خانه » اخبار » ضرورت وجود صدا انتقال پیام است /صدابردار مستند هر لحظه باید آماده باشد

به گزارش «عمار فیلم»، کارگاه آموزشی «صدابرداری در مستند» در حاشیه نهمین جشنواره عمار در سینمافلسطین با حضور مرتضی شمس، پژوهشگر حوزه رسانه و مدرس صدابرداری برگزار شد.

در ابتدای این کارگاه در حاشیه نهمین جشنواره عمار مرتضی شمس، مدرس سینما و دکترای ارتباطات که مدرس این کارگاه بود، به بیان تعاریف در بحث زیبایی شناسی و اینکه صدا در رسانه چه جایگاهی دارد پرداخت.
این مدرس سینما گفت: ضرورت وجود صدا انتقال پیام است و وظیفه صدابردار نیز کمک به انتقال پیام است. در رسانه ای مانند رادیو همه چیز بر عهده صداست که کار اصلی انتقال پیام را صدا انجام می دهد. اما در کار تصویر، صدا و تصویر هر دو در کنار هم کار انتقال پیام را انجام می دهد.

شمس با بیان اینکه تصویر محدودیت هایی دارد که صدا ندارد، عنوان کرد: در فضای پرسپکتیو صدا را بهتر درک می کنیم و محدودیت های تصویر در آن وجود ندارد. نگاه کردن به تصویر، عامدانه است ولی شنیدن صدا عامدانه نیست و صدا به صورت ناخواسته شنیده می شود. ما صدا را بر اساس برداشت خودمان تجزیه و تحلیل می کنیم. این عوامل باعث می شود انتقال حس بین صدا و تصویر بیشتر شود.

این پژوهشگر در ادامه گفت: جایی که صدا تولید و انتقال داده می شود اتاق اکوستیک نامیده می شود. ما می توانیم صدا را به چند دسته تقسیم کنیم. صدای انسان(طبیعی)، موسیقی(غیرطبیعی)، افکت(صدای مصنوعی)، نویز و آمبیانس. در افکت، صدایی که تولید می شود می تواند در جاهای دیگر استفاده شود که نسبت به فضایی که تصویربرداری می شود اضافی است و بیشتر به انتقال پیام کمک می کند. آمبیانس به ترکیبی از صداهای مختلف می گویند که صدای طبیعی محیط است. نویز نیز صدای تعریف نشده است که در صدای طبیعی اختلال ایجاد می کند. شاخص ترین نرم افزارهایی که در این حوزه وجود دارد ادوب، کیوبیس، سونار است.

شمس توضیح داد: صدابرداری به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می شود. در محیط داخلی بازتاب و انعکاس صدا مهم است. در محیط خارجی آمبیانس بیشتر است ولی در محیط داخلی ورود و خروج صدا را محدود و در اصطلاح ایزولاسیون می کنند. یک صدابردار باید صداهای طبیعی را بدون کمترین دستکاری تحویل دهد. منعکس کننده های صدا گوشه های اتاق و زیر گنبدها هستند و فضا را برای بازتاب صدا مهیا می کنند. پس در محیط داخلی، پخشایی مهم است تا صدا به صورت یکسان در تمام فضای اتاق شنیده شود.

این مدرس سینما تاکید کرد: مستندساز مانند کسی است که چراغ قوه در دست دارد و قصد دارد مردم جایی را که او با چراغ قوه‌اش نورانی می کند، ببینند. مستندساز را می تواند در قالب های مختلفی از قبیل تاریخی، داستانی، کوتاه و… فیلم بسازد. از این رو دست مستندساز برای ساخت فیلم باز است و می‌تواند حقایقی را که می خواهد برای مخاطب نمایان کند و از زوایای دیگر جزئیات را به مخاطب منتقل کند. همچنین آگاهی و اطلاعات لازم را درباره آن موضوع بدهد.

وی با اشاره به تفاوت های ژانرهای مختلف سینما، یادآور شد: ما در برخی از مستندها همانند فیلم های سینمایی با سکانس و پلان روبرو هستیم، در حالی که در مستندهای نمایشی این گونه نیستند. در مستندها کار صدابردار بسیار دشوارتر است و هر لحظه باید آماده ضبط با بهترین کیفیت باشد. این موضوع صدابردار مستند را نیز متمایز می کند. محدودیت های مستند و مستند نمایشی در محیط (داخلی و خارجی) است. در محیط خارجی صدابردار آن آزادی عمل را ندارد، ممکن است بخواهد صدایی را از فاصله طولانی ضبط کند. اینجا صدابردار فرصت جبران و تصحیح هم ندارد لذا باید ملاحظاتی را در نظر بگیرد.

این مدرس با بیان اینکه صدابردار مستند تجهیزات متفاوتی دارد، خاطرنشان کرد: صدابردار مستند هر لحظه باید آمده باشد و این موضوع صدابرداری مستند را دشوارتر می کند. صدابردار مستند ابزار و تجربه دارد و می داند که طبیعی بودن صدا در مستند بسیار مهم است. او باید طوری صدا را بگیرد که کسی متوجه نشود. هر لحظه در کار صدابرداری مستند ممکن است اتفاقات غیرقابل پیش بینی رخ دهد.

در بخش دیگری از این کارگاه، شمس به معرفی وسایل و تجهیزات صدابرداری، کابل ها و ورودی ها پرداخت و گفت: ورودی های صدا روی دوربین عبارتند از گین، فانتوم پاور و کلید اتو منوآل. بهتر است برای صدابرداری مستند از کلید منوآل استفاده کنید. این کار باعث می شود که اگر صدا در حین ضبط کم باشد، گین به طور خودکار زیاد شود و اگر صدای در حال ضبط بلند باشد، گین کم شود. پس سعی کنیم کلید را روی اتو نگذاریم چون در این صورت یک تِرک صدا داریم که هیچ کنترلی روی آن نخواهیم داشت.