به گزارش «عمار فیلم»، هجدهمین گعده هفتگی فیلمسازان جوان سینمای انقلاب به همت دبیرخانه جشنواره مردمی فیلم عمار با نقد و بررسی مستند «تا آزادی» به کارگردانی مشترک سحر دانشور و حمیده هدایت خواه، با حضور علی نادری، فاطمه ترکاشوند و محسن اردستانی رستمی در حسینیه هنر برگزار شد.
سحر دانشور کارگردان مستند «تا آزادی» در ابتدای این برنامه در سخنانی، گفت: این مستند را با همکاری دوستم خانم هدایت خواه تولید کردم و در حقیقت مستند «تا آزادی» دو کارگردان دارد. ماجرای ساخت مستند «تا آزادی» این بود که ما یک روز در مورد مسائل مختلف حوزه زنان و خانواده و نسبت آن با برحی مسائل مطرح در تهران بحث و گفتگو می کردیم که بحث ما به حضور زنان در ورزشگاه ها کشیده شد. به این رسیدیم که این موضوع چقدر مسئله و مطالبه زنان جامعه است و چرا اینقدر به آن پرداخته می شود.
این مستندساز ادامه داد: پیشنهاد دادم مستندی را درباره حضور زنان در ورزشگاه ها بسازیم که با همراهی خانم هدایت خواه، کلید ساخت مستند «تا آزادی» زده شد.
دانشور خاطرنشان کرد: برای روشن تر شدن موضوع با چند تن از اساتید در تهران و قم صحبت کردیم و مصاحبه هایی را گرفتیم. در ادامه هم گفتگوهای مختلفی با مردم عادی گرفتیم.
این مستندساز تاکید کرد: از یک جایی به بعد احساس کردیم خودمان وارد زمینی شدیم که به آن انتقاد داریم. به این نتیجه رسیدیم باید خودمان را هم زیر سوال ببریم و به خودمان هم انتقاد کنیم که این زمین، زمین شما نیست. در واقع ما به میزان توجه و پرداختن رسانه ها به موضوع ورود زنان به ورزشگاه ها انتقاد داشتیم اما ناگهان متوجه شدیم که زاویه ای هم که ما برای ساخت این مستند انتخاب کردیم همان زاویه نقد خودمان است. اصل و اساس فکر ما تفاوت نیازهای موجود در سطح شهرستان ها با تهران و نوع پرداخت رسانه ای به این قضیه است.
وی افزود: بعد از این مقطع بود که با خواندن و قرار دادن نریشنی در مستند اعلام کردیم که بیایید و برویم تا صدای کسانی را که صدایشان شنیده نشده است، بشنویم. برای همین هم صادقانه به این موضوع در نریشن هم اشاره کردیم.
این کارگردان ادامه داد: در ابتدا قرار بود یک خانمی سوژه ما در این مستند باشد که با توجه به بافت منطقه و سنتی بودن مردم، این اتفاق نیفتاد.
این مستندساز توضیح داد: برای تهیه مصاحبه‌ها پنج ماه بین تهران و یاسوج، در رفت و آمد بودیم، چون به ما اعتماد نمی کردند و هماهنگی‌هایمان به سختی صورت می گرفت.
ایده مستند «تا آزادی» پیشرو و درست است
علی نادری نیز در سخنانی در این برنامه گفت: نکته اول درباره مستند «تا آزادی» این است که در شروع مستند، مسئله ورزشگاه رفتن زنان و دختران خیلی باز می شود.
وی افزود: ای کاش این مستند با توجه به محل تولید و خواستگاه سازندگان آن که یک منطقه ای محروم در کشور محسوب می شود به سمتی می‌رفت که دغدغه و مطالبه زنان همان منطقه را به نمایش می گذاشت. البته مقداری که کار پیش می رود، سازندگان به همین موضوع هم می رسند.
این فعال رسانه ای ادامه داد: یک کار تحقیقی خوب و قوی می تواند برخی بزرگنمایی های بی وجه را نشان بدهد و از طرف دیگر مطالبات و سرفصل‌هایی را که نادیده و از چشم مردم دور نگه داشته شده است، مورد توجه دقیق قرار بدهد.
نادری خاطرنشان کرد: ایده مستند «تا آزادی» پیشرو و درست است و جا دارد تا بسیار بیشتر بر روی موضوع آن کار شود. اما در مورد متن این مستند باید بگویم که با متن ثقیلی روبرو هستیم. از طرف دیگر این متن به راحتی جهت گیری کارگردان و مستند را روشن می کند که این امر به رسالت اقناعی این مستند لطمه می زند.
موضوع ورود بانوان به ورزشگاه ها، جنجال رسانه ای است
این فعال رسانه‌ای عنوان کرد: مسیری که مستند می رود این است که موضوع ورود بانوان به ورزشگاه ها یک جنجال بزرگ رسانه ای است که این موضوع یک جنجال حداقلی است و در مقابل آن یک حداکثری وجود دارند که دغدغه آنهاف چیز دیگری است.
وی اظهار داشت: با توجه به این موضوع، مخاطبی که در جریان ماجرای ورود بانوان به ورزشگاه ها باشد در ابتدای این مستند متوجه نمی شود که چه کسی پروپاگاندا و شلوغ کاری کرده است. البته لازم هم نیست که در ابتدای این مستند به این مسئله پرداخته شود بلکه باید خود مخاطب در انتها نتیجه گیری کد.
این کارشناس با اشاره حجم زیاد مصاحبه ها تصریح کرد: کارگردان زحمات فراوانی را برای گرفتن مصاحبه ها با کارشناسان انجام داده است ولی اساسا این کار چون از جنس اقناع و پروپاگاندا است باید خودش صورت بپذیرد نه اینکه ما بیاییم و این اقناع را بیان کنیم، این موضوع ضربه جدی به کار ما وارد می کند.
وی افزود: در مرحله آخر بحث درمورد مستند «تا آزادی» باید به این موضوع اشاره کنم که مسئله اکثریت این است که قشر خانم ها اصلا دیده نمی شوند و این پدیده، مسئله مهمی است. من حسرت این موضوع را می خورم که کارگردان، چنین مستندی را ساخته است، می توانسته حداقل یک روز کامل از زندگی با یک خانم را به تصویر بکشد. دغدغه بودن موضوع حضور زنان در ورزشگاه ها برای عده ای را قبول داریم اما این مطالبه به نسبت آن دغدغه های بزرگ تری که داریم، چیزی نیست.
محسن اردستانی رستمی هم در بخشی از این برنامه، در سخنانی گفت: برخی از جلوه های ویژه این مستند، بسیار خوب است. اما بعضی از قاب بندی‌ها هم خوب نیست علی رغم اینکه زحمات فراوانی برای آن کشیده شده است.
وی افزود: نکته دیگری که در مورد مستند «تا آزادی» این است که به صورت دائم و پیوسته موسیقی را در بطن آن می‌شنوم و در عین حال با مستند جذابی نیز روبرو هستم.
اردستانی خاطرنشان کرد: مستند «تا آزادی» به لحاظ فرمی به نوعی دوپاره است. اینگونه که در ابتدای کار، صحبت کارشناسان بیشتر است و در قسمت دوم نیز مصاحبه های مردمی بیشتر است.
«تا آزادی» در بیان دغدغه‌اش موفق است
فاطمه ترکاشوند، منتقد سینما نیز در بخش دیگری از این گعده گفت: مستند «تا آزادی» کاملا از عهده بیان یک محور و موضوع خاص برآمده است و این، حسن و امتیاز ویژه اثر است.
وی افزود: موضوع و مسئله قابل توجه درمورد مستند «تا آزادی»، موضوع خاصش است که برخی تهدیدهایی هم را ابجاد می کند. توضیح یک خطی مستند این است که پرداخت رسانه ها به یک موضوعی آن را از مطالبه محفلی خاص به مطالبه ای عمومی تبدیل می کند.
ترکاشوند ادامه داد: هدف واقعی بیان شده در مستند «تا آزادی» این بوده است که به مخاطبان بگوید مطالبه واقعی زنان جامعه ما چه چیزی است. نکته قابل بررسی این است که چرا موضوعی که ابعاد مختلف آن مکتوم مانده و راجع به آن در سطح جامعه گفتگویی نشده است، چنین زاویه پرداختی در رسانه ها گرفته است.
این فعال رسانه ای خطاب به کارگردان مستند خاطرنشان کرد: سوالی که در اولین نگاه به مستند، به ذهن می رسد این است که آیا رسانه هایی که در مستند مدعی هستید این مطالبه را در سطح جامعه شکل دادند واقعا قدرت برانگیزاننده در بین مخاطبان عام را دارند؟ آیا این قدرت را دارند که بین مطالبات واقعی بانوان در جامعه و چیزی که واقعا وجود ندارد چنین رقابتی را ایجاد کنند؟ این سوال خود یک دنیا جواب دارد.
وی اضافه کرد: فکر می کنم این یک خطی، یک خطی کاملا جالب، استراتژیک و به موقعی برای چنین مستندی بود. ضمن اینکه شما در کنار محور اصلی مستند خودتان محور جدیدی را مطرح می کنید که مسئله تقابل مطالبات دیده نشده زنان مناطق محروم با زنانی است که توانسته اند که با حمایت رسانه ها مطالبه خود را به مطالبه عمومی تبدیل کنند.
این منتقد یادآور شد: نکته دیگر درباره «تا آزادی»، این است که آنچنان که باید با بانوانی که این موضوع حضور زنان در ورزشگاه ها، مطالبه آنها است گفتگو نمی شود. کارگردان در مستند خود باید پاسخ جدی برای بانوانی که فقط به دنبال حضور در ورزشگاه و تماشای مسابقات فوتبال هستند داشته باشد.
ترکاشوند عنوان کرد: نخستین ویژگی که هر مستندساز باید از آن برخوردار باشد داشتن دید واضح و روشن نسبت به مسئله ای است که به آن می پردازد. در واقع او باید بتواند در یک جمله موضع خود را بیان کند. به نظر من مستند نسبت به اصل ماجرا یا موضعی ندارد و یا مانند سایر رسانه‌ها راجع به اصل مطالبه ورود بانوان به ورزشگاه ها سکوت می کند. اگرچه مستند به این موضوع اشاره می کند که خانم ها می توانند وارد ورزشگاه ها شوند ولی شرایط برای این حضور مناسب نیست.
بسیاری از مسائل در هیاهوها فراموش می شوند
سحر دانشور در انتهای این برنامه در سخنانی گفت: ما در مستند «تا آزادی» واقعا به دنبال پاسخ به ماجرای ورود بانوان به ورزشگاه ها نبودیم. بلکه در حقیقت نظرات کارشناسان درمورد این موضوع را در قالب مستند بیان کردیم و در ادامه برای درک بهتر ماجرا باید به میان مردم می‌رویم و نظرات آنها را میگیریم.
این کارگردان در پایان نصریح کرد: بحث حضور بانوان در ورزشگاه ها زوایا و ابعاد مختلف فقهی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد. می توانستیم در قالب این مستند پاسخی برای آن پیدا کنیم که بالاخره در نهایت چه کار باید کرد. ولی ما خواستیم بگوییم که در این هیاهوها بسیاری از مسائل هستند که فراموش می شوند.
«محمدصادق رویگر» دبیر جشنواره مردمی فیلم عمار در استان فارس، استقبال کارگردان مستند «قاعده بازی» در اکران مردمی این استان را جالب و قابل توجه دانست.ادامه
چهاردهمین جشنواره مردمی فیلم عمار استان خوزستان، با حضور خانواده شهدا، اقشار مختلف مردم، اهالی هنر و رسانه، شامگاه ۱۳ بهمن، با اجرای برنامه‌های متنوع و تقدیر از اکران کنندگان…ادامه
بسته اکران مردمی چهاردهمین جشنواره فیلم عمار شامل ۹ اثر داستانی و ۸ مستند از آثار بخش مسابقه و برگزیدگان چهاردهمین دوره است.ادامه
ورود به آرشیو
