به گزارش راه نوشت، داوود مرادیان، مستندساز و مدیر مرکز مستند روایت فتح در کارگاه «فهم فیلم» در حاشیه دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار در سینمافلسطین، در سخنانی با اشاره به تفاوتهای داستان و قصه گفت: در فیلمهایی که از بچه حزبالهیها دربارهی عراق و کشورهای جریان مقاومت ساخته شده است، شاهد هستیم روایتی وجود ندارد. غیر از مستند «سوریه یک بحران» که یک مستند روایی است و ماجرای سوریه را بررسی میکند هیچ مستندی را سراغ نداریم که سپهری از ماجرا را به ما ارائه دهد. مشکل این مسئله، این است که در آموزش مستندسازی بحران به ما میگویند شما در وضعیت بحران دوربین را فقط روشن نگه دارید و فرار کنید درحالی که برای مستندسازی بحران باید سپهر روایی داشته باشیم.
این مدرس مستندسازی با اشاره به سبک فیلمسازی غلط تاکید کرد: بسیاری از این مستندهای تولید شده هیچ وقت مخاطب را به یک سپهر کلی از شیعیان و ماجرا نمیرساند و بلکه همواره مخاطب را در یک گنگی قرار میدهد. این گنگی ذهنی باعث میشود ثبت فیلمسازی غلط بماند. اگرچه این نوع تصاویر نیز باید ثبت بشود اما با چنین مستندسازانی فقط میتوان قرارداد ثبت آرشیو یا قرار داد ساخت مستند خرده روایت بست، برای ماندگاری باید روایت و داستان سوریه را تصویرسازی کرد.
مرادیان درخصوص مطالبهی رهبر انقلاب از مستندسازان برای ثبت ماجرای کرونا عنوان کرد: اگر نخواهیم داستان کرونا را کامل تصویر نکنیم، ماجرا ماندگار نمیشود و صرفاً تصویر کردن چند طلبه و بچههای جهادی منجر به ماندگاری ماجرا نخواهد شد بلکه با این فعالیتها توانستهایم چند مستند حسی بسازیم که باب طبع روشنفکرهاست. بهخاطراینکه روایت حسی میکنیم و مدت اندکی، حس مخاطب درگیر میشود اما به او سپهر ماجرا و گناهکار و عدم گناهکار، قاتل و مقتول را نشان نمیدهیم بنابراین همیشه جای این دو گم است و قابل دستکاری است.
وی با تاکید براینکه در مستندسازی مهم است کجا چه چیزی را روایت کنیم، گفت: سپهر ماجرا حسی نیست. اگر در تلویزیون و در برنامهی مستند شعارگونه حرف بزنیم حتماً کار نمیگیرد و مخاطب را از دست خواهیم داد و نتیجه این کار جذب مخاطب برای مستندهای شبکههای ماهوارهای خواهد شد. البته روایت حسی خوب است اما باید در دل روایت، سپهر ماجرا باید قرار داده شود.
مدیر مرکز مستند روایت فتح خطاب به حاضران اظهار داشت: برای اینکه متوجه منظور من از روایت حسی شوید حتماً مستند «برای سماء» را ببینید؛ این مستند اسکار گرفته را ببینید تا متوجه شوید روایت حسی، وقتی مقداری همراه با روایت رخدادی شود چگونه مخاطب را دیوانه میکند.
مرادیان با بیان اینکه مستندساز بحران باید از حسن و قبحهایی ذاتی که در همهی جوامع مشترک است، بهره بگیرد، گفت: تجاوز و خیانت همه جا بد است؛ مستندساز اگر اینها را بلد باشد میتواند با همینها قصه خودش را برای مخاطب بگوید.
وی با تاکید براینکه اجزای روایت در مستندسازی باید پیشبرندهی داستان باشند، اظهار داشت: تصویر بیربط نباید در مستند بهکار بست بلکه اجرای روایت باید حرکت داشته باشد. کسی که نفهمد در فیلمهای کیارستمی در هر پلان داستان را در پلان بعدی حرکت میدهد، فکر میکند کیارستمی کارت پستال گیر بوده است! لذا کارکرد هر پلان گفتن داستان و جلو بردن آن در مستند و داستانی است.
مرادیان با اشاره به موفقیت مهدی نقویان در مستندسازی و داستانگویی در مستند عنوان کرد: علت موفقیت مهدی نقویان در داستانگویی مستند، بخاطر علاقهی شخصی او به رمان و داستان است. او بسیار کتاب و رمان میخواند و به همین خاطر، در مستندهایش داستان به مخاطب ارائه میدهد.
گفتنی است دوازدهمین جشنواره مردمی فیلم عمار، از شنبه ۱۸ دی ماه شروع شده و تا ۲۳ دی ماه، آثار جشنواره در این مراسم، در سینمافلسطین تهران و به صورت مجازی در Ammaryar.ir به نمایش درمیآیند. آیین اختتامیه جشنواره عمار نیز ۲۴ دی ماه با تقدیر از برگزیدگان بخشهای مسابقه مستند و داستانی و پاسداشت مسعود جعفری جوزانی برگزار میشود.