در جهان میگذرد تاکید کرد. در خاتمه گفت: «الان زمان حساسی برای هنرمندان است تا بسیج شوند، روایتهای خود را ارائه کنند و به جهان یادآوری کنند که حقیقت با ماست.»
در حالی که جشنواره مردمی فیلم عمار برای نشست آتی خود آماده میشود، نگاه هاشمی اطمینان میدهد که این جشنواره همچنان چراغ راه هنر انقلابی و مقاومت خواهد بود و از صداهایی که وضعیت موجود را به چالش کشیده و در عین حال رشد هنری و همبستگی در سراسر جهان را تقویت میکنند دعوت میکند.
جشنواره مردمی فیلم عمار به دنبال نمایش مشارکتهای هنری متنوع و حمایت از جنبشهاییست که از طریق هنر از مرزها فراتر میروند. ماموریت این جشنواره تقویت صداهاییست که روایتهای ظالمانه را به چالش کشیده و مشارکت فعال همه اقشار جامعه را تشویق میکنند.
جشنواره مردمی فیلم عمار در 14 دوره قبلی خود بر تعالی صدای افرادی که در برابر برنامههایی با هدف ترویج بیتوجهی و تحریف مقاوم ماندهاند تمرکز کرده است، هنر را وسیلهای برای اتحاد میداند و از افراد میخواهد پیرامون اصول مشترک عدالت و برابری گرد هم آیند. این جشنواره امسال با هدف بررسی بیشتر تعامل پویا بین مبارزه اجتماعی و بیان هنری، با تاکید بر اینکه همه جوامع صرف نظر از مرزهای جغرافیایی، قومی و اجتماعی، نقشی حیاتی در خلق و مصرف هنر دارند، برگزار میشود.
جشنواره مردمی فیلم عمار در سال 2010 توسط تعدادی از چهرههای انقلابی ایران به منظور تجلیل از آثار ویدئویی و هنری با موضوعاتی چون مقاومت و انقلاب تاسیس شد. نام جشنواره از نام عمار یاسر یکی از اصحاب نزدیک پیامبر (ص) گرفته شده است.
پانزدهمین دوره این جشنواره آذر ماه در تهران و چند شهر دیگر ایران برگزار میشود.