پر کردن جای خالی تاریخ شفاهی در تلویزیون

به مناسبت فرا رسیدن 13 آبان، سالروز تسخیر لانه جاسوسی، سری دوم از برنامه تلویزیونی «گنج» با موضوع استکبارستیزی از

به گزارش «روباط عمومی جشنواره عمار» و به نقل از روزنامه وطن امروز، تاریخ معاصر ایران بی‌تردید یکی از سینمایی‌ترین تاریخ‌های معاصر و پر سوژه برای تولیدات هنری است.

فراز و نشیب و وقایع گوناگون و محیرالعقولی که در ۱۰۰سال اخیر در این کشور روی داده است، آنقدر جذاب و قابل پرداخت است که سینماگران نمی‌توانند آنها را در نظر نگیرند. اگرچه قاطبه سینما به دلیل انگیزه‌هایی غیرسینمایی، این وقایع را سانسور می‌کنند و آنها را نادیده می‌گیرند. مواجهه‌ای که حتی برای سال‌ها در تلویزیون نیز شاهد آن بوده‌ایم. سانسور وقایع تاریخی و پراهمیت و برخوردهای مناسبتی و صرفا شعاری با رویدادهای مهم انقلاب، رویه‌ای بوده که زمان زیادی برای اصلاح آن نیاز است.

برنامه تلویزیونی گنج

در این بین معدود برنامه‌های تلویزیونی با پرداخت‌هایی هنری و ظرافتمندی تمام در تلاشند با رویکردی تازه و مواجهه‌ای نو شنیده‌نشده‌ها و دیده‌نشده‌های تاریخ معاصر را در قالب برنامه‌هایی جذاب به مخاطبان ارائه کنند. به مناسبت فرا رسیدن ۱۳ آبان سالروز تسخیر لانه جاسوسی، دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی دومین سری از برنامه تلویزیونی «گنج» را با موضوع استکبارستیزی و روز دانش‌آموز تولید کرده است که این روزها روی آنتن شبکه ۳ می‌رود.

محمدحسین بزرگی، مسؤول دفتر تولیدات تلویزیونی «راه» درباره سری جدید برنامه گنج به گفت: مبنای برنامه پرداختن به تاریخ شفاهی استکبارستیزی است و احساس کردیم این ایام زمان مناسبی برای پخش این برنامه در تلویزیون است.

وی افزود: واحد تاریخ شفاهی دفتر مطالعات جبهه فرهنگی روی موضوعاتی که کمتر در رسانه‌ها بویژه رسانه ملی دیده شده است، تکیه می‌کند. از این منظر ما تلاش کردیم به اتفاقاتی حول ماجرای تسخیر سفارت که شنیده نشده یا روایتی از آنها در رسانه مطرح نشده بپردازیم.

اتفاقاتی که یا بیان نشده یا کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بزرگی درباره ساختار و شکل برنامه نیز گفت: ما یک گفت‌وگوی محوری داریم که به ۳ بخش اصلی تقسیم می‌شود و انواع مواجهه‌ها با استکبار و اتفاقاتی که برای مردم ایران رخ داده است را روایت می‌کند. مثلا یک گروه از میهمانان برنامه خانواده شهدای گروگان‌های سفارت ایران در انگلستان هستند.

حتما اطلاع دارید که سال ۵۸ به سفارت ما در انگلستان حمله شد و ۲ نفر از کارمندان سفارت شهید شدند. این موضوع در رسانه‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. نخستین مراسم رسمی برای این دو شهید سال ۸۶ گرفته می‌شود. یا جنس دیگری از میهمانان ما در این برنامه دانش‌آموزانی هستند که در راهپیمایی‌های بیرون سفارت و بعد از واقعه تسخیر شرکت کرده‌اند. یکی از پرتعداد‌ترین این راهپیمایی‌ها را دانش‌آموزان گرمساری صورت داده‌اند.

ما موضوع گروگانگیری مستندسازان ایرانی در عراق توسط نیروهای آمریکایی را هم مطرح کرده‌ایم. تهیه‌کننده برنامه گنج درباره روایت‌های مطرح‌شده در این برنامه با اشاره به «دست اول» بودن این روایت‌ها می‌افزاید: یکی از روایت‌های ما روایت یکی از خانم‌های حاضر در ماجرای تسخیر است که با یکی از گروگان‌هایی که تصمیم به فرار داشته درگیر می‌شود.

برنامه تلویزیونی گنج

وی درباره بخش‌های بعدی برنامه نیز افزود: علاوه بر بخش گفت‌وگو، بخش ویژه دیگری نیز داریم که سردار سیف‌اللهی که جزو تسخیرکنندگان لانه جاسوسی بودند، سر کلاسی در دبیرستان برای دانش‌آموزان خاطرات‌شان را تعریف می‌کنند. خاطراتی که بخش‌های مهمی از آن شنیده نشده است. در بخش پایانی برنامه هم به پرواز ۶۵۵ که هواپیمای ایرانی مورد اصابت موشک ناو آمریکایی قرار گرفت، می‌پردازیم.

مستندی درباره شهدای پرواز ایرباس که در حال ساخت هست و ما با خانواده شهدایی که در این پرواز حضور داشتند گفت‌وگو کرده‌ایم. بزرگی افزود: شرایطی که برای برنامه‌های مشابه ایجاد شده می‌تواند خلأیی که طی این سال‌ها در پرداختن به تاریخ شفاهی وجود داشته برطرف شود.

برخی احساس می‌کنند ماجرای تسخیر سفارت محدود به ساختمان سفارت در ۴۴۴ روز است اما واقعیت‌های بیرونی فراوانی وجود دارد که در این سال‌ها در رسانه‌ها مطرح نشده است. ما حتی در دکور برنامه و آیتم‌های برنامه تلاش کردیم فضای روایت تاریخ شفاهی را به وجود بیاوریم.

وی درباره برنامه‌های آتی دفتر راه در تلویزیون به سری جدید «سینما مردم» اشاره کرد و گفت: برنامه‌ای هم برای جشنواره بازی عمار و برنامه دیگری برای فعال کردن دانش‌آموزان در حوزه تاریخ شفاهی داریم که حالت مستند مسابقه دارد.