آنچه که در دومین روز از جشنواره عمار گذشت

دومین روز جشنواره مردمی فیلم عمار، ۹ دی‌ماه ۱۴۰۳، در سینما بهمن تهران با اکران ۱۶ پویانمایی، ۸ نماهنگ، ۱۹ مستند و برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌های تخصصی برگزار شد. از مهم‌ترین برنامه‌ها، اکران مستند «بهای آزادی» به کارگردانی علی سرو درباره شهادت شهید روح‌الله عجمیان، نشست تخصصی «سینما و بازنمایی خانواده مقاوم» با حضور حجت‌الاسلام محمد برمایی و کارگاه «مبانی یادداشت‌نویسی» با حضور سید علی سیدان بود. همچنین، مستند «تروکاژ ۲» نیز به نمایش درآمد و جشنواره با حضور چهره‌های شاخص و استقبال گسترده پایان یافت.

در دومین روز از جشنواره مردمی فیلم عمار، ۱۶ پویانمایی، ۸ نماهنگ، و ۱۹ مستند به نمایش درآمد. همچنین نشست تخصصی «سینما و بازنمایی خانواده مقاوم» با حضور حجت‌الاسلام محمد برمایی، کارگاه «مبانی یادداشت‌نویسی» با حضور سید علی سیدان، و نشست خبری مستند «بهای آزادی» با حضور علی سرو، کارگردان مستند، و دوست شهید روح‌الله عجمیان برگزار شد.

رونمایی از مستند «بهای آزادی»

در این روز، مستند «بهای آزادی» به کارگردانی علی سرو با حضور عوامل آن در سینما بهمن تهران اکران شد. این مستند به بررسی زمینه‌های شهادت شهید روح‌الله عجمیان و به تصویر کشیدن صحنه شهادت وی پرداخته است.

در نشست خبری این فیلم، علی سرو کارگردان مستند اظهار کرد: «صادقانه بگویم دیدگاهی که دوستان نسبت به مستند داشتند بیشتر به‌عنوان یک یادواره و تأکید بر شهادت و اتفاقات پیرامون آن بود، اما ما تلاش کردیم تا به‌طور ساختارشکن جلو برویم و مستندی آوانگارد و موزیکال بسازیم که برای قشر مخاطب‌مان جذاب باشد.»

علی سرو در ادامه به جستجوی خود برای ایجاد نقطه‌عطف‌های داستانی در مستند اشاره کرد و گفت: «ما در پی پیرنگ‌ها و نقطه‌عطف‌های داستانی بودیم. «حدیث نجفی» یکی از این نقطه‌عطف‌ها بود که حرف‌های ما در این بخش تا حد زیادی ناگفته ماند. نقطه‌عطف دوم نیز اتفاقات روی پل و بسته شدن در بهشت سکینه بود که هیچ‌گاه پاسخ شفاف و روشنی در این زمینه دریافت نکردیم. بحث شهادت شهید عجمیان نیز نقطه‌عطف سوم و اصلی این مستند است.»

وی همچنین به جنبه‌های احساسی تحقیقات مستند پرداخت و افزود: «تصاویری را دیدم و چیزهایی را شنیدم که خیلی من را منقلب کرد. امیدوارم هیچکس نبیند و نشنود. کاش این تصاویر پاک شود.»

علی سرو درباره بخش‌های حذف‌شده از مستند گفت: «پانزده دقیقه از کار با بی‌رحمی تمام حذف شد. بخشی از آن شاید بزرگترین نقطه‌عطفی بود که من به خاطر آن این مستند را ساختم. با خون دل بطن مستند را حفظ کردم و تلاش کردم تصویری چندوجهی از شهید ارائه بدهم.» وی همچنین توضیح داد: «تلاش کردیم خیلی به شخص شهید و خانواده‌اش نپردازیم چرا که پیش از این در دیگر آثار پرداخته شده بود. موضوع اصلی مستند ما این بود که لحظات تعیین‌کننده سرنوشت آدم‌ها هستند. حقیقت این است که همه این آدم‌ها از یک جامعه بیرون آمده‌ بودند و همه در یک شرایط اقتصادی و اجتماعی قرار داشتند.»

در ادامه، دوست و هم‌رزم شهید عجمیان درباره ویژگی‌های شخصیتی شهید اشاره کرد و گفت: «روح‌الله صداقتی را داشت که همه مردمان لر دارند. شهید عجمیان پیش از شهادت می‌گفت اگر شهید شدم هرچه می‌خواهید بگویید، ولی در مورد من دروغ نگویید.»

وی در ادامه درباره شهادت شهید عجمیان افزود: «به عقیده من تنها دلیل شهادت روح‌الله احترام به پدر و مادر بود. مدتی پیش از شهادت، پیش مادر شهید رفتیم تا صحبت کنیم. مادر شهید گفت: شما زن و بچه دارید، عیبی ندارد که بچه من فدا شود چون خدا خواسته بود که فدای انقلاب شود.»

غلامی در ادامه با اشاره به ساده‌زیستی شهید عجمیان گفت: «شهید پوتین نداشت که بپوشد و با کفش‌های کارش برای ماموریت‌ها می‌آمد. همیشه به او می‌گفتم با این کفش‌ها سر می‌خوری و گیر می‌افتی. آن روز هم قرار نبود بیاید. ما آن روز فقط رفتیم که راه را برای ماموران نیروی انتظامی باز کنیم که این اتفاق افتاد. هیچ کس جز حکومت صهیونیست از خون و خونریزی خوشحال نمی‌شود.»

علی سرو در پایان با تأکید بر هدف اصلی مستند افزود: «هدف نهایی ما از ساخت این مستند این بود که این حقیقت را پیش روی یک جوان قرار دهیم تا اگر دفعه بعد چنین اتفاقی افتاد، جوان ما جلوی چنین اتفاقی را بگیرد و رقم‌زننده آن نباشد.»

در پایان این نشست، استادکار شهید روح‌الله عجمیان که یکی از مهمانان ویژه این اکران بود، در حاشیه مراسم گفت: «روح‌الله مانند بقیه و همه کسانی که معترض بودند و مطالبه داشتند، بود؛ اما به وطن خود پشت نمی‌کرد. او علاقه نداشت اسم خائن و خیانتکار رویش باشد. او انتخاب شد و ماندگار شد.»

اکران فیلم «آپارتچی»

فیلم سینمایی «آپارتچی»، که بر اساس کتاب خاطرات جلیل اسدی طایفی ساخته شده است، به کارگردانی علی طاهرفر و تهیه‌کنندگی سجاد نصراللهی‌نسب، در دومین روز از جشنواره مردمی عمار در سالن 2 سینما بهمن به نمایش درآمد. این اثر پیش‌تر در بخش نگاه نو چهل‌و‌دومین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمده و با استقبال چشمگیری مواجه شده است.

خانواده محور تولیدات سینمایی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد برمایی، کارشناس مذهبی رسانه ملی، در حاشیه برگزاری پانزدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار و نشست تخصصی «سینما و بازنمایی خانواده مقاوم» که در سینما بهمن برگزار شد، گفت: «ما اگر خانواده را واقعاً مقدم می‌شماریم، باید در تمامی ژانرها به خانواده توجه داشته باشیم. حتی اگر فیلم فلسفی یا درباره هر موضوع دیگری ساخته می‌شود، باید توجه شود که مخاطب اول آن خانواده است، نه فرد. در این جشنواره نیز مخاطب تنها عماریون نیستند، بلکه خانواده عماریون هستند.»

وی با اشاره به اینکه سینمای ایران در دهه‌های گذشته در مسیر رشد و تکامل خانواده مقاوم حرکت نکرده است، بیان کرد: «متأسفانه ما در حوزه هنر مقاومت خانواده، آثار خوبی در سینما به حد لازم تولید نکرده‌ایم. امیدوارم جشنواره عمار فرصت مناسبی برای فیلمسازان باشد تا از هنر مقاومت خانواده، که دارای قصه‌های ارزشمند است، برای ساخت آثار فاخر سینمایی اقتباس کنند.»

حجت‌الاسلام برمایی ادامه داد: «مقاوم بودن یک خانواده به این معناست که هویت آن بر اساس باورهای بومی و دینی ما شکل گیرد و مواجهه خانواده با مسائل بر پایه این باورها برنامه‌ریزی شود. خانواده مقاوم نیازمند رویکردی توحیدی است.»

این کارشناس رسانه، با اشاره به حضور مادر شهیدان خالقی‌پور در جلسه، بیان کرد: «در یکی از گفت‌وگوهایم با مادر شهیدان خالقی‌پور، ایشان گفتند که در یک روز، پیکر هر دو پسر شهیدم را برایم آوردند. در حالی که همه در حال گریه بودند، من از حضرت زینب (س) برای استواری و محکم بودن یاری خواستم. مادران بزرگوار شهدا، الگویی شایسته برای خانواده‌های مقاوم هستند.

حجت‌الاسلام برمایی با اشاره به جایگاه امید در خانواده ایرانی و ریشه‌های توحیدی آن تصریح کرد: «شاخص امیدی که در خانواده ایرانی وجود دارد، بر مبنای نگاه توحیدی شکل گرفته است و این ویژگی در زندگی اجتماعی بسیاری از خانواده‌ها نمود پیدا می‌کند. اما متأسفانه در آثار سینمایی، چنین ویژگی‌ای در خانواده‌ها دیده نمی‌شود. اگر قرار است مفهوم خانواده مقاوم را بپذیریم، نباید به آن برچسب خاصی بزنیم. خانواده مقاوم صرفاً به معنای خانواده حزب‌اللهی نیست، بلکه می‌توان آن را معادل خانواده عرفی ایرانی دانست.»

حجت‌الاسلام برمایی در ادامه با تأکید بر اهمیت جایگاه خانواده در جامعه افزود: «خانواده صرفاً یک ویترین نیست، بلکه عمق تمام اتفاقات اجتماعی از درون آن شکل می‌گیرد. برای تصویرسازی خانواده مقاوم در آثار نمایشی، نیازمند زیرساخت‌هایی هستیم که ارزش‌های این نهاد را تقویت و شارژ کنند. نکته مهم دیگر این است که در خانواده ایرانی، مقاوم‌سازی درونی به‌صورت طبیعی اتفاق می‌افتد، اما این ویژگی مثبت باید به شکلی ملموس و بیرونی نیز نمود پیدا کند، به‌ویژه در مواجهه با مشکلات اجتماعی.»

این کارشناس رسانه در پایان با اشاره به کاستی‌های سینمای ایران در بازنمایی خانواده ایرانی در حوزه فرهنگی، بیان کرد: «باید از کمال‌گرایی فاصله بگیریم و به این واقعیت توجه کنیم که خانواده مقاوم در عرف خود زندگی می‌کند و مقاومت آن باید عرفی باشد. اگر جشنواره عمار بتواند جریانی از نقد منصفانه حکمرانی در خانواده مقاوم را مورد توجه قرار دهد، می‌توان به دست‌یابی به موفقیت نسبی در این زمینه امیدوار بود.»

مستند تحسین‌شده نادر طالب‌زاده، دوباره در جشنواره عمار

مستند «تروکاژ 2» که به تحلیل نقش سلبریتی‌ها در شکل‌دهی به افکار عمومی در رویدادهای مختلف می‌پردازد در دومین روز عمار اکران شد. این اثر ابتدا به بررسی جایگاه این قشر در سینمای حرفه‌ای جهان و قوانین سخت‌گیرانه کمپانی‌های رسانه‌ای مانند هالیوود می‌پردازد. در ادامه، با اشاره به قوانین مربوط به اخذ روادید آمریکا، فعالیت‌های سیاسی برخی از چهره‌های شناخته‌شده در ایران را زیر ذره‌بین قرار می‌دهد.

دومین روز از جشنواره مردمی عمار با استقبال گسترده از سوی مخاطبان و حضور پدر شهید سلمان امیراحمدی، مادر شهید کمندیان و محمد غلامی، دوست و هم‌رزم شهید روح‌الله عجمیان، به کار خود پایان داد.